10 ธ.ค. เวลา 11:11 • ประวัติศาสตร์

• ชื่อเดือนทั้ง 12 เดือน มีที่มาจากไหนกันบ้าง?

ในปี 1582 พระสันตะปาปาเกรกอรีที่ 13 ได้ประกาศใช้ปฏิทินเกรกอเรียน (Gregorian Calendar) ที่เป็นปฏิทินที่เราใช้งานกันในปัจจุบัน ซึ่งปฏิทินเกรกอเรียนก็ได้รับการปรับปรุงมาจากปฏิทินจูเลียน (Julian Calendar) ที่ถูกใช้งานโดยชาวโรมัน
ด้วยความที่ปฏิทินเกรกอเรียน (รวมถึงปฏิทินจูเลียน) มีความเชื่อมโยงกับชาวโรมัน ดังนั้นชื่อของทั้ง 12 เดือน เลยมีที่มาทั้งจากชื่อเทพเจ้า เทศกาล ชื่อของผู้นำ รวมถึงตัวเลขของโรมัน
แรกเริ่มนั้นปฏิทินของชาวโรมันมีอยู่ทั้งหมด 10 เดือน เชื่อกันว่าโรมุลุส (Romulus) ผู้ก่อตั้งกรุงโรมและกษัตริย์องค์แรกของโรมันเป็นผู้คิดค้นปฏิทินนี้
โดยเดือนแรกของปฏิทินคือ Martius มาจากชื่อเทพมาร์ช (Mars) เทพเจ้าแห่งสงครามที่เชื่อว่าเป็นบิดาของโรมุลุส ตามมาด้วยเดือน Aprilis, Maius, Iunius, Quintilis (เดือนห้า), Sixtilis (เดือนหก), September (เดือนเจ็ด), October (เดือนแปด), November (เดือนเก้า) และ December (เดือนสิบ)
ต่อมานูมา (Numa) กษัตริย์องค์ที่สองของโรมันได้เพิ่มเดือน Ianuarius และ Februarius เป็นเดือนแรกและเดือนที่สองของปี ทำให้ปฏิทินของโรมันมีครบ 12 เดือนตั้งแต่นั้น และเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไมตั้งแต่เดือน September จนถึง December ที่แปลว่าเดือนเจ็ดจนถึงเดือนสิบ มีความหมายไม่ตรงตัวแบบทุกวันนี้
ส่วนความหมายของเดือนที่เหลือ เริ่มต้นที่เดือน Ianuarius หรือ January มาจากเทพเจนัส (Janus) เทพเจ้าแห่งการเริ่มต้นและการสิ้นสุด
เดือน Februarius หรือ February มาจากภาษาละติน februum หรือ februa แปลว่าการชำระล้าง เกี่ยวข้องกับเทศกาลลูเปอร์คาเลีย (Lupercalia) ที่ชาวโรมันจัดขึ้นในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ของทุกปี โดยชาวโรมันจะทำความสะอาดบ้านด้วยเกลือและสเปลท์ (Spelt ธัญพืชคล้ายข้าวสาลี) รวมถึงมีการสังเวยสัตว์ โดยเชื่อว่าจะเป็นการชำระล้างให้กับเมืองและเฉลิมฉลองให้กับความอุดมสมบูรณ์
เดือน Aprilis หรือ April มาจากเทพีอโฟรไดท์ (Aphrodite หรือ aphros ในภาษากรีกโบราณ) หรือเทพี (Venus) ตามคติโรมัน ที่เชื่อว่าเป็นมารดาของอีเนียส (Aeneas) เจ้าชายเมืองทรอยผู้ก่อตั้งกรุงโรม (เป็นหนี่งในตำนานก่อตั้งกรุงโรม เช่นเดียวกับโรมุลุส)
อย่างไรก็ตามกวีชาวโรมันออวิด (Ovid) เสนอว่า April มาจากคำกริยาภาษาละติน aperio แปลว่าเปิด สื่อถึงการเบ่งบานของดอกไม้ในช่วงเริ่มต้นฤดูใบไม้ผลิ
ขณะที่เดือน Maius หรือ May และเดือน June หรือ Iunius มีทฤษฎีว่า กษัตริย์โรมุลุสได้แบ่งพลเมืองชายของโรมออกเป็นสองกลุ่มคือ maiores (ผู้อาวุโส) และ iuniores (ผู้เยาว์)
อย่างไรก็ตาม May น่าจะมาจากชื่อของไมอา (Maia) นางอัปสร (หรือ Nymph) ที่เป็นมารดาของเทพเฮอร์เมส (Hermes) ส่วน June ก็มาจากเทพีจูโน่ (Juno) หรือเฮร่า (Hera) มเหสีเอกของเทพจูปิเตอร์ (หรือซุส Zeus)
เวลาผ่านไปจนถึง 45 ปีก่อนคริสตกาล จูเลียส ซีซาร์ แม่ทัพและผู้เผด็จการที่กุมอำนาจของสาธารณรัฐโรมันในตอนนั้น ก็ได้ประกาศใช้ปฏิทินจูเลียน และเปลี่ยนชื่อเดือน Quintilis เป็น Iulius หรือ July เพราะเป็นเดือนเกิดของเขา
ต่อมาในปีที่ 8 ก่อนคริสตกาลในยุคจักรวรรดิโรมัน จักรพรรดิเอากุสตุส (Augustus) ก็เปลี่ยนชื่อเดือน Sextilis เป็น August ตามพระนามของพระองค์ ที่สำคัญเดือนสิงหาคมยังเป็นเดือนที่พระองค์ดำรงตำแหน่งเป็นกงสุลครั้งแรกและปราบอียิปต์ได้สำเร็จ
ในเวลาต่อมา ก็ได้มีจักรพรรดิโรมันหลายองค์ที่พยายามเปลี่ยนชื่อเดือน September, October, November และ December ตามชื่อของตัวเอง แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ
อย่างเช่นจักรพรรดิโดมิเชียน (Domitian) เปลี่ยนชื่อเดือน September เป็น Germanicus เพราะเป็นเดือนที่พระองค์เอาชนะการรบในดินแดนเยอรมัน ส่วนเดือน October ที่เป็นเดือนเกิดของพระองค์ ก็เปลี่ยนเป็น Domitianus
ส่วนจักรพรรดิคอมโมดุส (Commodus) รีแบรนด์เปลี่ยนชื่อครบ 12 เดือน อย่างเช่น January เปลี่ยนเป็น Amazonius เดือน October เปลี่ยนเป็น Herculeus หรือเดือน December เปลี่ยนเป็น Exsuperatorius ที่มีความหมายว่า ผู้พิชิตเหนือทุกสิ่ง
ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe
อ้างอิง
• The Conversation. Explainer: where do the names of our months come from?. https://theconversation.com/explainer-where-do-the-names-of-our-months-come-from-87246
• The British Museum. What's in a name? Months of the year. https://www.britishmuseum.org/blog/whats-name-months-year
#HistofunDeluxe
โฆษณา