15 ธ.ค. เวลา 13:00 • ประวัติศาสตร์

• รู้ไหมทั้งชื่อ ‘Zeus’ และ ‘Jupiter’ แท้จริงแล้วมาจากชื่อเดียวกัน

ถ้าให้นึกถึงจอมเทพสูงสุดในเทพปกรณัมของกรีก เราก็ต้องนึกถึงเทพซุส (Zeus) หรือจูปิเตอร์ (Jupiter) ในเวอร์ชั่นของชาวโรมัน ซุสคือจอมเทพผู้ปกครองเหล่าทวยเทพแห่งเขาโอลิมปัส และเป็นเทพเจ้าแห่งท้องฟ้าและสายฟ้าอีกด้วย
แต่รู้หรือไม่ว่า ทั้งชื่อซุสของกรีก และชื่อจูปิเตอร์ของโรมัน ทั้งสองชื่อนี้มีรากศัพท์และที่มาจากคำเดียวกัน โดยเรื่องราวนี้ต้องย้อนกลับไปราว 4,000 ปีก่อนคริสตกาล
ในตอนนั้นมีกลุ่มคนที่พูดภาษาที่เรียกว่า โปรโต-อินโด-ยูโรเปียน (Proto-Indo-European) อาศัยอยู่ในพื้นที่ทุ่งหญ้าสเตปป์ในยุโรปตะวันออก (บริเวณยูเครนในปัจจุบัน) ซึ่งต่อมาคนกลุ่มนี้จะอพยพตั้งรกรากในพื้นที่ต่าง ๆ ไล่ตั้งแต่ยุโรปไปจนถึงอินเดีย
โดยภาษา Proto-Indo-European จะพัฒนากลายเป็นตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ที่ประกอบด้วยภาษาสำคัญมากมาย อย่างเช่นตระกูลภาษาเจอร์แมนิก (ภาษาอังกฤษ ภาษาเยอรมัน) ตระกูลภาษาอิตาลิก (ภาษาละติน) รวมถึงตระกูลภาษาอินโด-อารยัน (ภาษาเปอร์เซีย ภาษาสันสกฤต)
ซึ่งตอนที่ชาวอินโด-ยูโรเปียน อพยพไปยังที่ต่าง ๆ ก็ไม่ได้มีแค่ภาษาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเรื่องราวความเชื่อที่ติดตามพวกเขาไปด้วย และหนึ่งในความเชื่อเหล่านั้น ก็คือการนับถือเทพเจ้าแห่งท้องฟ้า
ในภาษา Proto-Indo-European ปรากฏคำว่า ‘djous pater’ ที่หมายถึงเทพเจ้าแห่งท้องฟ้า มาจาก djous ที่แปลว่าท้องฟ้า กับ pater ที่แปลว่าพ่อ
ดังนั้นเทพซุสของกรีกและจูปิเตอร์ของโรมัน จึงมีต้นตอจากเทพ djous pater ของคนอินโด-ยูโรเปียน โดยชื่อ Zeus ก็มาจากคำหน้าอย่าง djous นอกจากนี้ชาวกรีกยังเรียกเทพซุสว่า ‘Zeu pater’ อีกด้วย ขณะที่ Jupiter ก็มาจาก djous pater นั่นเอง
ประเด็นน่าสนใจคือ ในเทพปกรณัมของอินเดีย พระอัคนีที่เป็นเทพเจ้าแห่งไฟ พระองค์มีพระบิดาคือพระทยาอุส เทพเจ้าแห่งท้องฟ้า โดยชื่อของพระทยาอุสก็มีต้นตอจาก djous เหมือนกัน
ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe
1
อ้างอิง
• หนังสือ Word Odyssey คำสัมพันธ์ศัพท์ซ้อน. อธิพงษ์ อมรวงศ์ปีติ. สำนักพิมพ์ SALMON (2024)
• Study. Greek God Zeus | History, Meaning & Significance. https://study.com/academy/lesson/greek-god-zeus-etymology-meaning.html
#HistofunDeluxe
โฆษณา