Box and Whisker Plot (กล่องและหนวด) บอกอะไร? 📊✨
นอกจาก Histogram แล้ว กราฟอีกตัวที่เราเรียนมาตั้งแต่เด็กๆ ก็คือ เจ้ากล่องและหนวดของเขา Box and Whisker Plot หรือเรียกสั้น ๆ ว่า Box Plot เป็นกราฟที่ใช้แสดงการกระจายตัวของข้อมูลเชิงตัวเลขในรูปแบบเข้าใจง่าย จุดเด่นสำคัญเลย คือใช้ข้อมูลเพียง 5 ค่า ในการแสดงค่ากลาง (Median) การกระจายตัวของข้อมูล และค่าสุดโต่ง (Outliers) ได้อย่างชัดเจน
ส่วนประกอบของ Box and Whisker Plot 📝
1. Box (กล่อง)
- แสดงขอบเขตของข้อมูลตั้งแต่ควอไทล์ที่ 1 (Q1) ถึงควอไทล์ที่ 3 (Q3)
- เส้นกลางกล่องคือ Median (มัธยฐาน) ซึ่งเป็นค่ากลางของข้อมูล
2. Whiskers (หนวด)
- หนวดทั้งสองข้างยื่นออกจากกล่อง เพื่อแสดงค่าน้อยสุด (Minimum) และค่ามากสุด (Maximum) ของข้อมูล (ถ้าไม่มี Outlier)
- หากมี Outlier หนวดอาจไม่ถึงสุดระยะของข้อมูล แต่จะหยุดแค่ บวก/ลบ 1.5 เท่าของค่า IQR (Q3-Q1) จากนั้น Outlier จะแสดงเป็นจุดแยกออกไป
3. Outliers (ค่าผิดปกติหรือค่าสุดโต่ง)
- คือค่าที่กระจายตัวห่างจากข้อมูลส่วนใหญ่ มักแสดงเป็นจุดที่อยู่ไกลออกจากกล่อง
ขั้นตอนการสร้าง Box and Whisker Plot ⚙️
1. เรียงลำดับข้อมูลจากน้อยไปมาก
2. หาควอไทล์ที่ 1 (Q1), ค่ากลาง (Median) และควอไทล์ที่ 3 (Q3)
3. หาค่าต่ำสุด (Min) และค่าสูงสุด (Max) สำหรับ Whiskers
4. นำทั้ง 5 ค่ามาวาดแผนภาพ
- วาดกล่องจาก Q1 ถึง Q3
- ขีดเส้นตรงตำแหน่ง Median
- ลากหนวดซ้ายถึงค่าต่ำสุด (ที่ไม่ใช่ Outlier) และหนวดขวาถึงค่าสูงสุด (ที่ไม่ใช่ Outlier)
- หากมี Outlier ให้ใส่จุดหรือสัญลักษณ์ไว้ในตำแหน่งที่เหมาะสม
การตรวจสอบว่าข้อมูลมี Outlier หรือไม่? ❗
Outlier หมายถึงจุดข้อมูลที่มีค่าห่างไกลจากค่าของข้อมูลอื่น ๆ ในชุด อาจเกิดจากความผิดพลาดในการกรอก/เก็บข้อมูล หรือเป็นข้อมูลจริงที่มีความผิดปกติ มาดูว่าไกลแค่ไหนคือสุดโต่ง
เราสามารถคำนวณจาก ขอบที่ควรจะเป็นของหนวด (Whiskers)
- หนวดล่าง (Lower Whisker): Q1 - 1.5 x IQR
- หนวดบน (Upper Whisker): Q3 + 1.5 x IQR
ค่าที่อยู่นอกช่วงนี้จะถือเป็น Outliers
ข้อดีของ Box and Whisker Plot ✅
1. แสดงข้อมูล ค่ากลาง การกระจาย และค่าผิดปกติได้พร้อมกัน
2. ง่ายต่อการเปรียบเทียบ ข้อมูลหลายชุด เพียงวาง Box Plot หลายกล่องเทียบกัน
3. สร้างง่าย ๆ ด้วย ค่า 5 ค่า ก็สามารถเข้าใจการแจกแจงข้อมูลเบื้องต้นได้
สรุป 💡
Box and Whisker Plot เป็นเครื่องมือเรียบง่ายแต่ทรงพลังในการวิเคราะห์และเปรียบเทียบการกระจายตัวของข้อมูล โดยใช้ค่ามัธยฐาน (Median) ควอไทล์ (Q1, Q3) ค่า Max ค่า Min และช่วง IQR เพื่อช่วยจับ Outliers ได้ทันที เมื่อเข้าใจวิธีสร้างและอ่าน Box and Whisker Plot รวมถึงวิธีค้นหา Outliers ด้วย IQR แล้ว คุณจะวิเคราะห์ข้อมูลเชิงสถิติได้แม่นยำ สื่อสารผลได้ชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นการตรวจหา Outliers หรือดูการกระจายตัวของข้อมูล ช่วยให้การตัดสินใจหรือการวิเคราะห์ของคุณน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น
ตอกย้ำกันอีกครั้งว่า “การใช้สถิติเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลไม่ใช่เรื่องยาก” แต่เป็นตัวช่วยที่ทำให้ชีวิตง่ายขึ้น และตัดสินใจได้ดียิ่งขึ้น 🚀😊
#สถิติ #ชีวิตง่ายขึ้น #คําตอบของชีวิต #สถิติง่ายนิดเดียว
#วิเคราะห์ข้อมูล #กราฟสุดคลาสสิก #boxandwhisker 📊✨
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
