14 ม.ค. เวลา 02:11 • ข่าวรอบโลก

ซาอุดีอาระเบียทิ้งบริกส์

นิติการุณย์
มิ่งรุจิราลัย
กองทุนการเงินระหว่างประเทศหรือไอเอ็มเอฟ คาดการณ์การเติบโตของจีดีพีของซาอุดีอาระเบียใน ค.ศ.2025 เป็นร้อยละ 6 เพิ่มขึ้นจากที่คาดการณ์ไว้ก่อนหน้านี้ที่ร้อยละ 5.5
แนวโน้มเชิงบวกนี้มาจากการขยายตัวของภาคเศรษฐกิจที่ไม่ใช่น้ำมันและการลงทุนทางเศรษฐกิจในประเทศที่มากขึ้น
ซาอุดีอาระเบียทำให้โลกฮือฮาเมื่อแสดงความสนใจที่จะเข้าร่วมกลุ่มบริกส์ (BRICS) อย่างเป็นทางการหลังการประชุมสุดยอดบริกส์ครั้งที่ 14 ที่จีนเป็นเจ้าภาพเมื่อ ค.ศ.2022
การประชุมในครั้งนั้นเน้นความร่วมมือเรื่องเศรษฐกิจและความพยายามลดการพึ่งพาระบบเศรษฐกิจที่นำโดยสหรัฐฯและชาติตะวันตก
ซาอุฯมองตนเองในฐานะจุดเชื่อมโยงระหว่างโลกตะวันออกและตะวันตก ด้วยที่ตั้งที่เป็นยุทธศาสตร์ทางภูมิศาสตร์และแหล่งพลังงานที่สำคัญของโลก
การเป็นสมาชิกกลุ่มบริกส์จะทำให้ซาอุฯกระชับความสัมพันธ์ทั้งกับทั้งตะวันตกและพันธมิตรกลุ่มบริกส์ในเวลาเดียวกัน
1
ผู้อ่านท่านคงจำได้ว่า สหรัฐฯและซาอุฯมีความตึงเครียดทางการเมืองหลายเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องการฆาตกรรมนายจามาล คาช็อกกี นักข่าวผู้วิพากษ์วิจารณ์ราชวงศ์ซาอุฯ โดยสหรัฐฯเชื่อว่าทางการซาอุฯมีส่วนเกี่ยวข้องในการฆาตกรรม
หลังจากนั้นซาอุฯ ก็เริ่มหันไปขยายความร่วมมือกับจีน อินเดียและรัสเซียมากขึ้น
นอกจากนั้น ซาอุฯมองว่าการเข้าร่วมกลุ่มบริกส์จะทำให้เข้าถึงตลาดการค้าระดับโลกด้วยสกุลเงินของประเทศสมาชิกกลุ่มบริกส์ เพราะกลุ่มบริกส์มีเป้าหมายเสริมสร้างระบบการเงินที่ไม่ต้องพึ่งพาดอลลาร์สหรัฐฯซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายของซาอุฯ ที่ต้องการลดการพึ่งพาดอลลาร์สหรัฐฯในการค้าระหว่างประเทศ โดยเฉพาะการค้าพลังงานซึ่งเป็นรายได้หลักของประเทศ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิสัยทัศน์ 2030 (Saudi Vision 2030) เป็นตัวผลักดันสำคัญเพราะการเป็นสมาชิกบริกส์อาจจะช่วยให้ซาอุฯ มีบทบาทมากขึ้นในการกำหนดทิศทางเศรษฐกิจและการเมืองโลก
และอาจจะช่วยให้บรรลุเป้าหมายในการปรับเปลี่ยนโครงสร้างเศรษฐกิจเพื่อลดการพึ่งพารายได้จากน้ำมัน
1
สิงหาคม ค.ศ.2023 การประชุมสุดยอดบริกส์ครั้งที่ 15 ที่ประเทศแอฟริกาใต้ ซาอุดีอาระเบียเป็นหนึ่งในประเทศที่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมในฐานะสมาชิกใหม่
มกราคม ค.ศ.2024 มีรายงานว่าสถานีโทรทัศน์แห่งรัฐของซาอุดีอาระเบียประกาศเข้าร่วมกลุ่มบริกส์ แต่ภายหลังรัฐมนตรีซาอุฯ ประกาศยืนยันว่า ซาอุฯยังไม่ได้เข้าร่วมกลุ่มบริกส์อย่างเป็นทางการ ทำให้เห็นถึงความลังเลใจในการเข้าร่วมบริกส์อย่างเต็มตัวของซาอุฯ
เมื่อโดนัลด์ ทรัมป์ ได้กลับมาเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯสมัยที่สอง และประกาศจะเรียกเก็บภาษีร้อยละ 100 ต่อสินค้านำเข้าจากประเทศสมาชิกบริกส์หากกลุ่มนี้นำเงินสกุลของตนมาใช้แทนดอลลาร์สหรัฐฯ
3
คราวนี้ซาอุดีอาระเบียก็ระงับการเข้าร่วมกลุ่มบริกส์ทันที ในเดือนธันวาคม 2024
แม้ว่าซาอุฯจะพยายามปฏิรูปโครงสร้างทางเศรษฐกิจ แต่ปัจจุบันรายได้ส่วนใหญ่ของซาอุฯ ก็ยังคงพึ่งพารายได้จากน้ำมันซึ่งคิดเป็นสัดส่วนประมาณร้อยละ 60 ของจีดีพี แน่นอนว่าการนำเงินสกุลอื่นมาแทนดอลลาร์ยังทำไม่ได้ในเร็ววัน
1
การตัดสัมพันธ์กับสหรัฐฯ จึงไม่ใช่เรื่องที่ซาอุฯจะต้องเอามือไปซุกหีบ เพราะอาจจะทำให้ซาอุฯ เดือดร้อนทั้งด้านความมั่นคงทางเศรษฐกิจและการเมืองระหว่างประเทศ
1
แถมบริกส์ยังมีความตั้งใจจะลดบทบาทสหรัฐฯและตะวันตกในการจัดการระบบเศรษฐกิจโลก จุดนี้เองที่ซาอุฯอยู่ในภาวะอึดอัด เพราะแน่นอนว่าย่อมมีผลกระทบในระยะยาวต่อการค้าและการลงทุนกับสหรัฐฯและตะวันตก
และซาอุฯอาจจะยังไม่พร้อมต่อบทบาททางการเมืองระหว่างประเทศของสมาชิกบริกส์บางประเทศ เช่น รัสเซียและอิหร่าน
1
การระงับการเข้ากลุ่มบริกส์เป็นการรักษาสมดุลทางยุทธศาสตร์ แสดงให้เห็นว่า ซาอุฯ ยังคงให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์อันยาวนานกับสหรัฐฯซึ่งเป็นพันธมิตรสำคัญทั้งในด้านเศรษฐกิจและความมั่นคง
การเข้าร่วมกลุ่มบริกส์อาจจะทำให้สหรัฐฯและตะวันตกมองว่าซาอุฯเอนเอียงไปทางกลุ่มประเทศตะวันออก อาจส่งผลกระทบต่อพันธมิตรของสหรัฐฯ
อนาคตเป็นอย่างไรไม่รู้ แต่วันนี้ซาอุฯขอเทบริกส์ก่อนแล้วกัน.
1
โฆษณา