28 ต.ค. เวลา 12:07 • ข่าวรอบโลก

รอบนี้คงแค่นี้ และฮอร์มูส ที่ “ปิดไม่ได้”

หลังอิสราเอลโจมตีเอาคืนอิหร่าน
คำถามที่โลกอยากรู้คือ อิหร่านจะเอาคืนต่อไหม
เพราะถ้าแบบนั้น ก็จะแลกหมัดกันแบบนี้ไปเรื่อยๆ
แต่ถ้าฟังเสียงของผู้นำอิหร่านแล้ว
นักวิเคราะห์มองว่า รอบนี้คงจบกันแค่นี้
แล้วก็กลับไปเล่นสงครามตัวแทนกันต่อเหมือนเดิม
ซึ่งก็เป็นปกติของภูมิภาคนี้….
ที่วิเคราะห์กันว่ารอบนี้น่าจะจบ
มันมาจากท่าทีของทั้งคู่
ทางอิหร่านบอกว่า การตอบโต้ต้อง “เหมาะสม”
กับความเสียหาย ซึ่งพวกเขาบอกว่า มันเสียหายน้อย
ก็หมายความว่า แค่นี้ ก็จิ๊บๆ ไม่เอาคืนก็ได้ ไม่เป็นไร
…ไม่อาจไม่สนใจ แต่ก็ไม่ควรมองว่ารุนแรงเกินจริง…
…นี่คือท่าทีที่อิหร่านบอกมา ผ่านสื่อของตัวเอง…
ในขณะที่อิสราเอลก็อ้างความสำเร็จ โดยมีหลักฐานเป็นภาพ
ถ่ายดาวเทียมต่างๆ ซึ่งมันก็มากพอแล้ว ที่จะบอกกับคนของตัวเอง ว่ารัฐบาลเนทันยาฮู ได้ทำหน้าที่แล้ว
ความเสียหายที่แท้จริงทางฝั่งอิหร่านนั้น ไม่มีใครทราบ
มากกว่านี้ เพราะสื่อนอกประเทศ ไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าไป
พวกเขาจะพูดยังไงก็ได้
แต่ทางอิสราเอลยืนยันด้วยภาพถ่ายดาวเทียม
ซึ่งหลายจุด ข้อมูลมันเป็นสาธารณะ สามารถดูผ่าน
ดาวเทียมเอกชนได้ ว่ามันมีตึกที่พังจริงๆ
แต่จะใช่โรงงานผลิตเขื้อเพลิงจรวด และศูนย์ระบบ
ป้องกันภัยทางอากาศหรือไม่ ไม่มีใครยืนยันได้
…แต่ที่แน่ๆ คือ อิสราเอล ไม่ได้โจมตีเป้าหมายพลเรือน
เรื่องราวมันจึงไม่น่าบานปลาย …
…และการโชว์พาว เอาเครื่องบินเป็นร้อยเข้าเขตอิทธิพล
และน่านฟ้าอิหร่านซึ่งต้องบินไปกลับมากกว่า 2,000
กิโลเมตร และโจมตีด้วยขีปนาวุธร่อนได้ นั่นก็มากพอแล้ว
ที่อิสราเอล จะบอกว่า ฉันเหนือกว่า และมาได้ทุกเมื่อ…
เมื่อต่างฝ่ายต่างมีจุดที่พอใจ มันจึงเป็นไปได้มาก
ว่าพวกเขาจะหยุดสงครามโดยตรงระหว่างกันรอบนี้
ไว้เพียงเท่านี้…
…และอาจสงบไปอีกพักใหญ่ เพราะการเลือกตั้งสหรัฐ
กำลังจะเสร็จสิ้น การก่อหวอดใดๆ ที่ปั่นสถานการณ์โลก
เพื่อให้กระทบชิ่งกับสหรัฐ จะหายไป อย่างน้อยๆก็ปีสองปี….
โลกตอบสนองข่าวนี้ทางบวก
เมื่อราคาทองคำ และน้ำมัน ลดลงค่อนข้างแรง
หลังทั้งสองฝ่ายทำท่าจะไม่เล่นกันตรงๆแล้ว
ราคาน้ำมันนี่ลงแรงมาก วันเดียว 6%
นี่ชัดเจนว่า โลกมีมุมมองต่อสถานการณ์
ในตะวันออกกลางอย่างไร
และถึงกับมีการวิเคราะห์ว่าปีหน้า
ราคาน้ำมันจะต่ำกว่า 60$/บาร์เรลด้วยซ้ำไป
การคลายกังวลต่อการที่อิหร่านอาจมีสงคราม
จนไปปิดช่องแคบฮอร์มูสนั้น ดูจะเบาบางลงมาก ในตอนนี้ ….
มีบทวิเคราะห์เรื่องการปิดช่องแคบฮอร์มูส
ที่ได้รับฟังมาที่น่าสนใจ มาเล่าให้ฟังครับ
(ถ้าจำไม่ผิด น่าจะเป็นทางช่องยูทูปของ DW คือสำนักข่าว
ของเยอรมัน ผมนั่งฟังตอนขับรถ เลยไม่ได้ดูโทรศัพท์
ที่เชื่อมวิทยุอยู่ให้ชัดเจน เดี๋ยวคงต้องไปไล่หามาแปะอีกที)
เค้าบอกว่า เรื่องปิดช่องแคบฮอร์มูสของอิหร่าน
ลืมไปได้เลย เพราะอิหร่านตอนนี้ไม่มีทางกล้าทำ
ไม่ใช่ว่ากลัวทางสหรัฐ และพันธมิตรที่ลอยกองเรือ
คุมเชิงอยู่แถวอ่าวโอมาน และมหาสมุทรอินเดียนะ
แต่ปัญหามันคือรัสเซียและตัวพวกเขาเองต่างหาก
ปิด พวกเขาเองก็ส่งน้ำมันไปจีนไม่ได้เหมือนกัน
เรือแหลมออกมา สหรัฐมันเล่นแน่
1
…ข้อหา ไหนเอ็งปิดไง ปิดให้จริงดิ…
แล้วซาอุที่ใช้เส้นทางนี้ด้วยกัน มีเหรอจะยอม
ต้องไม่ลืม ว่านี่แหละโจทย์ใหญ่ตัวจริงของอิหร่าน
แต่หลายคนอาจงง อ้าว! แล้วรัสเซียเกี่ยวอะไร
แต่เอาเข้าจริง คือเกี่ยว และจะซวยหนักมาก
ถ้าอิหร่านเกิดไปปิดช่องแคบฮอร์มูส
เรื่องนี้ถ้าดูแผนที่ และลักษณะทางยุทธศาสตร์
ในปัจจุบัน เราจะพบว่า จุดนี้แหละ คือจุดที่สะดวก
ที่สุด ที่รัสเซียจะขนอะไร หรือรับเข้าไป
จากชาติอื่น ที่เป็นพันธมิตรทางยุทธศาสตร์ของพวกเขาได้
โดยไม่มีการขัดขวาง หรือซ่อนเร้นจากค่ายตะวันตกได้ง่าย
มันเพราะรัสเซีย เสียเส้นทางเดินเรือที่ปลอดภัย
และเป็นความลับอื่น ไปแล้วเกือบทั้งหมด
ไล่ที่ละเส้นให้ดูเลย จะได้ว่า
เส้นทางทะเลดำ ออกเมอร์ดิเตอร์เรเนียน มันปลอดภัยแน่ๆ
อันตรายตั้งแต่เรือออกมาเลยแหละ มันต้องผ่านน่านน้ำพิพาท
บริเวณยูเครน ซึ่งยูเครนก็จ้องอยู่แล้ว โดรนทะเลพร้อมถล่ม
ด้วยพิสัยทำการเกือบ 300 กิโลเมตร
…เส้นนี้ พอออกมาถึงเมอร์ดิเตอร์เรเนียนก็ยิ่งหนัก
เพราะตรงนั้นคือเขตอิทธิพลของนาโต้โดยตรง
มันมีแต่น่านน้ำของสมาชิกนาโต้ตรงนั้น
โดยเฉพาะ ฝรั่งเศส อิตาลี และสเปน ซึ่งมีจุดแข็ง
มากกับกองเรือในส่วนนี้…
…ก่อนสุดท้ายยังต้องไปผ่านยิบรอลต้า
ซึ่งอยู่ในความดูแลของอังกฤษ มันแย่มากจริงๆ
สำหรับรัสเซียในเส้นทางนี้
ส่วนทางทะเลบอลติก หลังสวีเดนกับฟินแลนด์เข้านาโต้
มันยิ่งลำบาก แถวนั้นกลายเป็นทุ่งสังหารกองเรือรัสเซีย
อย่างแท้จริง รัสเซียเองกำลังปวดหัวกับเรื่องนี้มาก
…แม้จะมีคารินินการ์ด อยู่ตรงนั้นก็ตาม
แต่มันน้อยเกินไป ที่จะคานกับกองเรือชาตินอร์ดิก
ซึ่งทั้งชำนาญพื้นที่และแข็งแกร่งจนขึ้นชื่อในการรบ
แบบเฝ้าบ้าน และน่านน้ำ
มันอาจจริง ที่พวกนาโต้ คงไม่ได้ไปยิง
หรือทำอะไรใส่เรือเอกชนที่เข้าออกรัสเซีย
แต่มันเสี่ยง ถ้ารัสเซียจะแอบขนอะไรที่สำคัญมาก
เกิดข่าวหลุดนี่คือโดนยึด ประกบเรือเอาได้ง่ายๆเลย
และการรักษาความลับ ก็ทำได้ยาก
…ทางเลือกของรัสเซียในการขนส่งของสำคัญๆวันนี้
จากทางฝั่งตะวันตกของประเทศซึ่งก็คือพื้นที่หลักของพวกเขาจึงเหลือแต่การขึ้นชั้วโลกก่อนอ้อมลงมา ที่จะปลอดภัยที่สุด…
…แต่มันไกล เดินเรือยาก ค่าใช้จ่ายสูง…
…มันจึงทำให้เส้นทางหนึ่งซึ่งเดิมใช้น้อยมาก
สำคัญขึ้นมา นั่นก็คือ เส้นทางทะเลสาบแคสเปียน….
ถ้าเราดูแผนที่ เราจะพบว่ารัสเซียและอิหร่าน ถูกเชื่อมด้วย
ทะเลสาบขนาดใหญ่ คือทะเลสาบแคสเปียน
ทะเลสาบนี้คือเขตอิทธิพลสมบูรณ์แบบของรัสเซีย
เพราะนอกจากติดพรมแดนโดยตรงแล้ว
มันยังห้อมล้อมด้วยพันธมิตรของรัสเซียทั้งหมด
มันจึงกลายเป็นเส้นทางที่ปลอดภัยที่สุด
เป็นเหมือนสวนหลังบ้าน ที่รัสเซียจะขนส่งอะไรทางนี้
ก่อนแพ็คสินค้าผ่านดินแดนของพันธมิตร
แล้วค่อยออกสู่โลกภายนอก
สมัยสงครามเย็น เส้นทางนี้ ถูกใช้เพื่อลำเลียงสิ่งต่างๆ
ที่เป็นความลับ และสำคัญมากๆของสหภาพโซเวียต
เนื่องจากปลอดภัยที่สุด โดยเฉพาะหลังอิหร่านปฏิวัติอิสลาม
สิ่งสำคัญมากๆ ก็เช่น ยุทธปัจจัยต่างๆ ที่จะไปสู่พันธมิตร
หรือผลประโยชน์ แร่ธาตุสำคัญที่มาจากแอฟริกา ทั้ง
แร่ทำนิวเคลียร์ และที่สำคัญคือ “ทองคำ”….
(สมัยนั้นโซเวียตกับจีนไม่ค่อยถูกกัน เอาอะไรผ่านจีนยาก)
จริงอยู่ ว่ามันไม่ได้สะดวกเหมือนการเดินเรือรอบเดียวจบ
แต่อย่างที่บอก มันไม่ใช่ว่าใช้ขนส่งสินค้าหลักๆ
การใช้ดินแดนพันธมิตรเป็นเหมือนแลนด์บริดจ์
จึงเป็นอะไรที่คุ้มค่า เมื่อมองในแง่ความปลอดภัย
ปัจจุบัน รัสเซียกลับมาใช้เส้นทางนี้อีกครั้ง
และใช้อิหร่านนี่แหละ เป็นแลนด์บริดจ์
มันจึงทำให้ช่องแคบฮอร์มูสกลับมาเกี่ยวข้องกับรัสเซีย
ถึงขนาดว่า รัสเซียจะทำโครงการทางรถไฟเชื่อม
แคสเปียน ออกทะเลอาหรับ แถวอ่าวเปอร์เซีย
หรืออ่าวโอมาน ในอิหร่านนั่นแหละ
มันเลยทำให้อิหร่าน ไม่สามารถพูดได้ตามอำเภอใจ
อีกแล้ว กับไม้ตายที่เขาข่มขู่ชาวโลกเสมอ
ว่าจะปิดช่องแคบฮอร์มูส เพื่อให้น้ำมันแพง หรือขาดเแคลน
ถ้าอิหร่านสะเหร่อไปปิดตอนนี้ รัสเซียตบปากแตกครับ
เส้นทางนี้สำคัญมากสำหรับรัสเซีย ในการเชื่อมโยง
กับผลประโยชน์มหาศาลของพวกเขาในแอฟริกา
และอเมริกาใต้
…ซึ่งมันก็ไปทำให้อิหร่านเองอึดอัด
และเสียกำลังต่อรองสูงสุด ที่เคยมีไปไม่น้อยเหมือนกัน…
อิหร่านปัจจุบันคือแลนด์บริดจ์ของรัสเซีย ในการเชื่อมเส้นทางแคสเปี้ยนกับโลกภายนอก โดยเฉพาะแอฟริกา ซึ่งรัสเซียมีผลประโยชน์อยู่มาก ทั้งในแง่เศรษฐกิจ และยุทธศาสตร์
จากสถานการณ์โลกปัจจุบัน
คู่ขัดแย้งทุกคู่ในปัจจุบัน ล้วนต้องมีพันธมิตร
จะทำอะไรก็ต้องมองหน้ากันและกันบ้าง
ไม่ใช่เอาแต่ใจคนเดียวได้อีกแล้ว
รัสเซีย อิหร่าน ยูเครน อิสราเอล สหรัฐ
รวมถึงฝั่งเอเชีย มันพันกันไปหมด
มันอาจเป็นความจงใจ ของฝ่ายต้านอเมริกัน
ที่ต้องการให้การรวมกลุ่มข้าตัวเองนั้นเหนียวแน่นขึ้น
มันจึงออกมาในลักษณะนี้
อะไรที่เคยคิด และทำคนเดียวได้
มันจึงไม่ได้อีกต่อไป
สิ่งนี้ส่งผลกับคู่ขัดแย้งหลักในตะวันออกกลาง
คือทั้งอิหร่านและอิสราเอล
โดยเฉพาะเมื่อคู่ขัดแย้งหลักจริงๆสหรัฐ และจีน
แม้จะแข่งกัน ด่ากัน แต่ก็ไม่ได้พร้อมที่จะให้มีสงครามจริงๆ
ในตอนนี้เลย มันต่างกับจุดยืนของลิ่วล้อพวกเขา
ที่ดูจะว้อนท์สงครามมากกว่า
มันจึงลำบาก สำหรับทั้งอิหร่านและอิสราเอล
ว่ากันตามจริงแล้ว บ่อยครั้งเรามองสถานการณ์
ของคู่นี้จนรุนแรงเกินจริงไปมาก
อาจเพราะเรามองที่ความเกลียดกันของพวกเขา
มากกว่าความเป็นจริงทางชัยภูมิ
1
ถ้าลองดูแผนที่ สองชาตินี้ไกลกันมาก
และกั้นกลางด้วยมหาอำนาจอีกชาติคือซาอุดีอาระเบีย
ไอ้จะลุยกันทางบกต่อกันตรงๆ
หรือแม้แต่เอาเครื่องบิน บินมาซัดกัน
โอกาสนี่แทบเป็นศูนย์เลยด้วยซ้ำ
เพราะซาอุดีอาระเบียเองก็คงไม่อยู่เฉยๆ
ให้ใครมาตีกันบนหัวตัวเอง
ส่วนอิหร่านเองก็ไม่มีเครื่องบินพิสัยไกล
ที่จะไปถึงอิสราเอลได้
(ไปได้กลับไม่ได้ น้ำมันไม่พอ)
แล้วสองชาตินี้ ก็ไม่มีกองเรือที่สามารถรบโพ้นทะเลได้
มันจึงได้แค่ยิงจรวดใส่กัน
ทำส่งครามตัวแทนกันไปเรื่อยๆแบบนี้ล่ะครับ
1
…คู่นี้ถ้าไม่นับเรื่องนิวเคลียร์ มันแทบไม่มีอะไรเลย…
…ถ้าจะน่ากลัวบ้าง ก็คือกลุ่มตัวแทนต่างๆ
ที่จะป่วนไปที่ภูมิภาคเท่านั้นเอง…
เอาเข้าจริง มันก็รู้ทั้งคู่แหละ ว่าตีกันตรงๆยาก
แต่ก็ปากดีใส่กันไปเรื่อยเท่านั้นเอง
…บางที ชาวโลกน่าจะมองข้ามเรื่องพวกมันไปบ้างก็ดีนะ…
…พวกดีแต่ปากทั้งคู่แหละ….
**เสริม***
เกี่ยวกับเส้นทางเดินเรือ บางคนอาเถียง
ว่ารัสเซียไม่จำเป็นต้องออกทางแคสเปียน
แต่สามารถออกทางเอเชียได้
1
อันนี้ต้องบอกว่ามันได้จริงครับ
แต่มันได้แค่กับฝั่งเอเชีย ไม่ใช่ทางฝั่งแอฟริกา
ที่รัสเซียยังมีความจำเป็นมาก ที่จะต้องติดต่อ
และที่จริง การขนส่งทางบกของรัสเซียไปจีน
ปัจจุบันมันก็ไม่ได้สะดวกอะไรนัก และมีค่าใช้จ่ายสูงกว่า
การใส่เรืออ้อมโลกไปเสียอีก
ระบบการขนส่งที่้ชื่อมต่อกันได้ คือปัญหาใหญ่ที่สุดของ
กลุ่มประเทศที่ต่อต้านสหรัฐมาตลอด
โดยเฉพาะจีนกับรัสเซีย ที่มีชัยภูมิค่อนข้างแย่มากๆ
สิ่งยืนยันเรื่องนี้ ก็คือการที่จีนถึงได้พยายาม
เหลือเกินที่จะดันโครงการแถบเส้นทางให้สำเร็จ
ให้ได้นั่นเองแหละครับ….
2
โฆษณา