พัดในฐานะที่เป็นเครื่ิองมือสื่อสาร
คราวก่อนที่เกริ่นเล่าเรื่องพัดด้ามจิ้วหรือพัดพับ วันนี้เรามาลงรายละเอียดกัน
กำเนิดตำนานพัดพับ
ว่ากันว่า พัดพับถือกำเนิดในญี่ปุ่นราวศตวรรษที่ 8 โดยชาวญี่ปุ่นเรียกพัดนี้ว่า โอกิ (Ogi) ซึ่งยังมีชื่อเรียกต่างๆ กันไปตามรูปแบบที่แตกต่างกันอีกด้วย ตำนานเล่าว่าแนวคิดการสร้างพัดพับนั้นได้แรงบันดาลใจมาจาก มกกัง (Mokkan) ซึ่งเป็นแผ่นไม้บางๆ ที่ใช้จดบันทึกข้อมูล ในอดีตผู้คนต้องพกแผ่นไม้เหล่านี้หลายชิ้นไปด้วยกัน จึงมีการนำมาเชื่อมด้วยหมุดเพื่อความสะดวก ทำให้สามารถหมุนและกางออกได้ และจากไอเดียนี้เองพัดพับก็ได้ถือกำเนิดขึ้น
อะนาโตมี่ของพัด
ประกอบด้วย หมุดทำหน้าที่ยึดก้านและเกราะ หัวเป็นส่วนที่มีหมุด ก้านเป็นไม้ทำหน้าที่เป็นแกนให้ใบวางเรียงกัน ใบคือส่วนที่พัดให้ลมเข้า ซึ่งใบทำได้จากวัสดุที่หลากหลาย และเกราะ คือส่วนที่ปิดก้านแรกและก้านสุดท้ายของพัดนั้น ตามรูปข้างล่างนี้ค่ะ
กายวิภาคของพัด
เมื่อพัดเหล่านี้ถูกเพิ่มลวดลายที่ประณีตลงบนไม้แต่ละชิ้น จึงเกิดเป็นพัดแบบแรกที่เรียกว่า ฮิโอกิ (Hiogi) ซึ่งเป็นต้นแบบของพัดพับในยุคต่อมา
จาก “ฮิโอกิ” สู่พัดในมือชนชั้นสูง
พัดฮิโอกิพัฒนากลายมาเป็นพัดที่เราคุ้นเคยในปัจจุบัน โครงไม้ยาวที่เป็นซี่ถูกเชื่อมด้วยใบพัดที่ทำจากวัสดุพับได้ พัดไม่ได้เป็นแค่เครื่องใช้ธรรมดา แต่ยังกลายเป็นเครื่องประดับแฟชั่นของคนมั่งคั่ง ใช้สำหรับมอบเป็นของขวัญให้บุคคลสำคัญ และยังเป็นพื้นที่ให้ศิลปินแสดงผลงานหรือเขียนบทกวี
พัดพับเดินทางสู่ยุโรป
ศตวรรษที่ 16 พัดพับเดินทางจากเอเชียตะวันออกไปยังยุโรปผ่านการค้ากับโปรตุเกส ในสเปน พัดกลายเป็นเครื่องมือเสริมความงามของนักเต้นฟลาเมงโก ก่อนที่ในศตวรรษที่ 17 จะได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในยุโรป โดยฝรั่งเศสกลายเป็นศูนย์กลางการผลิตพัดที่โดดเด่น
ในยุโรป พัดถูกมองว่าเป็นสัญลักษณ์ของความมั่งคั่ง ขุนนางในภาพวาดต่างๆ มักถือพัดไว้ในมือ พัดยุโรปมักทำจากไม้หรืองาช้าง ใบพัดทำจากวัสดุหลากหลาย เช่น ผ้าไหม ลูกไม้ หรือขนนก และมีพัดแบบพิเศษที่ใช้เฉพาะซี่ไม้คล้ายพัดฮิโอกิของญี่ปุ่น
ยุคแห่งการเปลี่ยนแปลง
หลังการปฏิวัติฝรั่งเศสในศตวรรษที่ 18 พัดเริ่มเสื่อมความนิยมในหมู่ชนชั้นสูง เนื่องจากวัสดุราคาแพงขาดแคลน จึงมีการผลิตพัดราคาถูกที่คนทั่วไปเข้าถึงได้มากขึ้น ส่งผลให้พัดสูญเสียสถานะความหรูหราที่เคยมี
แต่ Duvelleroy บริษัทผลิตพัดจากปารีส ไม่ยอมให้พัดกลายเป็นแค่ของใช้ราคาถูก พวกเขาโปรโมตร้านในลอนดอนด้วยการเผยแพร่หนังสือ “The Language of Fans” ซึ่งรวบรวมกฎเกณฑ์และมารยาทเกี่ยวกับการใช้พัด ทำให้พัดกลับมาได้รับความนิยมในหมู่ชนชั้นสูงอีกครั้ง ข้างล่างนี่เป็นตัวอย่างเล็กๆ ของภาษาพัดค่ะ
Credit: amazon UK
มากกว่าแค่พัดลมส่วนตัว
พัดพับที่ถือกำเนิดในญี่ปุ่นไม่เพียงช่วยให้เย็นลงในวันอากาศร้อน แต่ยังกลายเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรม ความมั่งคั่ง และการแสดงออกเชิงศิลปะที่สะท้อนตัวตนของผู้คนทั่วโลกอย่างยาวนาน
อ้างอิง เรื่องและรูปจาก
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
