2 ม.ค. เวลา 10:30 • สุขภาพ
บริษัท เอินเวย์ กรุ๊ป จำกัด

กินพาราเซตามอลเกินขนาด ส่งผลถึงชีวิต

ยาพาราเซตามอล ใช้แก้ปวด ลดไข้ ถูกจัดให้เป็นยาสามัญประจำบ้านสามารถใช้ได้ทั้งในเด็กเล็ก ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุโดยไม่ทำให้เกิดภาวะข้างเคียง แต่อย่างไรก็ตามพบว่าในปัจจุบันมีการใช้ยาพาราเซตา มอลที่ไม่ถูกต้องมากขึ้น ทั้งการกินยาพร่ำเพรื่อ กินยาเกินขนาดจนส่งผลให้เกิดอันตรายต่อตัวผู้ใช้ยาได้โดยไม่ทันรู้ตัว
วิธีการใช้ยาพาราเซตามอลอย่างถูกต้อง
ถึงแม้ว่ายาพาราเซตามอลถูกจัดให้เป็นยาที่ไม่อันตรายแต่ก็ควรมีวิธีการใช้ยาพาราเซตามอลอย่างถูกต้องเพื่อให้ตัวยาออกฤทธิ์ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม โดยมีวิธีการใช้พาราเซตามอลที่แนะนำ ดังนี้
ขนาดของยาพาราเซตามอลที่แนะนำ คือ 10-15 mg/kg/dose โดยทั่วไปสำหรับผู้ใหญ่แนะนำให้กินขนาด 500 มิลลิกรัม ครั้งละ 1-2 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง และไม่ควรกินเกิน 8 เม็ดต่อวัน (ไม่ควรรับตัวยามากกว่า 4,000 มิลลิกรัม/วัน)
สามารถกินยาพาราเซตามอลได้ทั้งก่อนและหลังมื้ออาหาร
ผู้ป่วยที่มีภาวะการทำงานของตับบกพร่องควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชก่อนการใช้ยาพาราเซตามอล เพราะมีความจำเป็นต้องปรับขนาดยาที่ใช้ให้เหมาะสมกับสภาพร่างกาย
ผู้ที่มีภาวะน้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์มีความจำเป็นต้องปรับขนาดยาพาราเซตามอลที่ใช้ให้เหมาะสมกับน้ำหนักตัวด้วยเสมอ
ยาพาราเซตามอลเป็นยาที่ใช้เพื่อการรักษาอาการ หากไม่มีอาการปวด ไม่มีไข้ ก็ไม่มีความจำเป็นต้องกินยา
ในกรณีที่ลืมกินยาพาราเซตามอลสามารถกินยาได้ทันทีที่นึกขึ้นได้โดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณตัวยาที่กินต่อมื้อ
ปัญหาที่พบบ่อยเกี่ยวกับการใช้ ยาพาราเซตามอล
การใช้ยาพาราเซตามอลพร่ำเพรื่อ หลายคนที่รู้สึกมีไข้ต่ำ ๆ หรือมีอาการปวดเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็มักกินยาพาราเซตามอลเพื่อช่วยบรรเทาอาการทันที การกินยาพร่ำเพรื่อติดต่อกันเป็นเวลานานอาจส่งผลต่อการทำงานของตับ ตับทำงานบกพร่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการกินยาพาราเซตามอลร่วมกับสุรา แอลกอฮอล์ที่ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่ออาการตับอักเสบมากขึ้น
การใช้ยาพาราเซตามอลทั้งที่ไม่มีอาการ พบว่ามีผู้ใช้ยาบางรายกินยาทั้งที่ไม่มีอาการ เช่น การกินยาพาราเซตามอลดักไว้ก่อนล่วงหน้าเพื่อป้องกันอาการไข้ ทั้งที่ยังไม่มีอาการความผิดปกติเกิดขึ้นกับร่างกาย การกินยาล่วงหน้าโดยไม่มีอาการนั้นถือเป็นการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผลและไม่เกิดประสิทธิภาพในด้านการรักษาทั้งยังก่อให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา เช่น ปัญหาดื้อยา การใช้ยาเกินขนาดจนส่งผลกระทบต่อการทำงานของตับ
การใช้ยาพาราเซตามอลเกินขนาด จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นได้ว่าปริมาณการใช้ยาที่เหมาะสมคือ กินยาขนาด 500 มิลลิกรัม ครั้งละ 1-2 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง หากกินมากกว่าครั้งละ 2 เม็ด จะต้องดูที่น้ำหนักตัวของผู้ป่วยว่าสัมพันธ์กับขนาดตัวยา 10-15 mg/kg/dose หรือไม่ หากคำนวณออกมาแล้วเกินกว่าค่าที่กำหนดไว้แปลได้ว่าเป็นการใช้ยาพาราเซตามอลเกินขนาด และอาจสร้างผลเสียต่อตับได้เช่นเดียวกันกับการใช้ยาพร่ำเพรื่อ
อาการของการใช้ยาพาราเซตามอลเกินขนาด
อาการแสดงของการใช้ยาพาราเซตามอลอย่างพร่ำเพรื่อหรือการใช้ยาเกินขนาดจะเริ่มแสดงในช่วง 1-3 วัน โดยจะทำให้เกิดอาการผิดปกติของร่างกายทั้งหมด 3 ระยะ ได้แก่
ระยะที่ 1 คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร เหงื่อออก เป็นระยะสั้น ๆ โดยจะเกิดภายใน 24 ชั่วโมง ทั้งนี้ในบางรายอาจไม่มีอาการผิดปกติเลย
ระยะที่ 2 หลังกินยาระหว่าง 24-48 ชั่วโมง อาจไม่มีอาการแสดงออกอย่างชัดเจนแต่เมื่อเจาะเลือดจะพบว่าเอนไซม์ทรานซามิเนส (Transaminase) เริ่มสูงขึ้น ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่บ่งบอกถึงอาการบาดเจ็บหรือเกิดการอักเสบที่ตับ
ระยะที่ 3 หลังกินยาไปแล้ว 48 ชั่วโมง มีอาการตับอักเสบ คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหารอีกครั้ง มีภาวะแทรกซ้อนเหมือนตับอักเสบทั่วไป ในรายที่มีอาการรุนแรงอาจมีอาการสมองเสื่อมจากโรคตับ (Hepatic Encephalopathy) และเสียชีวิตได้ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
ข้อห้าม/ข้อควรระวังในการใช้ยาพาราเซตามอล
ควรใช้ยาพาราเซตามอลตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ โดยควรกินยาพาราเซตามอลขนาด 500 มิลลิกรัม 1-2 เม็ด/ครั้ง ทิ้งระยะห่างครั้งละ 4-6 ชั่วโมง และไม่ควรกินยามากกว่า 8 เม็ด/วัน
ผู้ป่วยที่มีสภาวะการทำงานของตับผิดปกติ หรือมีโรคตับควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาเพื่อปรับขนาดตัวยาที่ใช้อย่างเหมาะสม
ห้ามใช้ยาพาราเซตามอลกับผู้ที่เคยมีประวัติแพ้ยาตัวนี้ โดยอาการแพ้ยาพาราเซตามอลที่สังเกตได้ คือ มีผื่นขึ้นตามตัว มีอาการบวมที่หน้าและริมฝีปาก แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก หรือหากมีอาการเหล่านี้หลังกินยาพาราเซตามอลควรเข้าพบแพทย์ทันที
ตรวจสอบวันหมดอายุของยาก่อนใช้งาน และห้ามใช้ยาหมดอายุ
ข้อมูลจาก
ภญ.นันทพร เล็กพิทยา
หัวหน้างานเภสัชกรรมคลินิก ฝ่ายเภสัชกรรม
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
การแพทย์จีนสมัยใหม่และนวัตกรรมสมุนไพรจีนเอินเวย์ช่วยคุณได้
🍀ปรึกษาทีมแพทย์จีนเอินเวย์ที่🍀
Line: @enweihealth
Tel: 099-320-2211
Tiktok: enweihealth
X: @enweihealth
FB: Enwei Health
IG: enwei_health
#เอินเวย์ #enwei #สมุนไพรจีน #แพทย์จีน #ความรู้ #สุขภาพดี #สุขภาพ
โฆษณา