ยานอนหลับ ยาคลายเครียด คืออะไร
Volume ฉบับที่ 55 เดือนมกราคม 2568
Column Rama RDU
Writer Name ภญ.นันทพร เล็กพิทยา งานเภสัชกรรมคลินิก ฝ่ายเภสัชกรรม คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ยาที่ออกฤทธิ์ให้นอนหลับช่วยบรรเทาอาการเครียดและวิตกกังวล ซึ่งทำให้ผู้มีปัญหาในการนอน สามารถนอนหลับได้อย่างสนิท ตัวอย่างยา เช่น Benzodiazepine, Z-drug, w and analog, Sedating Antihistamine, Tricyclic antidepressant เป็นต้น [1]
💊💊💊 แนวทางการใช้ยานอนหลับ/ยาคลายเครียด 💊💊💊
การรักษาภาวะนอนไม่หลับที่มีประสิทธิภาพ ควรเป็นการใช้ยารักษาควบคู่ไปกับการปรับเปลี่ยน
พฤติกรรม โดยการใช้ยานอนหลับควรพิจารณาถึงลักษณะการนอนไม่หลับ เช่น
• ผู้ป่วยที่นอนหลับยาก ควรใช้ยาที่ออกฤทธิ์เร็ว และออกฤทธิ์ระยะสั้น
• ผู้ป่วยที่มีปัญหาตื่นกลางดึกแล้วไม่สามารถหลับต่อได้ ควรใช้ยาที่ออกฤทธิ์ยาว
เพื่อครอบคลุมเวลานอนหลับได้ [2]
💊💊💊 วิธีการใช้ยาที่ถูกต้อง 💊💊💊
1. ใช้ยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด ไม่ปรับขนาดยาเอง [3]
2. ควรใช้เฉพาะเมื่อมีอาการ ไม่ควรรับประทานทุกวัน [4]
3. การหยุดยาต้องลดยาลงอย่างช้า ๆ เพื่อลดโอกาสการนอนไม่หลับซ้ำ [4]
💊💊💊 ทำไมไม่ควรรับประทานยาเอง 💊💊💊
ยานอนหลับส่วนมากมีฤทธิ์กดประสาทเพื่อช่วยในการนอนหลับ เช่น benzodiazepine มีผลข้างเคียงที่สำคัญคือ ง่วงซึม อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุได้ หากรับประทานเกินขนาด อาจกดการหายใจขณะหลับได้ นอกจากนี้การใช้ยาบ่อยเกินไปอาจนำไปสู่การติดยา หากไม่ได้ยากลุ่มนี้อาจส่งผลให้อาการแปรปรวนได้ [1]
นอกจากนี้การใช้ยานอนหลับในผู้ป่วยกลุ่มเฉพาะ จำเป็นต้องปรึกษาแพทย์ เนื่องจากอาจทำให้เกิดภาวะไม่พึงประสงค์ เช่น ผู้ป่วยโรคตับ โรคไต ยานอนหลับจะออกฤทธิ์มากกว่าคนปกติ, ผู้หญิงตั้งครรภ์, หญิงให้นมบุตร เป็นต้น [3]
💊💊💊 ข้อระมัดระวังในการใช้ยากลุ่มนี้ 💊💊💊
1. ไม่ควรดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกับการใช้ยา benzodiazepine เนื่องจากแอลกอฮอล์จะไปเสริมฤทธิ์ของยา ทำให้ฤทธิ์ง่วงซึม และทำให้การรับรู้ลดลง [5]
2. หากใช้ยากลุ่ม benzodiazepine ร่วมกับ ยากลุ่ม opioid จะทำให้ง่วงซึม เสี่ยงกดการหายใจมากขึ้นได้ ซึ่งอาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ [3]
💊💊💊 เอกสารอ้างอิง 💊💊💊
1. สรยุทธ วาสิกนานนท์. ยานอนหลับและสารช่วยการนอนหลับ.วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย.2543;45(1):87-97.
2. ธิติมา ณรงรงค์ศักดิ์, ฐิติมา สงวนวิชัยกุล, วรพงศ์ ตรีสิทธิวนิช. การนอนหลับและสุขอนามัยการนอนหลับ:บทความฟื้นฟูวิชาการ.วารสารสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา. 2563;14(2):69-85.
3. Bounds CG, Patel P. Benzodiazepines. [Updated 2024 Jan 30]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470159/
4. คู่มือการดูแลผู้มีสุขภาพจิตและจิตเวชสำหรับแพทย์.มาโนช หล่อตระกูล บก. กรมสุขภาพจิต.2544
5. Hirschtritt ME, Palzes VA, Kline-Simon AH, Kroenke K, Campbell CI, Sterling SA. Benzodiazepine and unhealthy
alcohol use among adult outpatients. Am J Manag Care. 2019 Dec 1;25(12):e358-e365.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
