21 ต.ค. เวลา 08:34 • ประวัติศาสตร์

เหตุใดภาพลักษณ์ของ “แอฟริกา” จึงเป็น “ทวีปมืด”

ที่ผ่านมา ภาพลักษณ์ของแอฟริกาคือ “ทวีปมืด (Black Continent)” ดังที่ชาวต่างชาติมักจะเรียกกัน
หากแต่อันที่จริงแล้วแต่ดั้งเดิมนั้น แอฟริกาไม่ได้มีแต่ชาวผิวดำหรือเป็น “ทวีปมืด (Black Continent)” ดังที่หลายคนมอง
ลองมาดูเรื่องราวนี้กันครับ
อันที่จริงนั้น ไม่ใช่ว่ามนุษย์ที่อาศัยอยู่ในแอฟริกาจะมีผิวดำกันทั้งหมด
หากศึกษาจริงๆ จะพบว่ามนุษย์ยุคแรกๆ ในแอฟริกาไม่ได้มีผิวดำกันหมดทุกคน หากแต่มนุษย์กลุ่มแรกที่ปรากฎในแอฟริกาตะวันออกเมื่อราว 200,000 ปีก่อนนั้น มีผิวขาวกว่าบรรพบุรุษของมนุษย์ซะด้วยซ้ำ
หากแต่ด้วยความที่แอฟริกานั้นมีแสงแดดรุนแรง ทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในเม็ดสีของมนุษย์ ซึ่งโทนสีผิวนั้นก็มาจากความเปลี่ยนแปลง วิวัฒนาการเข้ากับสถานที่อยู่
ผิวสีเข้มนั้นมีวิวัฒนาการมานับพันปี โดยมนุษย์ที่อาศัยในแอฟริกาก็มีวิวัฒนาการตามแสงยูวีที่แรงกล้าของแอฟริกา หากแต่ก็จะเห็นได้ว่าไม่ใช่ว่ามนุษย์ในแอฟริกาจะมีผิวดำมาตั้งแต่แรก
เรื่องราวการแบ่งแยกทางสีผิวและเผ่าพันธุ์ และทำให้แอฟริกากลายเป็น “ทวีปมืด (Black Continent)” อันที่จริง ก็มาจากความใกล้ชิดกับยุโรปและเอเชีย
แต่ในความเป็นจริง ก่อนยุคล่าอาณานิคม ผู้คนในแอฟริกาก็มีสีผิวหลากหลาย ดังนั้นหากจะตัดสินว่าแอฟริกาทั้งทวีปนั้น “มืด” หรือมีแต่คนผิวดำ ก็อาจจะไม่ถูกต้องตามประวัติศาสตร์นัก
อันที่จริง ก่อนยุโรปจะเข้ามาแผ่อำนาจในแอฟริกา ชาวแอฟริกันก็ยังไม่ได้แบ่งแยกเรื่องของสีผิว
สิ่งที่ชาวแอฟริกันใช้ในการแบ่งแยก ก็คือเผ่าพันธุ์ ภาษาที่ใช้ หรือดินแดนที่อาศัย
แต่เมื่อถึงยุคล่าอาณานิคมของยุโรป การจับชาวแอฟริกันไปเป็นทาสก็ทำให้ชาวยุโรปคิดค้นภาพลักษณ์ที่ใช้แบ่งแยกแอฟริกา เหมารวมว่าชาวแอฟริกันทุกคนนั้นมีผิวดำ ใช้กดชาวแอฟริกัน
นักประวัติศาสตร์ในปัจจุบันจึงตั้งคำถาม
“หรือว่าภาพลักษณ์ว่าชาวแอฟริกันต้องมีผิวดำคือผลผลิตจากยุคล่าอาณานิคม ไม่ใช่วิวัฒนาการทางประวัติศาสตร์?”
ซึ่งก็ต้องยอมรับว่าก่อนการเข้ามาของยุโรปในยุคล่าอาณานิคม ยังไม่มีการแบ่งแยกสีผิว ภาพลักษณ์ที่เห็นในปัจจุบันล้วนมาจากการตัดสินของบุคคลภายนอกทั้งสิ้น
ซึ่งภาพลักษณ์เหล่านี้ทำให้ภาพของประวัติศาสตร์ที่เคยรุ่งเรืองของแอฟริกาถูกลืมเลือนไปไม่น้อย และทำให้แอฟริกาซึ่งหลายคนมองว่ามีแต่คนผิวดำ เป็นดินแดนที่ยากจน และไม่เจริญเท่าที่ควร
ในอนาคต ภาพลักษณ์เหล่านี้ของแอฟริกาจะจางหายไปได้หรือไม่?
สิ่งที่หลายคนอาจลืมเลือนหรือมองข้าม ก็คือแอฟริกานั้นไม่เคยเป็น “ทวีปมืด (Black Continent)”
และบางที ในอนาคต ผู้คนอาจจะมองแอฟริกาด้วยมุมมองใหม่ที่ไม่เคยมองมาก่อนเลยก็เป็นได้
โฆษณา