ไขสาเหตุ PM 2.5 ทำ "ลูก" เลือดกำเดาไหล ชี้รักษาเองได้
เผยอาการที่ควรรีบพามา รพ.
เมื่อวันที่ 24 ม.ค. 2568 นพ.ธนินทร์ เวชชาภินันท์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวถึงกรณีเด็กได้รับผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 จนเลือดกำเดาไหล ว่า เด็กเป็นวัยที่ชอบเล่นกลางแจ้ง และมีโอกาสโดนฝุ่น PM 2.5 มากกว่าปกติ แต่ที่ต้องระวังไม่ใช่แค่โรคกำเดาไหลเพียงโรคเดียว ยังมีโรคทางเดินหายใจอักเสบ หายใจลำบาก แสบจมูก เลือดกำเดาไหล ไอ มีเสมหะ ผิวหนังอักเสบ เยื่อบุตาอักเสบ ฯลฯ
สำหรับสาเหตุ "เลือดกำเดาไหลในเด็ก" เกิดจากการฉีดขาดของหลอดเลือดฝอยในโพรงจมูกทำให้มีเลือดออก ได้แก่
- อากาศเย็นและแห้ง มีโอกาสเลือดกำเดาไหลอยู่แล้ว
- เด็กมีภาวะภูมิแพ้ โรคไข้หวัด ซึ่งช่วงนี้มีโอกาสอยู่แล้วจากการติดเชื้อไวรัส ทำให้ผนังโพรงจมูกบาง และภาวะเลือดไหลออกง่ายผิดปกติ
- การขยี้และแคะจมูก หรือคันจมูกแล้วขยี้แรงๆ ทำให้เลือดกำเดาไกลออกได้
วิธีการป้องกันคือ หลีกเลี่ยงการแคะจมูกหรือการจามแรงๆ เลี่ยงการสัมผัสมลพิษต่างๆ โดยเฉพาะควันบุหรี่ PM การเผาต่างๆ ยิ่งช่วงนี้เข้าตรุษจีน เลี่ยงอากาศแห้งๆ ตอนกลางคืนอากาศแห้งๆ วิธีป้องกันที่ดีที่สุด คือ ใช้น้ำเกลือหยอดโพรงจมูก หรือวาสลีนทาโพรงจมูก จะป้องกันไม่ให้เลือดกำเดาไหลออกได้
นพ.ธนินทร์ เวชชาภินันท์
วิธีการปฐมพยาบาลคือ ไม่ต้องตกใจ สามารถรักษาเองที่บ้านได้ เพราะส่วนน้อยเท่านั้นที่จะมีเลือดออกเยอะๆ โดยให้เด็กนั่งตัวตรงเอนตัวไปข้างหน้าเล็กน้อย บีบปีกจมูก 2 ข้างประมาณ 5-10 นาที เลือดจะหยุดเอง แต่ถ้าไม่หยุด ใช้น้ำแข็งประคบที่หน้าผากหรือดั้งจมูก หรือแก้มทั้ง 2 ข้าง ทำให้เส้นเลือดหดตัวและหยุดไหลได้
หากมีอาการเกิน 30 นาทีเลือดยังไหลอยู่ หรือเลือดออกมาเป็นลิ่มๆ หรือเด็กมีภาวะหน้าซีด เป็นลม อาเจียน ก็ให้รีบมา รพ. โดยสามารถเข้า รพ.ได้ทุกแห่ง อีกเรื่องที่ต้องระวัง คือช่วงนี้ยังพบว่า มีการป่วยไข้เลือดออกในบางพื้นที่ ดังนั้นหากพบว่ามีการการป่วยร่วมด้วย ปวดตัว ปวดท้อง รวมถึงคนที่กินยาละลายลิ่มเลือด ก็ให้รีบมาพบแพทย์เช่นกัน
“อีกหนึ่งอาการคือ เราพบว่า เด็กมักมีอาการหอบหืดช่วงกลางคืน ต้องเข้าห้องฉุกเฉินบ่อย แต่เนื่องจากเด็กค่อนข้างอดทนต่ออาการผิดปกติ จึงไม่ค่อยบอกผู้ปกครอง จึงขอให้ผู้ปกครองสังเกตอาการจมูกบาน หายใจเร็วกว่าปกติ หน้าอกยกกระเพื่อม หายใจทางหน้าท้อง บริเวณคอยุบ ไม่ต้องรอจนอาการแย่ลงหรือตัวเขียว ให้รีบพามาโรงพยาบาลได้เลย” นพ.ธนินทร์ กล่าว
นพ.ธนินทร์ เวชชาภินันท์ / นพ.ประวิทย์ เจตนชัย
ถามว่าผู้ปกครองมักมองว่าเมื่อลูกมีเลือดกำเดาไหลดูเป็นอันตรายร้ายแรงจริงๆ ถือว่าน่ากังวลหรือไม่ นพ.ธนินทร์กล่าวว่า ขั้นแรกคือต้องไม่ตกใจ เพราะภาวะปกติที่เป็นโรคภูมิแพ้จมูก เลือดกำเดาไหล หลักๆ คือการบาดเจ็บโดยตรงจากโพรงจมูก การแคะจมูกหรือจามแรงๆ ทำให้ผนังหลอดเลือดฉีกขาด ช่วงนี้ PM 2.5 ทำให้คนตื่นตัวมากขึ้น อาการอาจจะรุนแรงและพามา รพ.และพ่อแม่ก็ออกสื่อ ทำให้เป็นข่าวออกมา
ด้าน นพ.ประวิทย์ เจตนชัย นายแพทย์เชี่ยวชาญระบบหายใจในเด็ก สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กล่าวว่า หากเด็กมีเลือดกำเดาไหลนานกว่า 30 นาที มีอาการซึม กระสับกระส่าย ให้รีบมาพบแพทย์ เพราะเสี่ยงช็อก รวมถึงกรณีอาเจียนเป็นเลือด มีจ้ำเลือด ให้รีบมาพบแพทย์
ทั้งนี้ ฝุ่น PM 2.5 ยังส่งผลกระทบทำให้เด็กสมาธิสั้นด้วย ซึ่งเกิดได้ตั้งแต่ที่หญิงตั้งครรภ์ได้รับฝุ่นเข้าสู่ร่างกาย เพราะสิ่งที่รับเข้าไปไม่ใช่แค่ฝุ่นอย่างเดียว แต่ยังมีสารเคมีอื่นๆ สารก่อมะเร็ง โลหะหนัก ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเข้าไปหลอดลมถึงถุงลม เข้าไปยังเส้นเลือดที่ส่งไปเลี้ยงสมอง หัวใจ ปอด ไต ไปถึงที่ไหนก็จะพาสิ่งแปลกปลอมที่เข้าสู่รางกายตามไปด้วย
นพ.ประวิทย์ เจตนชัย
ตรงนี้ก่อให้เกิดการอักเสบ เด็กคลอดก่อนกำหนด ส่งผลต่อพัฒนาการ มีภาวะสมาธิสั้น ซึ่งที่ผ่านมายังไม่มีรายงาน แต่มีรายงานในวารสารทางการแพทย์ในต่างประเทศ
ด้าน นพ.ธิติ แสวงธรรม รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ช่วงนี้ใกล้เทศกาลตรุษจีน กรมอนามัยทำอนามัยโพลเนื่องจากช่วงนี้มีฝุ่น PM 2.5 โดยสำรวจประชาชนจำนวน 668 คน พบว่า จะมีกิจกรรมที่อาจเกี่ยวข้องกับตรุษจีนคือ จุดธูปเทียน 33.3% เผากระดาษเงินกระดาษทอง 10.5% และจุดประทัด 5.2%
ประชาชขนทั่วไปมีการเตรียมพร้อมดูแลตัวเองระดับหนึ่ง คือ สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น 67.9% เช็ดทำความสะอาดบ้านเพื่อลดฝุ่น 41.8% และไม่จุดธูป ไม่เผากระดาษเงินกระดาษทอง 45.9%
นพ.ธิติ แสวงธรรม
ช่วงตรุษจีนนี้อยากให้ "ลดเผา ลดฝุ่น" สามารถช่วยการลด PM 2.5 ได้ดังนี้
1.การจุดธูป มี 5 วิธี คือ
- หากจำเป็นต้องใช้ ให้ใช้ธูปไฟฟ้าหรือด้ามสั้น เพื่อลดควันลงได้
- หลีกเลี่ยงการจุดธูปในบริเวณอากาศถ่ายเทไม่สะดวกหรือที่ปิดทึบ
- ศาลเจ้าควรตั้งกระถางธูปไว้นอกอาคาร พื้นที่อากาศถ่ายเท เมื่อเสร็จพิธีการควรดับหรือเก็บธูปให้เร็วขึ้น
- เก็บขี้เถ้าใส่ถุงและและส่งให้ท้องถิ่นรับไปกำจัดอย่างถูกวิธีต่อไป
- พรมหรือรดน้ำบนขี้เถ้าก่อนเก็บ เพื่อป้องกันการฟุ้งกระจาย
2.ลดกระดาษเงินกระดาษทอง มี 4 วิธี คือ
- ลดจำนวนการเผาให้น้อยลง ควรเผาในที่โล่ง นอกอาคาร อากาศถ่ายเทสะดวก และขณะเผาควรยืนอยู่เหนือลม
- บริเวณที่เตรียมสำหรับเผาควรตั้งอยู่ห่างจากสารเคมีหรือวัตถุไวไฟ
- ควรเผาทีละน้อย ในภาชนะที่มีฝาปิด
- ศาลเจ้าควรตั้งเตาเผาไว้นอกอาคารและเมื่อเสร็จพิธีควรรีบดับไฟ
3.ลดประทัด มี 4 วิธี คือ
- จุดประทัดให้ไกลจากบ้านเรือน วัตถุไวไฟ
- ไม่ควรจุดประทัดครั้งละมากๆ
- ห้ามเด็กๆ จุดเพียงลำพังเด็ดขาดและหลีกเลี่ยงการอยู่ในบริเวณที่มีการจุดประทัด
- ห้ามก้มหน้าเข้าไปใกล้ประทัดและห้ามโยนประทัดใส่กลุ่มคนเด็ดขาด
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
