17 พ.ย. 2024 เวลา 06:11 • ไอที & แก็ดเจ็ต

การเล่าเรื่องด้วยข้อมูล : การสร้างสรรค์เนื้อหาที่มีคุณค่าในยุคดิจิทัล

กษิดิศ สตางค์มงคล หรือที่รู้จักกันในชื่อ "ทอย" เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) และเป็นผู้ก่อตั้งเพจและเว็บไซต์ DataRockie ซึ่งมุ่งเน้นการแบ่งปันความรู้ด้านข้อมูลและการวิเคราะห์ให้กับผู้สนใจ ได้พูดในกิจกรรม กิจกรรม The Visual Talk : DATA is All Around
ในยุคที่ข้อมูล (Data) กลายเป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนโลก การเล่าเรื่องด้วยข้อมูล (Data Storytelling) ได้กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยสร้างผลกระทบในแวดวงธุรกิจ การตลาด การศึกษา และการสื่อสาร องค์กรที่สามารถเปลี่ยนข้อมูลให้เป็นเรื่องราวที่มีพลังจะสามารถสร้างความเชื่อมั่นและผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้อย่างยั่งยืน
**1. การเล่าเรื่องด้วยข้อมูล: ความสำคัญของการเริ่มต้นอย่างถูกต้อง**
คุณกษิดิศ สตางค์มงคล อธิบายถึงการเล่าเรื่องด้วยข้อมูลว่า เปรียบเสมือนการทำอาหารจากวัตถุดิบในตู้เย็น คุณไม่จำเป็นต้องมีข้อมูลที่สมบูรณ์แบบ แต่ต้องรู้จักจัดการกับสิ่งที่มีอยู่เพื่อสร้างสรรค์เรื่องราวที่น่าสนใจ
ตัวอย่างที่โดดเด่นคือ คุณวิทย์ วิสุกิจ ที่ประสบความสำเร็จจากการเขียนหนังสือโดยใช้ข้อมูลเชิงลึกจากงานวิจัย การนำข้อมูลมาสร้างเป็นเรื่องราวช่วยให้ผู้ฟังไม่เพียงเข้าใจ แต่ยังเชื่อมั่นและเห็นคุณค่าของสิ่งที่นำเสนอ
**2. เริ่มต้นด้วย Call Message และ Insight**
การเล่าเรื่องที่มีประสิทธิภาพควรเริ่มต้นด้วย Call Message หรือข้อความที่ต้องการสื่อสาร เช่น "อะไรคือหัวใจสำคัญที่ผู้ฟังต้องรับรู้" จากนั้นจึงสนับสนุนด้วย Insight หรือข้อคิดที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูล และตามด้วย Data ที่น่าเชื่อถือ
**ตัวอย่าง:**
การค้นพบแบคทีเรีย Helicobacter pylori ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคกระเพาะอาหาร เกิดจากการตั้งสมมติฐาน (Hypothesis-Driven Approach) และการสนับสนุนด้วยข้อมูลเชิงลึก ผลงานนี้นำไปสู่การได้รับรางวัลโนเบลในปี 2005
**3. การคิดแบบ First Principle: สู่คำตอบที่แท้จริง**
คุณกษิดิศแนะนำให้ใช้แนวคิด First Principle Thinking หรือการย้อนกลับไปสู่รากฐานของปัญหา ตัวอย่างเช่น ในการศึกษาระบบการศึกษาในประเทศไทย คำถามว่า "จุดประสงค์ของการศึกษาแท้จริงคืออะไร" อาจช่วยให้เราเข้าใจและออกแบบระบบที่ตอบโจทย์ความต้องการได้ดียิ่งขึ้น
**4. คิดนอกกรอบ: เรียนรู้จาก Miyamoto Musashi และ Takeru Kobayashi**
Miyamoto Musashi ซามูไรผู้เป็นตำนาน ตั้งคำถามใหม่ ๆ เช่น "ทำไมต้องพกดาบสั้นถ้าไม่ใช้งาน" ซึ่งนำไปสู่การคิดค้นการต่อสู้ด้วยดาบสองมือ ในขณะที่ Takeru Kobayashi เปลี่ยนวิธีคิดจาก "จะกินฮอตดอกให้ได้เยอะขึ้นอย่างไร" เป็น "จะทำอย่างไรให้กินฮอตดอกง่ายขึ้น" จนนำไปสู่ความสำเร็จ
แนวคิดเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าการตั้งคำถามที่แตกต่างจะช่วยสร้างวิธีการแก้ปัญหาที่น่าสนใจและมีประสิทธิภาพ
**5. การใช้ AI อย่างชาญฉลาด: เครื่องมือเพื่อพัฒนาความคิด**
คุณกษิดิศไม่เห็นด้วยกับความคิดที่ว่า AI จะทำให้มนุษย์โง่ลง แต่เชื่อว่า AI เป็นเครื่องมือที่ช่วยเสริมสร้างศักยภาพ เช่น ช่วยวิเคราะห์ข้อมูลหรือจัดการงานที่ซับซ้อน เพื่อลดเวลาและเพิ่มประสิทธิภาพ
อย่างไรก็ตาม AI ควรเป็นเครื่องมือเสริม ไม่ใช่ตัวแทนของความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ การใช้งาน AI ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมด้วยวิจารณญาณของเรา
**6. การเล่าเรื่องที่สร้างคุณค่า: การสร้าง Content ที่มีคุณภาพ**
การเล่าเรื่องด้วยข้อมูลไม่ได้เกี่ยวกับตัวเลขหรือกราฟเสมอไป แต่คือการสร้างประสบการณ์ที่มีคุณค่าให้กับผู้ฟัง ตัวอย่างเช่น การสร้าง Content เชิงการศึกษาที่ให้ความรู้หรือแรงบันดาลใจสามารถเข้าถึงผู้ชมได้ดีกว่าการเน้นความบันเทิงเพียงอย่างเดียว
**7. คิดอย่างสม่ำเสมอ: แนวคิดจาก George Bernard Shaw**
George Bernard Shaw กล่าวว่าคนส่วนใหญ่คิดเพียง 2-3 ครั้งต่อปี แต่เขาพยายามคิด 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ การคิดอย่างสม่ำเสมอช่วยให้เรามองเห็นมุมมองใหม่ ๆ และพัฒนาวิธีแก้ปัญหาที่หลากหลาย
**8. การเล่าเรื่องด้วยข้อมูล: สร้างผลกระทบที่ยั่งยืน**
ในโลกที่ข้อมูลล้นหลาม การเล่าเรื่องด้วยข้อมูลช่วยเปลี่ยนความซับซ้อนให้เข้าใจง่าย เป็นการดึงดูดความสนใจและสร้างความเชื่อมโยงที่ลึกซึ้งระหว่างองค์กรกับผู้ฟัง
### **สรุป**
การเล่าเรื่องด้วยข้อมูลคือการสร้างสะพานระหว่างข้อมูลและผู้ฟัง การเริ่มต้นด้วยคำถามที่ถูกต้อง การใช้ข้อมูลที่น่าเชื่อถือสนับสนุน และการคิดอย่างสร้างสรรค์จะช่วยให้เรื่องราวที่นำเสนอนั้นไม่เพียงแค่ดึงดูด แต่ยังสามารถสร้างผลกระทบในระยะยาว
ในยุคดิจิทัลที่ข้อมูลคือทรัพยากรสำคัญที่สุด การเล่าเรื่องที่มีพลังจะช่วยให้ข้อมูลนั้นกลายเป็นเครื่องมือที่ทรงคุณค่าในทุกมิติของชีวิต
โฆษณา