อินเดียในวันที่สูญเสียสถานะนำในเอเชียใต้
หากถามว่า "สภาพความสัมพันธ์ของอินเดียกับเพื่อนบ้านเป็นอย่างไร" ผมคิดว่าภาพปกแมกกาซีนของอินเดีย ทูเดย์ ฉบับ 18 สิงหาคมที่ผ่านมานี้ ให้คำตอบต่อคำถามข้างต้นได้เป็นอย่างดี
ในอดีตอินเดียถือเป็นมหาอำนาจภายในอนุภมิภาคเอเชียใต้อย่างไม่ต้องสงสัย กล่าวคือนโยบายการเมือง และเศรษฐกิจของอินเดียมีอิทธิเหนือเพื่อนบ้าน (อาจยกเว้นแค่ปากีสถาน) อิทธิพลของอินเดียบางครั้งมีมากถึงขั้นเข้าไปแทรกแซงกิจการภายในของประเทศเพื่อนบ้านเลยก็มี ดังในกรณีของศรีลังกา ภูฏาน และมัลดีฟส์
สถานะอำนาจนำนี้ของอินเดียมีเช่นนี้มาตลอดช่วงสงครามเย็น หรือแม้กระทั่งจบสงครามเย็นแล้ว อินเดียก็ยังคงมีอิทธิพลเช่นนี้มาตลอด อาจารย์ผมบอกว่าลักษณะเช่นนี้ส่งผลให้การต่างประเทศของอินเดียต่อเพื่อนบ้านไม่ได้รับความใส่ใจหรือจับสังเกตความเปลี่ยนแปลงของเพื่อนบ้านเท่าที่ควร
⭕️นั่นทำให้อินเดียรับมือไม่ถูกกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในภูมิภาคในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะการกลับมาแอคทีฟ อีกครั้งของจีน (บางคนบอกว่าจีนเป็นตัวใหม่ แต่จริง ๆ แล้วจีนเป็นตัวแปรเดิม แค่โปรแอคทีพมากขึ้น) โดยเฉพาะโครงการบีอาร์ไอ ซึ่งส่งผลให้จีนขยายอิทธิพลทางเศรษฐกิจเข้ามาในเอเชียใต้มากยิ่งขึ้น
⭕️ซึ่งกว่าที่อินเดียจะรู้ตัวว่าจีนมีอิทธิพลต่อเพื่อนบ้านตัวเองแบบแนบชิด มันก็แทบจะสายไปแล้ว ถามว่าทำไมอินเดียถึงรู้ตัว คำตอบก็คืออินเดียใช้แนวนโยบายต่างประเทศของตัวเองแบบเดิมเพื่อจัดการกับประเทศเพื่อนบ้านของตัวเอง แต่กลับไม่ได้ผลอีกแล้ว (ในกรณีของเนปาล ศรีลังกา และมัลดีฟส์)
⭕️สิ่งนี้ทำให้เกิดการตื่นตัวครั้งใหญ่ภายในวงการต่างประเทศของอินเดียอย่างมาก และมันทำให้อินเดียรู้ตัวว่า เอาเข้าจริงตัวเองรู้เรื่องประเทศเพื่อนบ้านน้อยมาก และแถบไม่ได้จะใส่ใจศึกษาเกี่ยวกับประเทศเพื่อนบ้านของตัวเองเลย (อินเดียมีศูนย์วิจัยหรือสถาบันที่สอนเกี่ยวกับประเทศเพื่อนบ้านที่จำกัดมาก)
⭕️แต่กว่าจะรู้ตัว อินเดียก็ดำเนินนโยบายการต่างประเทศต่อเพื่อนบ้านจำนวนมากที่อาจเรียกได้ว่า "ผิดพลาด" ไปเป็นจำนวนมาก และในจำนวนนี้ได้สร้างภาพลบของอินเดียต่อเพื่อนบ้านดังเช่น เกิดการเดินชบวนต่อต้านอินเดียในเนปาล มัลดีฟส์ และล่าสุดก็คือบังคลาเทศ
⭕️โดยเฉพาะสภานการณ์ในบังคลาเทศล่าสุดอาจารย์ผมที่เจเอ็นยูหลายท่านถึงกับระบุว่าอินเดียกำลังเดินหมากการต่างประเทศผิดพลาดอีกครั้ง โดยเฉพาะการชะล่าใจ และเห็นดีเห็นงามกับการอยู่ในอำนาจของชีค ฮาสินา ทั้งที่อินเดียควรเป็นหัวหอกสำคัญในการผลักดันให้เกิดการปฏิรูปประชาธิปไตยในภูมิภาค ซึ่งอินเดียทำตลอดมา และเป็นอำนาจละมุนสำคัญของอินเดีย
⭕️และถ้านับตั้งแต่ปี 2015 เป็นต้นมา ตั้งแต่อินเดียเริ่มมีปัญหากับเนปาลในเรื่องรัฐธรรมนูญ ไล่เรียงจนมาถึงการขับไล่นายกรัฐมนตรีชีค ฮาสินา ในบังคลาเทศล่าสุด การต่างประเทศอินเดียภายใต้นโยบายเพื่อนบ้านมาก่อนของอินเดียถือได้ว่าประสบปัญหาในทุกด้าน
⭕️เพราะอินเดียสูญเสียพันธมิตรในภูมิภาคนี้ไปเกือบทั้งหมด จนแทบจะเรียกได้ว่าเพื่อนบ้านของอินเดียในเวลานี้ ไม่ได้สนิทสนม หรือสนิทใจที่จะเดินตามอินเดียเหมือนในอดีตอีกแล้ว ยกเว้นแต่เพียงภูฏาน ที่ยังคงไม่มีทางเลือกมากนัก
👉
-ประสบปัญหาแรงต่อต้านในเนปาลปี 2015
-ความขัดแย้งกับปากีสถานในปี 2019
-การปะทะตามแนวชายแดนกับจีนปี 2020
-รัฐประหารในพม่าปี 2021
-วิกฤตการณ์ในศรีลังกาปี 2022
-แกนนำขบวนการต่อต้านอินเดียในมัลดีฟส์ได้รับชับชนะปี 2023
-ชี ฮาสินา นายกรัฐมนตรีบังคลาเทศสนับสนุนลี้ภัยในปี 2024
➡️จะเห็นว่าสถานการณ์ประเทศเพื่อนบ้านรายรอบอินเดียนั้น ไม่ส่งผลดีอะไรเลยกับอินเดีย นั่นทำให้หลายปีมานี้ มีการทบทวนนโยบายต่างประเทศเพื่อนบ้านของอินเดียขนานใหญ่ เพราะอินเดียจะขึ้นเป็นมหาอำนาจไม่ได้เลย ถ้าประเทศเพื่อนบ้านรอบข้างยังมีความวุ่นวายเช่นนี้
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
