เคยสำรวจตัวเองไหมว่าอะไรคือเปลือกของเรา อะไรคือแก่นของเรา
ทุกครั้งที่อ่านข่าวการสร้างพระพุทธรูปทำด้วยทองคำบริสุทธิ์ ขนาดใหญ่ที่สุด บวชพระหมื่นรูปสองหมื่นรูป หรืออะไรก็ตามที่สรรหามา พิธีกรรมพิสดารต่าง ๆ เหล่านี้ ทำให้ผมนึกถึงคำของอาจารย์แสงอรุณ รัตกสิกร ศิลปินนักอนุรักษ์ธรรมชาติ ท่านสอนให้รู้จักแยกให้ออกว่าอะไรเป็นเปลือก อะไรเป็นแก่น
เข้าใจเรื่องนี้ ก็เข้าใจชีวิตไปกว่าครึ่ง
พุทธเป็นศาสนาแห่งการปล่อยวาง ดังนั้นหากพระรูปใดหรือวัดใดยิ่งมีพิธีกรรมมากเท่าไร ก็ยิ่งถอยห่างจากแก่นแห่งพุทธมากเท่านั้น
พูดง่าย ๆ คือ เปลือกเป็นสิ่งสุดท้ายที่พุทธศาสนิกชนควรยึดถือ
ทว่าสังคมรอบตัวเรา ค่านิยม วิธีการอบรมสั่งสอน หล่อหลอมเราในรูปแบบเฉพาะไม่มากก็น้อย กลายเป็นความเคยชินจนกระทั่งเป็นวิถีทางแห่งเปลือกซึ่งทำด้วยหินหนักอึ้ง ขยับเขยื้อนไม่ได้
การรู้ทันเปลือก-แก่นก็เหมือนการมีสติรู้ทันอารมณ์ มันทำให้เรามองเห็นทางชัดขึ้น และกระทำการแต่ละเรื่องอย่างเข้าใจ
เช่นนั้นอะไรคือเปลือก? อะไรคือแก่น?
เปลือกคืออะไรก็ตามที่เมื่อลบออกแล้ว ไม่ทำลายหรือเปลี่ยนหน้าที่ของสิ่งหนึ่ง ๆ หรือเรื่องหนึ่ง ๆ ยกตัวอย่างเช่นสีบ้าน ทาหรือไม่ทาก็ไม่ทำให้บ้านพัง สีคือเปลือก แต่หากเอาเสากับคานออกไป บ้านก็พัง เพราะเสากับคานคือแก่น
เสื้อตัวหนึ่ง แก่นคือเนื้อผ้าที่ใช้ห่อหุ้มร่างกาย เปลือกคือยี่ห้อ สีสัน ลวดลาย ยกเปลือกออกไป ก็ยังสวมใส่ได้ แต่หากยกผ้าซึ่งเป็นแก่นออกไป เหลือแต่ตรายี่ห้อ ก็ใช้ห่อหุ้มร่างกายไม่ได้
แก่นของรถยนต์คือการขับเคลื่อนหรือการเดินทาง เปลือกคือยี่ห้อ ค่านิยม หรือการโอ้อวดว่าตนมีรถยนต์
แก่นของอาหารคือการเติมพลังงานให้ร่างกาย เปลือกคือรสชาติ หรือยี่ห้อ
แก่นของมหาวิทยาลัยคือความรู้ เปลือกคือใบปริญญา
ความเป็นชาติก็เช่นกัน การรวมตัวเป็นชุมชนใหญ่เป็นแก่น ธงชาติกับเพลงชาติเป็นเปลือก
ฯลฯ
ดังนั้นนาน ๆ ทีเราก็ควรลองทุบสิ่งที่เกาะรอบตัวเราออกเพื่อดูว่ามันเป็นเปลือกหรือเป็นแก่น
ข้อแม้หนึ่งของคนที่มีความสุขน่าจะเป็นความเข้าใจว่าอะไรคือเปลือก อะไรคือแก่น ถ้าแยกแยะไม่ออก ก็หลงไปติดกับหรือยึดมั่นถือมั่นกับเปลือกอย่างง่ายดาย ชีวิตก็ตกอยู่ในพันธนาการที่เราสร้างขึ้นมาเอง
ความทุกข์ส่วนใหญ่ในโลกมาจากการยึดเกาะเปลือกอย่างเหนียวแน่น ไม่ยอมปล่อย ก่อให้เกิดปัญหาที่สร้างขึ้นมาเองให้เป็นทุกข์ ยกตัวอย่างเช่น นางสาวลัดดาเกิดมามีผิวดำคล้ำ ก็กลัดกลุ้มอยากมีผิวขาวอมชมพูอย่างที่คนอื่นนิยม ไม่มีกระเป๋าถือแบรนด์เนม ก็หดหู่หม่นหมอง
ในทางจิตวิทยา การที่ตนเป็นที่ยอมรับในสังคมเป็นความต้องการขั้นพื้นฐานอย่างหนึ่งของมนุษย์ และทางที่ง่ายที่สุดก็คือผ่านวัตถุหรือเปลือก
แต่ถ้าปล่อยให้เปลือกมีอำนาจเหนือเรา ชีวิตนี้ก็เป็นแค่ทาส เพราะมีเปลือกใหม่ ๆ เกิดขึ้นตลอดเวลา ไม่จบสิ้น
ลองจินตนาการว่าในงานศพของเรา พวกเขาจะพูดเรื่องดี ๆ อะไรของเรา ถ้านางสาวลัดดาตายไปแล้ว มีคนพูดถึงเธอว่า “คุณลัดดาเป็นคนผิวสวย ขาวอมชมพู มีกระเป๋าแบรนด์เนมสิบสองใบ” ก็คงเป็นการสรุปชีวิตของคุณลัดดาแค่เปลือก
เมื่อแยกออกระหว่างเปลือกกับแก่น เราก็เลือกทางชีวิตของเราตามต้องการ แต่สิ่งที่ปลดยากกว่าวัตถุก็คือตัวเราเอง
เคยเห็นกระจกเงาที่สะท้อนภาพหลอกให้ดูดีกว่าตัวจริงไหม? บางบานสะท้อนภาพที่ผอมกว่าตัวจริง ดูดีกว่าตัวจริง แต่ภาพในกระจกเงาไม่ใช่ตัวตนจริงของเรา ยิ่งหากระจกเงามาประดับตนมากเท่าใด ก็ยิ่งสับสนจนกระทั่งอาจแยกไม่ออกว่าตัวตนจริง ๆ ของเราเป็นใคร
เรามีทางเลือกให้คนอื่นมองเราแล้วชื่นชมสรีระและสถานะของเรา หรือยอมรับตัวตนที่แท้จริงของเรา
นี่มิได้หมายความว่าเราจะมีผิวขาวอมชมพูหรือกระเป๋าถือแบรนด์เนมไม่ได้ แต่หมายถึงการไม่มีผิวขาวอมชมพูอย่างที่นิยม หรือการไม่มีกระเป๋าถือแบรนด์เนมไม่ก่อให้เกิดความทุกข์แก่เรา มีก็ได้ ไม่มีก็ได้ เพราะมันไม่สามารถทำอะไรเราได้
แก่นไม่จำเป็นต้องเป็นเรื่องมีสาระ พูดจาฉลาด คม ลึก จนต้องปีนบันไดฟัง แก่นคือตัวของเราเอง อาจเรียบง่าย อาจซับซ้อน แต่เป็นตัวเราเอง ไม่ต้องแสดง ไม่เสแสร้ง
รู้จักแยกให้ออกว่าอะไรเป็นเปลือก อะไรเป็นแก่น
เข้าใจเรื่องนี้ ก็เข้าใจชีวิตไปกว่าครึ่ง
จากหนังสือ รอยยิ้มใต้สายฝน / วินทร์ เลียววาริณ
35 บทความกำลังใจ ราคาเพียง 190 บาท = บทความละ 5 บาทเศษ
หนังสือหมดเมื่อไร จะไม่ตีพิมพ์ใหม่แล้ว
- 103
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
