6 ธ.ค. เวลา 11:24 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

Here's how your cholesterol level shapes your dementia risk

นี่คือวิธีที่ระดับคอเลสเตอรอลของคุณทำให้เกิดโรคสมองเสื่อม
การตรวจคัดกรองคอเลสเตอรอลประจำปีสามารถทำนายการเสื่อมของสมองในอนาคตได้
นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบว่า ระดับคอเลสเตอรอลของคุณอาจเชื่อมโยงอย่างมาก กับความเสี่ยงที่จะเป็นโรคสมองเสื่อม ผลการวิจัยใหม่ จากผู้เข้าร่วมการวิจัย จำนวนถึง 10,000 ราย ชี้ว่า ไม่ได้มีแค่ระดับคอเลสเตอรอลสูงเท่านั้น ที่จะทำให้เป็นโรคสมองเสื่อม แต่ระดับที่ผันผวนตลอดหลายปีที่ผ่านมาของระดับคอเลสเตอรอล อาจเพิ่มโอกาสเป็นโรคสมองเสื่อม ได้ถึงร้อยละ 60
การวิจัยยังชี้ให้เห็นว่า แม้ว่าคุณจะไม่เป็นโรคสมองเสื่อม ความแปรปรวนหรือการขึ้นลงของคอเลสเตอรอลในระดับสูง ที่แกว่งจากระดับสูงไประดับต่ำ มีความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อมถึงร้อยละ 23
โจว Zhen Zhou หัวหน้าโครงการวิจัย จากมหาวิทยาลัย โมนาช Monash ประเทศออสเตรเลีย กล่าวว่า “สำหรับผู้ที่มีความผันผวนหรือเปลี่ยนแปลงขึ้นลงอย่างมากในแต่ละปีของระดับคอเลสเตอรอล ควรจะมีการติดตามอย่างใกล้ชิด และอาจต้องเข้ารับการรักษา”
ในการวิจัยนี้ นักวิทยาศาสตร์ได้พิจารณาคอเลสเตอรอลหลักสองประเภท คอเลสเตอรอลประเภทแรก "คอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี" หรือไลโปโปรตีนชนิดความหนาแน่นต่ำ หรือชื่อย่อ เอลดีเอล LDL ซึ่งการวิจัยก่อนหน้านี้แสดงให้เห็นว่า เอลดีเอลนี้ สามารถทำให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจได้ คอเลสเตอรอลประเภทที่สอง นักวิทยาศาสตร์ยังได้ตรวจดูระดับของ "คอเลสเตอรอลชนิดดี" ซึ่งนักวิทยาศาสตร์เรียกว่า ไลโปโปรตีนชนิดความหนาแน่นสูง หรือชื่อย่อ เอชดีเอล HDL
การวิจัยชี้ให้เห็นว่า ความผันผวนหรือเปลี่ยนแปลงระดับขึ้นลงอย่างมากในแต่ละปีของระดับคอเลสเตอรอลชนิดที่ 'ไม่ดี หรือเอลดีเอล' อาจนำไปสู่โรคสมองเสื่อมเร็วกว่าคนที่มีระดับคอเลสเตอรอลที่คงที่ อย่างไรก็ตาม การความผันผวนหรือเปลี่ยนแปลงขึ้นลงของ 'คอเลสเตอรอลชนิดดี หรือเอชดีเอล' ในปริมาณมาก ไม่พบว่ามีความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อม
ในประเทศสหรัฐอเมริกา ประชากรมากกว่าหนึ่งในสี่ มีระดับของเอลดีเอลในระดับที่สูง นั่นคือ มีระดับเอลดีเอลที่มากกว่า 130 มิลลิกรัม ต่อเดซิลิตรของเลือด ในอีกด้านหนึ่ง ระดับเอลดีเอล ที่ต่ำกว่า 100 มิลลิกรัม ต่อเดซิลิตร จะถือว่าเป็นระดับที่เหมาะสม โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่เป็นโรคเบาหวานหรือโรคหัวใจ
เหตุผลที่แน่ชัดว่าทำไม ระดับเอลดีเอลที่แกว่งขึ้นลง ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดเป็นโรคสมองเสื่อมยังไม่ชัดเจน คำอธิบายหนึ่งที่เป็นไปได้คือ ความผันผวนมากๆ ของระดับคอเลสเตอรอลเอลดีเอล อาจทำให้ผนังด้านในของหลอดเลือดแดงแข็งจนขาดความยืดหยุ่น และชั้นในของหลอดเลือดแดง จะก่อตัวหนาขึ้นเรื่อยๆ จากคอเลสเตอรอล และคราบสะสมอื่นๆ
โจว อธิบายว่า “ผนังด้านในของหลอดเลือดแดงแข็งตัว และชั้นในของหลอดเลือดแดงที่หนาตัวขึ้นนี้ อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตของก้อนพลาค การแตก และการอุดตันการไหลเวียนของเลือดในสมอง ซึ่งสิ่งเหล่านี้ อาจส่งผลต่อการทำงานของสมอง”
ก่อนเริ่มช่วงสังเกตการณ์ 6 ปี ไม่มีผู้เข้าร่วมการวิจัยคนใดในวัย 70 ปี ทั้งจากประเทศออสเตรเลีย และประเทศสหรัฐอเมริกา มีภาวะสมองเสื่อม
ในตอนท้ายของการวิจัย ผู้เข้าร่วมการวิจัยมากกว่าร้อยละ 5 เป็นโรคสมองเสื่อม ในขณะที่เกือบร้อยละ 18 มีการรู้คิด รู้จำ การเข้าใจสิ่งต่างๆ ลดลง โดยที่ยังไม่ถึงขั้นเป็นโรคสมองเสื่อม ผู้เข้าร่วมการวิจัยที่มีระดับคอเลสเตอรอลคงที่ พบว่ามีความเสี่ยงต่อภาวะทางระบบประสาททั้งสองอย่างคือ การรู้คิด รู้จำ การเข้าใจสิ่งต่างๆ ลดลง และโรคสมองเสื่อม ก็น้อยกว่ามาก
ทั่วทั้งโลก ในปี 2021 ระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีในระดับสูง ทำให้มีผู้เสียชีวิตมากถึง 3.72 ล้านคน
หากคุณกำลังมองหาวิธีจัดการกับคอเลสเตอรอล ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ แนะนำให้คุณไปตรวจสุขภาพ
แมคกราธ Emily McGrath พยาบาลอาวุโส ด้านโรคหัวใจ จากมูลนิธิโรคหัวใจของประเทศสหราชอาณาจักร British Heart Foundation ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการวิจัยนี้ กล่าวกับวารสาร บีบีซี ไซเอนซ์ โฟกัส BBC Science Focus ว่า “คุณสามารถขอให้แพทย์ตรวจระดับคอเลสเตอรอลของคุณ โดยวิธีการตรวจเลือด”
“มีหลายวิธีที่จะช่วยลดคอเลสเตอรอลของคุณได้ เช่น การออกกำลังกายให้มากขึ้น การเลิกสูบบุหรี่ ลดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และเปลี่ยนอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง เช่น เนย เค้ก และเนื้อสัตว์แปรรูป มาเป็นอาหารที่มีไขมันไม่อิ่มตัว เช่น น้ำมันมะกอก ถั่วเมล็ดพืช และปลาที่มีน้ำมัน”
ผู้เขียน : Gracie Abadee
แปลไทยโดย : Wichai Purisa (senior scientist)
โฆษณา