29 ต.ค. เวลา 07:29 • ปรัชญา

ปรัชญาหมาตัวผู้

ตั้งแต่เกิดมาผมได้ยินผู้คนทางบ้านเอ่ยถึง “หมาตัวผู้” กับคำที่ชินหูอยู่บ่อย ๆ ถึงลักษณะของเจ้าหมาที่มีรูปร่างไม่สง่างามมากนัก ความสกปรก และความขี้เล่น ทั้งยังชอบออกไปหากินของจากผู้คน และสัตว์อื่นอีกด้วย ด้วยบุคลิกภาพ และนิสัยแบบนี้ ทำให้เจ้าหมานั้น ดูไม่เป็นที่สนใจมากนัก
แต่ด้วยวิธีการเลี้ยงดูหมาตัวผู้ของคนแถวบ้านผมนั้น ส่วนหนึ่งเพื่อให้เฝ้าบ้าน และออกไปล่าสัตว์ในบางคราว ดูจากลักษณะภายนอกของเขา อาจเป็นสัตว์ที่ไร้ความสามารถ และดูเหมือนไร้ความน่าสนใจจากผู้คนอีกด้วย จากภาพฝันในอดีตมาจนถึงทุกวันนี้ เขายังถูกมองว่า หมาตัวผู้นั้น เป็นสัตว์สกปรก และเจ้าเล่ห์เหมือนเดิมตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน
แต่ในความเป็นจริงแล้ว เขาเป็นสัตว์ที่น่ารัก และฉลาดรอบคอบ รู้จักการวางแผน ซื่อสัตย์ต่อเจ้าของอย่างมาก…เพราะแท้จริงแล้ว เขาถูกมองอย่างเข้าใจผิด เฉพาะด้านใดด้านหนึ่งเท่านั้น
…ในสุภาษิตของชาวกะเหรี่ยง หมาตัวผู้เปรียบเสมือนตัวแทนของผู้ชายกะเหรี่ยงที่ยังไม่ได้แต่งงาน หรือเป็นชายหนุ่มที่ยังโสด โดยกล่าวเอาไว้ว่า … “กว่าหมาตัวผู้จะนั่งลงไปแต่ละครั้งนั้น ควรที่จะต้องหมุ่นตัวเองก่อนสามรอบเพื่อที่จะนั่งลงจริง”
.
อาจฟังดูแปลกนิดหน่อย แต่เชื่อเถอะว่าถ้าเราสังเกตการนั่งของเขาให้ดี จะเห็นหมาตัวผู้หมุนรอบตัวเองทุกครั้งประมาณสามรอบ… ดั่งที่คนโบราณกล่าวเอาไว้ไม่มีผิด
ความหมายของการหมุนรอบตัวเองแต่ละรอบนั้น มีปรัชญาน่าทึ่ง จนเราอึ้งไปเลย ดังนี้
หนึ่ง: เพื่อเช็คดูบริเวณพื้นที่แถวนั้นว่า เหมาะสมที่จะนั่งรึเปล่า สามารถหลบฝนหรือแดดได้ไหม และปลอดภัยจากสิ่งอันตรายอื่น ๆ ได้ดีแค่ไหน ?
สอง: เพื่อดูว่าพื้นที่เขาจะนั่งลงตรงนี้ปลอดภัยจากศัตรูไหม มีเจ้าของพื้นที่อยู่แล้ว หรือยังมีอะไรกีดขวางเล็ก ๆ น้อย ๆ หรือมีเศษตะปู เศษเหล็กที่พร้อมแทงเขาอยู่ ถ้ามีสิ่งกิ่งขวางเหล่านั้น ก็แค่ย้ายไปนั่งอยู่ที่จุดใหม่
สาม: ทุกความปลอดภัยย่อมมีสิ่งที่ไม่ปลอดภัยเสมอ ควรเช็คดูก่อนจะนั่งลงจริงทุกครั้ง และพร้อมเลือกพื้นที่เหมาะสมปลอดภัย และความสบายใจที่สุด และจึงสามารถตัดสินใจอยู่แบบถาวร
ปรัชญาที่แฝงอยู่ในลักษณะท่าทางนี้ คือคำสอนเรื่องการเติบโตขึ้นในชุมชนชาวกะเหรี่ยง ที่มักอ้างอิงมาจากธรรมชาติ และสิ่งรอบตัวเพื่อให้เชื่อมโยงกับความเป็นจริง จึงเกิดมาเป็นคำสอนที่ถ่ายทอดออกมาให้กับลูกหลาน ผ่านมาแบบรุ่นต่อรุ่นจนถึงปัจจุบันนี้
บ้านไหนที่มีลูกผู้ชายนั้น ชาวกะเหรี่ยงมักจะสอนลูกเหมือนหมาตัวผู้ เพราะว่า “ถึงแม้หมาตัวผู้ อาจถูกมองว่าเป็นสัตว์ที่สกปรก ไร้ค่า ไร้ความน่าสนใจ แต่ในความเป็นจริงแล้ว เขาคือสัตว์ที่รอบคอบ ซื่อสัตย์ มีความคิดที่จะศึกษาเรียนรู้ก่อนจะทำอะไรจริง เพื่อความปลอดภัยของตัว ทั้งวันนี้ และภายภาคหน้า”
เช่นเดียวกับตัวของผมเอง สิ่งหนึ่งที่ได้เรียนรู้จากคำสอนนี้ คือการใช้ชีวิตกับใครก็ตามในอนาคตอันยาวไกล คือสิ่งที่ไม่สามารถคาดเดาได้ จะเกิดอะไรขึ้นก็ไม่รู้ ในระหว่างทางนั้นจะดีหรือเลว มีหรือไม่มี สั้นหรือยาว ขึ้นอยู่กับการศึกษาดูใจกันทั้งสองฝ่ายทั้งชายและหญิง เพื่อให้มีความเข้าใจกันและยินยอมกัน ให้เกิดเป็นคู่ชีวิตดั่งสมหวังปรารถนา…
“ดั่งหมาตัวผู้ ที่มักจะไม่รีบนั่ง จนกว่าจะเจอพื้นที่ปลอดภัยของตัวเองนั่นเอง”
.
ผู้เขียน: พงศธร แสงกระจ่างชื่น
ภาพ: Carlos Alberto Castaño Castaño (www.pinterest.com)
.
#สำนักคิด #somnakkid #คนต่างดอย #คำสอน #สุนัข #หมา #ชาวกะเหรี่ยง #ป่า #ธรรมชาติ #ปรัชญา #ข้อคิด
โฆษณา