## Episode 90: Kinesiology of the Wrist Complex #2 - Bony structure of the wrist joint ##
ข้อมือเป็นโครงสร้างที่ซับซ้อนและมีความสำคัญในการเคลื่อนไหวของมือ เมื่อพูดถึงโครงสร้างกระดูกของข้อมือ เราสามารถแบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลักๆ คือ ส่วนปลายของกระดูกแขนท่อนล่าง (distal forearm) ซึ่งประกอบด้วยกระดูก radius และ ulna, ส่วนปลายคือกระดูกข้อมือ (carpal bones) ที่มีลักษณะเป็นกระดูกชิ้นเล็กๆ เรียงตัวกันอยู่ 8 ชิ้น
เริ่มจากส่วนบนสุดของข้อมือ เราจะพบกระดูกปลายแขนท่อนล่าง 2 ชิ้น คือ radius และ ulna กระดูก radius อยู่ทางด้านนอก (lateral) ของแขนท่อนล่าง ส่วนปลายด้านล่างของ radius จะมีลักษณะบานออกและมีผิวข้อ (articular surface) ที่เรียกว่า radial fossa สำหรับเชื่อมต่อกับกระดูกข้อมือ นอกจากนี้ยังมีส่วนที่ยื่นออกมาทางด้านข้างเรียกว่า radial styloid process ซึ่งเป็นจุดสังเกตที่สำคัญในการตรวจร่างกาย
ส่วนกระดูก ulna อยู่ทางด้านใน (medial) ของแขนท่อนล่าง ส่วนปลายของ ulna จะมีส่วนที่ยื่นออกมาเรียกว่า ulnar styloid process เช่นเดียวกับ radius แต่ ulna จะไม่ได้สัมผัสกับกระดูกข้อมือโดยตรง มีเพียงส่วนปลายที่เชื่อมต่อกับ radius ผ่านข้อต่อ distal radioulnar joint
ถัดลงมาเป็นส่วนของกระดูกข้อมือ หรือ carpal bones ซึ่งประกอบด้วยกระดูกขนาดเล็ก 8 ชิ้น จัดเรียงกันเป็น 2 แถว แถวละ 4 ชิ้น แถวบน หรือ proximal row เรียงจากด้านนอกเข้าด้านในประกอบด้วย scaphoid, lunate, triquetrum และ pisiform
- Scaphoid มีรูปร่างคล้ายเรือ เป็นกระดูกที่เชื่อมต่อระหว่าง radius กับ distal row ของ carpal bones มีความสำคัญมากในการเคลื่อนไหวของข้อมือ และมักเป็นตำแหน่งที่พบการบาดเจ็บได้บ่อย ด้านหนึ่งของ scaphoid จะมีรอยเว้าที่เรียกว่า scaphoid waist ซึ่งเป็นจุดที่มักพบการหักได้ง่าย
- Lunate มีรูปร่างคล้ายพระจันทร์เสี้ยว อยู่ตรงกลางของ proximal row มีผิวข้อด้านบนที่โค้งนูนสำหรับเชื่อมต่อกับ radius และมีผิวข้อด้านล่างที่เว้าเข้าสำหรับรองรับส่วนหัวของกระดูก capitate
- Triquetrum มีรูปร่างคล้ายพีระมิด 3 เหลี่ยม อยู่ทางด้านใน มีผิวข้อด้านหน้าสำหรับเชื่อมต่อกับ pisiform และมีผิวข้อด้านล่างสำหรับเชื่อมต่อกับกระดูก hamate
- Pisiform มีขนาดเล็กที่สุดและรูปร่างกลมคล้ายเมล็ดถั่ว วางตัวอยู่ด้านหน้าของ triquetrum เป็นจุดเกาะของกล้ามเนื้อ flexor carpi ulnaris และมีความสำคัญในการช่วยเพิ่มแรงของการงอข้อมือ
แถวล่าง หรือ distal row เรียงจากด้านนอกเข้าด้านในประกอบด้วย trapezium, trapezoid, capitate และ hamate
- Trapezium มีรูปร่างไม่สม่ำเสมอ มี saddle-shaped articular surface สำหรับเชื่อมต่อกับ 1st metacarpal bone ทำให้นิ้วหัวแม่มือสามารถเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ นอกจากนี้ยังมี groove สำหรับให้เอ็นของกล้ามเนื้อ flexor carpi radialis ผ่าน
- Trapezoid มีรูปร่างคล้ายรูปสี่เหลี่ยมคางหมูเมื่อมองจากด้านบน มีผิวข้อด้านบนเชื่อมต่อกับ scaphoid และด้านล่างเชื่อมต่อกับ 2nd metacarpal bone
- Capitate เป็นกระดูกที่ใหญ่ที่สุดใน carpal bones มีส่วนหัวที่ยื่นเข้าไปใน proximal row โดยเฉพาะเข้าไปในส่วนเว้าของ lunate ทำให้เป็นจุดหมุนสำคัญในการเคลื่อนไหวของข้อมือ นอกจากนี้ยังเชื่อมต่อกับ 3rd metacarpal bone ซึ่งถือเป็นแกนกลางของมือ
- Hamate มีลักษณะเด่นคือมีส่วนที่ยื่นออกมาทางด้านหน้าเรียกว่า hook of hamate ซึ่งเป็นจุดเกาะของ flexor retinaculum และเป็นขอบด้านในของ carpal tunnel hook of hamate ยังเป็นจุดที่อาจพบการบาดเจ็บได้จากการเล่นกีฬาที่ใช้ไม้ตีเช่น กอล์ฟหรือเบสบอล
การจัดเรียงตัวของกระดูกเหล่านี้ทำให้เกิดเป็นโครงสร้างที่โค้งคล้ายอุโมงค์ เราเรียกว่า carpal tunnel ซึ่งเป็นช่องทางสำหรับเส้นประสาทและเส้นเอ็นต่างๆ ผ่านเข้าสู่มือ
ความรู้เกี่ยวกับโครงสร้างกระดูกของข้อมือนี้มีความสำคัญอย่างมากในการประเมินและรักษาปัญหาของข้อมือ เช่น การแปลผลภาพถ่าย x-ray การตรวจร่างกาย หรือแม้แต่การวางแผนการผ่าตัดของแพทย์ ในบทความต่อไปผมจะพูดถึงการเคลื่อนไหวของข้อมือและกลไกการทำงานของกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/ หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2017). Kinesiology of the musculoskeletal system: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Drake, R., Vogl, A. W., & Mitchell, A. W. M. (2019). Gray's Anatomy for Students.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
