12 พ.ย. เวลา 10:14 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

Can you smell fear?

คุณได้กลิ่นความกลัวไหม
ความกลัวอาจเป็นกลิ่นพิเศษของมันเอง
มักกล่าวกันว่า สัตว์ได้กลิ่นความกลัว แต่มนุษย์เราได้กลิ่นความกลัวหรือไม่ เราสามารถสัมผัสกลิ่นของใครบางคนแล้ว แล้วบอกว่า เขากำลังกลัวบางอย่างได้หรือไม่
คำตอบง่ายๆ คือ ไม่ เราทำไม่ได้ สัตว์สายพันธุ์อื่นๆ สามารถทำได้ โดยเฉพาะพวกสุนัขและสัตว์อื่นๆ ที่มีระบบประสาทในการรับกลิ่นดีกว่ามนุษย์เรามาก
ดูเหมือนว่า มนุษย์เราจะวิวัฒนาการไป ในทิศทางที่ทำให้เรา ขาดความสามารถในการรับรู้กลิ่นแห่งความกลัว
บริเวณของสมองที่รับผิดชอบในการตรวจจับสาร ฟีโรโมน pheromone ซึ่ง สารฟีโรโมน ก็คือสารเคมีที่สัตว์ปล่อยออกมา และลอยไปในอากาศ เพื่อให้ตัวอื่นรู้ว่า ตอนนี้รู้สึกอย่างไร อาจรู้จักกันในชื่อว่า ไคโรโมน kairomone สำหรับสัตว์บางสายพันธุ์ ในบริเวณของสมองที่รับผิดชอบในการตรวจจับกลิ่นดังที่กล่าวมานี้ จะไม่ทำงานในมนุษย์ มันเป็นส่วนของระบบประสาทที่ยังมีอยู่ในสมองของมนุษย์ก็จริง แต่ว่าไม่ทำงานหรือไม่ทำหน้าที่
แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า เราไม่สามารถได้กลิ่นความกลัวเลย
การวิจัยพบว่า หากผู้หญิง สูดดมเหงื่อที่เกิดจากผู้ชายที่กำลังประสบกับความกลัว พวกเธอก็จะอ่อนแอ และมีผลทำให้ผู้หญิงไวต่อความกลัวมากขึ้นเช่นกัน
ด้วยเหตุนี้ อาจจะบอกได้ว่า ‘มนุษย์ได้กลิ่นความกลัวแล้ว’ แต่ก็มีข้อควรระวังบางประการ เพราะว่า
ประการที่หนึ่งคือ ผู้หญิงจะไวต่อกลิ่นทางอารมณ์ที่ผู้ชายมอบให้ มากกว่าเพศอื่นๆ
ประการที่สองคือ ผู้หญิงมักไม่หายใจเข้า และมักพูดขึ้นทันทีว่า 'ผู้ชายคนนี้กำลังกลัว' แต่กลับกลายเป็นว่า ผู้หญิงนั่นเอง ที่กำลังแสดงปฏิกิริยาของความกลัวออกมา
ดังนั้น 'การได้กลิ่นความกลัว' จึงเกิดขึ้นในระดับจิตใต้สำนึก มันเหมือนกับความแตกต่างระหว่างคนที่ซื้อสินค้าจากคุณด้วยเงินสดด้วยตัวเขาเอง กับการโอนเงินเข้าบัญชีธนาคารของคุณ โดยผ่านทางระบบอิเล็กทรอนิกส์
ดังนั้น มนุษย์สามารถได้กลิ่นความกลัวได้ แต่ในระดับที่จำกัดมาก และในบางสถานการณ์เท่านั้น และมันก็มีกลิ่นเหมือนไม่มีกลิ่นอะไรเลย เพราะเราเองก็ไม่รู้ว่า เรากำลังได้กลิ่นอยู่ หรือว่าเป็นกลิ่นเหงื่อ
ผู้เขียน : Dean Burnett (neuroscientist)
แปลไทยโดย : Wichai Purisa (senior scientist)
โฆษณา