16 ธ.ค. เวลา 09:30 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

ลำไอพ่นรังสีแกมมาทรงพลังของหลุมดำ M87

M87 หรือที่รู้จักกันในชื่อ Virgo A หรือ NGC 4486 เป็นวัตถุท้องฟ้าที่สว่างที่สุดในกระจุกกาแล็กซี กลุ่มดาวหญิงสาว (Virgo cluster of galaxies) ซึ่งเป็นโครงสร้างที่มีแรงโน้มถ่วงที่ใหญ่ที่สุดของจักรวาล M87 เป็นที่รู้จักในเดือนเมษายน 2019 หลังจากที่นักวิทยาศาสตร์จาก EHT (Event Horizon Telescope) เผยแพร่ภาพหลุมดำที่ใจกลาง M87 เป็นครั้งแรก
ข้อมูลจากการสังเกตการณ์ EHT ครั้งที่ 2 ซึ่งดำเนินการในเดือนเมษายน ปี 2018 โดยใช้กล้องโทรทรรศน์ภาคพื้นดินและกล้องโทรทรรศน์โคจรมากกว่า 25 ตัว
ผู้เขียนงานวิจัยรายงานในวารสาร Astronomy and Astrophysics (เดือนธันวาคม 2024) การสังเกตการลุกจ้าของรังสีแกมมาพลังงานสูงครั้งแรกในรอบกว่าทศวรรษจากหลุมดำมวลมหาศาล (supermassive black hole) M87 โดยอาศัยสเปกตรัมที่เกือบจะเกิดขึ้นพร้อมกันของกาแล็กซีที่มีช่วงความยาวคลื่นกว้างที่สุดเท่าที่มีการเก็บรวบรวมมา
ลำไอพ่นสัมพันธภาพ (The relativistic jet) ที่นักวิจัยตรวจสอบนั้นน่าประหลาดใจในขอบเขตของมัน โดยมีขนาดใหญ่เกินกว่าขอบฟ้าเหตุการณ์ของหลุมดำ (black hole's event horizon) ถึงหลายสิบล้านเท่า ซึ่งเทียบเท่ากับความแตกต่างระหว่างขนาดของแบคทีเรียและวาฬสีน้ำเงินตัวใหญ่ที่สุดที่รู้จัก
เปลวพลังงาน (energetic flare) ซึ่งกินเวลานานประมาณสามวันและบ่งชี้ว่า บริเวณการปลดปล่อยมีขนาดน้อยกว่าสามวันแสง (~170 AU โดยที่ 1 หน่วยดาราศาสตร์คือ ระยะห่างจากดวงอาทิตย์ถึงโลก) เผยให้เห็นการระเบิดที่สว่างของการปลดปล่อยพลังงานสูง ซึ่งสูงกว่าพลังงานที่กล้องโทรทรรศน์วิทยุตรวจพบจากบริเวณหลุมดำโดยทั่วไป
ท่านผู้อ่านสามารถอ่านงานวิจัยนี้ได้ฟรีที่ link ด้านล่างนะครับ
Broadband multi-wavelength properties of M87 during the 2018 EHT campaign including a very high energy flaring episode
แปลและเรียบเรียงโดย
One To Many - A Brief Science
.
แหล่งอ้างอิง
[1] M87's powerful jet unleashes rare gamma-ray outburst
[2] Broadband multi-wavelength properties of M87 during the 2018 EHT campaign including a very high energy flaring episode
โฆษณา