Blockdit Logo (Mobile)
Time
•
28 ส.ค. เวลา 01:14 • หนังสือ

สื่อบันเทิง: อำนาจแห่งความไร้สาระ - กาญจนา แก้วเทพ

ส่วนที่ 1: แนวคิดหลักในการเพ่งพินิจ
สื่อบันเทิงมักถูกมองว่าเป็นสิ่งไร้สาระ เป็นเพียงแค่เครื่องมือในการผ่อนคลายความเครียดหรือฆ่าเวลา แต่หากเรามองให้ลึกซึ้งขึ้น เราจะพบว่าสื่อบันเทิงนั้นมีอำนาจในการสะท้อนและสร้างสังคมอย่างมหาศาล หนังสือเล่มนี้จึงชวนให้เรา "คิดใหม่ มองใหม่" ต่อสื่อบันเทิง เพื่อที่จะเข้าใจถึงคุณค่า สาระ และอำนาจที่ซ่อนอยู่ภายใต้เปลือกของความบันเทิง
1. สื่อบันเทิงเป็นกระจกสะท้อนสังคม:
สื่อบันเทิง ไม่ว่าจะเป็นละคร ละครซิทคอม หรือรายการวาไรตี้ ต่างก็สะท้อนค่านิยม ความเชื่อ และปัญหาต่าง ๆ ของสังคมออกมา ตัวละคร เนื้อเรื่อง และมุกตลก ล้วนเป็นภาพสะท้อนของสังคมที่เราอาศัยอยู่ การวิเคราะห์สื่อบันเทิงจึงช่วยให้เราเข้าใจถึงสภาพสังคมในปัจจุบันได้อย่างลึกซึ้ง
ตัวอย่าง: ละครสะท้อนภาพสังคมไทย
  • 1.
    ​ละคร "บุพเพสันนิวาส" สะท้อนค่านิยมและความเชื่อเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ไทย
  • 2.
    ​ละคร "Hormones วัยว้าวุ่น" สะท้อนปัญหาและความกังวลของวัยรุ่นไทย
  • 3.
    ​ละคร "กรงกรรม" สะท้อนความสัมพันธ์ในครอบครัวและปัญหาสังคมในชนบทไทย
2. สื่อบันเทิงเป็นเครื่องมือสร้างสังคม:
สื่อบันเทิงไม่ได้เป็นเพียงแค่ภาพสะท้อน แต่ยังมีอำนาจในการสร้างและเปลี่ยนแปลงสังคมอีกด้วย สื่อบันเทิงสามารถสร้างค่านิยมใหม่ ๆ ปลูกฝังความคิด และกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม
ตัวอย่าง: สื่อบันเทิงสร้างค่านิยมใหม่ในสังคมไทย
  • 1.
    ​ละครและภาพยนตร์ไทยหลายเรื่องนำเสนอตัวละคร LGBTQ+ ในแง่บวก ช่วยสร้างความเข้าใจและยอมรับในความหลากหลายทางเพศ
  • 2.
    ​รายการวาไรตี้ที่ให้ความรู้และสร้างแรงบันดาลใจ สามารถส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาตนเอง
3. อำนาจของสื่อบันเทิงอยู่ที่การตีความ:
สื่อบันเทิงไม่ได้มีเพียงแค่ความหมายเดียว ความหมายและคุณค่าของสื่อบันเทิงขึ้นอยู่กับการตีความของผู้ชมแต่ละคน การตีความสื่อบันเทิงจึงเป็นกระบวนการที่สร้างสรรค์และเปิดกว้าง
ตัวอย่าง: การตีความสื่อบันเทิง
  • 1.
    ​ผู้ชมบางคนอาจมองว่ารายการเรียลลิตี้โชว์เป็นเพียงแค่ความบันเทิงไร้สาระ ในขณะที่ผู้ชมบางคนอาจมองว่าเป็นการสะท้อนสภาพสังคมและจิตวิทยาของมนุษย์
  • 2.
    ​ผู้ชมบางคนอาจมองว่าละครเป็นเพียงแค่นิยายรักน้ำเน่า ในขณะที่ผู้ชมบางคนอาจมองว่าเป็นการสำรวจความซับซ้อนของความสัมพันธ์
ส่วนที่ 2: บรรดารายการไร้สาระแต่ละประเภทและการค้นหาคำตอบ
ในส่วนนี้ เราจะมาสำรวจรายการบันเทิงทางโทรทัศน์ไทยประเภทต่าง ๆ และค้นหา "สาระ" และ "อำนาจ" ที่ซ่อนอยู่
1. รายการวาไรตี้:
รายการวาไรตี้มักถูกมองว่าเป็นเพียงแค่ความบันเทิงไร้สาระ แต่หากเรามองให้ลึกซึ้งขึ้น เราจะพบว่ารายการวาไรตี้สามารถสร้างความสุข เสียงหัวเราะ และความสามัคคีในสังคม นอกจากนี้ รายการวาไรตี้บางรายการยังสามารถให้ความรู้และสร้างแรงบันดาลใจได้อีกด้วย
ตัวอย่างรายการวาไรตี้ไทย:
  • 1.
    ​"The Mask Singer หน้ากากนักร้อง" สร้างความสุขและเสียงหัวเราะให้กับผู้ชม และยังเป็นเวทีสำหรับนักร้องที่มีความสามารถแต่ไม่เป็นที่รู้จัก
  • 2.
    ​"MasterChef Thailand" สร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ชมในการทำอาหาร และยังเป็นเวทีสำหรับผู้ที่มีความฝันในการเป็นเชฟมืออาชีพ
2. ละคร:
ละครไทยมักถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นเพียงแค่นิยายรักน้ำเน่า แต่หากเรามองให้ลึกซึ้งขึ้น เราจะพบว่าละครสามารถสะท้อนปัญหาสังคมและความสัมพันธ์ ได้อย่างลึกซึ้ง นอกจากนี้ ละครยังสามารถสร้างความเข้าใจและเห็นอกเห็นใจผู้อื่น และยังสามารถสร้างแรงบันดาลใจและความหวังได้อีกด้วย
ตัวอย่างละครไทย:
  • 1.
    ​"ทองเนื้อเก้า" สะท้อนปัญหาสังคมเกี่ยวกับการพนันและยาเสพติด
  • 2.
    ​"สุดแค้นแสนรัก" สะท้อนความซับซ้อนของความสัมพันธ์ในครอบครัว
  • 3.
    ​"นาคี" สะท้อนความเชื่อและวัฒนธรรมไทย
สรุป
สื่อบันเทิง ไม่ว่าจะเป็นรายการวาไรตี้ ละคร หรือละครซิทคอม ล้วนมีคุณค่า สาระ และอำนาจที่ซ่อนอยู่ การมองสื่อบันเทิงด้วยสายตาที่เปิดกว้างและการตีความอย่างสร้างสรรค์ จะช่วยให้เราเข้าใจถึงพลังที่แท้จริงของสื่อบันเทิง และนำพลังนั้นมาใช้ในการพัฒนาตนเองและสังคม
แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
  • 1.
    ​ไม่เน้นดราม่าได้ไหม? สื่อบันเทิงไทยเป็นไปในทิศทางไหนได้บ้าง - The MATTER
  • 2.
    ​บทความและข่าว “สื่อบันเทิง” ล่าสุด วันนี้ | ไทยรัฐออนไลน์
  • 3.
    ​'สื่อบันเทิง' ไทย กับการใช้ 'ดิจิทัล' เชื่อมโลก - กรุงเทพธุรกิจ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา