13 ต.ค. เวลา 08:34 • ประวัติศาสตร์

• “ให้พวกเขากินเค้กสิ!” ประโยคดังที่มารี อ็องตัวแน็ต ไม่เคยพูด!?

“ท่ามกลางสภาวะอดยาก เพาะปลูกพืชผลไม่ขึ้น ขนมปังที่เป็นอาหารหลักของชาวฝรั่งเศสก็มีราคาแพงลิบลิ่ว ยากที่คนยากคนจนจะเอื้อมถึง”
“ทว่าพระนางมารี อ็องตัวแน็ต ราชินีแห่งฝรั่งเศสกลับดูถูกดูแคลนคนไม่มีอันจะกินเหล่านี้ พระนางตรัสว่า ให้พวกเขากินเค้กสิ!”
“การไม่แยแสต่อประชาชนที่ทุกข์ร้อน จากความไม่พอใจกลายมาเป็นความโกรธแค้น เมื่อการปฏิวัติและการลุกฮือของประชาชนเกิดขึ้น มารี อ็องตัวแน็ต จึงต้องจบชีวิตลง ณ แท่นประหารกิโยติน”
เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินเรื่องลือเรื่องอ้างที่ว่า พระนางมารี อ็องตัวแน็ต เคยพูดดูถูกประชาชนฝรั่งเศสที่ไม่มีขนมปังกินว่า “ให้พวกเขากินเค้กสิ” จนจุดชนวนความโกรธแค้น ที่ก่อให้เกิดการปฏิวัติฝรั่งเศสในเวลาต่อมา
อย่างไรก็ตามประเด็นน่าสนใจคือ ไม่มีหลักฐานไหนเลยที่บอกว่า พระนางมารี อ็องตัวแน็ต เป็นคนพูดประโยคที่ว่านี้จริง ๆ
ที่มาของประโยคนี้หรือในภาษาอังกฤษคือ “Let Them Eat Cake” มาจากประโยคภาษาฝรั่งเศส “Qu’ils mangent de la brioche” ที่แปลว่า ให้พวกเขากินบริออชแทนสิ
โดยบริออช (Brioche) เป็นขนมชนิดหนึ่งของฝรั่งเศส มีลักษณะคล้ายกับขนมปัง แต่มีส่วนผสมของเนยและนม และมีรสสัมผัสที่นุ่มฟูกว่าขนมปังทั่วไป
ประโยค “Qu’ils mangent de la brioche” ปรากฏอยู่ในหนังสือคำสารภาพหรือ ‘Confessions’ ของนักเขียนและนักปรัชญาทางการเมืองชื่อดังชาวฝรั่งเศสอย่าง ฌ็อง-ฌากส์ รุสโซ (Jean-Jacques Rousseau) ที่เขียนขึ้นในช่วงปี 1765-1769
ในตอนหนึ่งของหนังสือ รุสโซได้กล่าวถึงเจ้าหญิงผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่ง (Great Princess) ที่ได้พูดกับคนจนที่ไม่มีเงินซื้อขนมปังกินด้วยประโยค “Qu’ils mangent de la brioche” ประโยคดังกล่าวแสดงถึงความไม่แยแสหรือสนใจในความทุกข์ร้อนของประชาชน เพราะเอาเข้าจริง ๆ บริออชมีราคาแพงกว่าขนมปังธรรมดาซะอีก
อย่างไรก็ตามรุสโซก็ไม่ได้บอกว่า เจ้าหญิงผู้ยิ่งใหญ่คนนี้มีตัวตนจริงไหม ที่สำคัญตอนที่รุสโซเขียนหนังสือ Confessions นั้น พระนางมารี อ็องตัวแน็ต ยังไม่ได้เป็นราชินีของฝรั่งเศสเลย แต่เป็นเจ้าหญิงในวัยพระเยาว์ที่อยู่ที่ออสเตรีย ดังนั้นจึงเป็นไปไม่ได้ที่พระนางจะเคยพูดประโยคนี้
นอกจากนี้ยังพบอีกว่า หลักฐานที่อ้างว่าพระนางมารี อ็องตัวแน็ต พูดประโยคนี้ ไม่ได้ปรากฏในช่วงก่อนหรือตอนที่เกิดการปฏิวัติฝรั่งเศส แต่ปรากฏครั้งแรกในปี 1843 หรือราว 54 ปีหลังเกิดการปฏิวัติ โดยปรากฏอยู่ในวารสาร ‘Les Guêpes’ ของฌ็อง-บัปติสต์ อัลฟองส์ คาร์ (Jean-Baptiste Alphonse Karr) ซึ่งคาร์ได้อ้างว่า เขาเคยเห็นคำพูดนี้จาก ‘หนังสือสักเล่มหนึ่ง’ ที่เขียนขึ้นในปี 1760
จากทั้งหมดนี้ เราจึงพอสรุปได้ว่า พระนางมารี อ็องตัวแน็ตไม่เคยพูดประโยคอันเลื่องลือนี้จริง และเรื่องที่มีคนโยงคำพูดนี้กับพระนาง ก็เกิดขึ้นหลังการปฏิวัติฝรั่งเศสจบลงไปแล้ว
อ้างอิง
• หนังสือ The Race of Civilizations อารยะแข่งขัน. ดร.วิทย์ สิทธิเวคิน. สำนักพิมพ์ The Standard
• Britannica. Did Marie-Antoinette Really Say “Let Them Eat Cake”?. https://www.britannica.com/story/did-marie-antoinette-really-say-let-them-eat-cake
#HistofunDeluxe
โฆษณา