รู้จักทะเลไทย
------------'
ได้อ่านเฟสบุ๊คที่อาจารย์ Thon Thamrongnawasawat นักวิทยาศาสตร์ทางทะล เขียนอธิบายให้เรารู้จักทะเลไทย ได้ความรู้มากมาย ยาวหน่อย เลยตัดตอนมาเล่าขานเป็นทานทางปัญญากัน ใครอยากอ่านฉบับเต็มก็เปิดเฟสบุ๊คอ่านเอาครับ
*******
ขอเริ่มจากปักหมุดก่อน อยากให้ดูว่ากรุงเทพฯอยู่ตรงไหน จากนั้นให้ดูอ่าวไทยและทะเลอันดามัน
ดูปุ๊บจะเห็นทันทีว่าต่างกัน ทะเลอันดามันน้ำลึกกว่า และยิ่งห่างฝั่งยิ่งลึก ความลึกสูงสุดในเขตไทยอยู่ประมาณ 2 พันเมตร
แต่ทะเลอันดามันไม่สิ้นสุดแค่นั้น เรื่อยไปจนถึงหมู่เกาะอันดามัน/นิโคบาร์ (อินเดีย) จะลึกมากขึ้น
พอข้ามไปปุ๊บ คราวนี้ลึกของจริง เป็นเหวหักชันไปสู่พื้นมหาสมุทรอินเดีย
ทะเลอันดามันที่ว่าลึก จึงถือว่าตื้นเมื่อเทียบกับมหาสมุทรอินเดีย
อย่างไรก็ตาม เราได้หลายอย่างจากมหาสมุทร ปลาใหญ่ สัตว์น้ำหลากหลาย สัตว์มากกว่า 50% ของทะเลอันดามันเหมือนกับมัลดีฟส์ที่เป็นเกาะกลางมหาสมุทรอินเดีย
ถ้างั้น ความหลากหลายของทะเลอันดามันก็น่าจะน้อยกว่ามัลดีฟส์ เพราะเราอยู่ติดฝั่งแถมตื้นกว่า มัลดีฟส์อยู่กลางมหาสมุทรย่อมมีปลาหลายชนิด
ผิดครับ ! ทะเลอันดามันของไทยหลากหลายกว่า
ลองสังเกตสิงคโปร์และเกาะสุมาตรา ตรงนั้นเป็นช่องแคบ สัตว์น้ำจากมหาสมุทรแปซิฟิกหลั่งไหลเข้ามาทางนั้น จึงมาอยู่รวมกับสัตว์ในมหาสมุทรอินเดียที่ทะเลอันดามัน
สองเด้ง ! นั่นคือสิ่งที่ทำให้อันดามันของบ้านเราเจ๋งจริง
อย่างไรก็ตาม แถวนี้อาจต้องระวังไว้นิด เห็นจุด “สึนามิ” ไหมครับ นั่นคือจุดล่อแหลมที่อาจเกิดแผ่นดินไหว คลื่นใหญ่พุ่งเข้าฝั่งทะเลเมื่อ 20 ปีก่อน
ในอันดามัน/นิโคบาร์ มีภูเขาไฟเช่นกัน แต่โอกาสระเบิดจนเกิดสึนามิมีน้อยหน่อย ตรงนั้นแค่จับตาแบบเหล่ดูไว้บ้างก็น่าจะพอ
คราวนี้ข้ามมาฝั่งอ่าวไทย ไม่มีรอยแยกหรือใดๆ ที่พอจะเป็นแผ่นดินไหวให้เกิดสึนามิฉับพลัน
ว่าง่ายๆ คือเกิดได้ แต่จุดเกิดไกลมากๆ รู้ล่วงหน้านาน และคลื่นก็คงสูงแค่ไม่กี่คืบ
จะกี่สิบหมอดูก็สู้พระเจ้าผู้สร้างโลกไม่ได้ พระเจ้าบอกว่าตรงนี้ไม่มีก็ไม่มีเฟ้ย เลิกฝืนลิขิตฟ้ากันได้แล้ว
คราวนี้มาดูลักษณะทะเลอ่าวไทย ตื้นโคตร ในอดีตตอนยุคน้ำแข็ง เป็นแผ่นดินด้วยซ้ำ เชื่อมต่อไปไกลถึงเกาะบอร์เนียว
ที่บอร์เนียวมีช้างทั้งที่เป็นเกาะ ช้างไม่ได้ว่ายน้ำมาราธอนไปหาอ้อยกินที่นั่นเพราะปล้นอ้อยจากถนนเมืองไทยง่ายกว่า
ช้างมีอยู่แล้ว แต่น้ำทะเลสูงขึ้นจนเปลี่ยนเทือกเขาให้เป็นเกาะ ช้างอยากกลับมาปล้นอ้อยก็ทำไม่ได้
เวลาผ่านไป ช้างต้องปรับตัว จนช้างบอร์เนียวตัวเล็กกว่าช้างบนแผ่นดินใหญ่
อ่าวไทยเป็นอ่าวน้ำตื้น ได้รับอิทธิพลจากแม่น้ำที่ไหลลงมา หลักๆ ก็แม่น้ำในลุ่มเจ้าพระยา (บางปะกง เจ้าพระะยา ท่าจีน แม่กลอง) และแม่น้ำโขง
หลายคนอาจคิดว่าแม่น้ำโขงไหลลงทะเลที่เวียดนาม เกี่ยวอะไรด้วย
แต่จากโมเดลนี้ จะเห็นว่าเกี่ยว แม่น้ำเจ้าพระยาและผองเพื่อนไหลลงอ่าวด้านบน ส่งอิทธิพลต่ออ่าวไทยตอนใน
แม่น้ำโขงไหลลงขอบอ่าวไทย กระแสน้ำคลื่นลมมรสุมทำให้แร่ธาตุไหลลงมา ส่งผลต่ออ่าวไทยตอนนอก
อ่าวไทยจึงเป็นทะเลสองเด้งอีกเช่นกัน กลายเป็นสรวงสวรรค์ของสัตว์น้ำเพราะผลผลิตขั้นต้นสูงยิ่งนัก
ทว่า เวลาผ่านไป มนุษย์ส่งอะไรลงมากับน้ำเยอะแยะ จากสองเด้งกลายเป็นสองฟลอร์ หุ้นตกกระจาย
เพราะทั้งขยะจากแม่น้ำ ธาตุอาหารจากปุ๋ย ฯลฯ ล้วนสุมรวมกันไปที่อ่าวไทย ไหลออกก็ยากเพราะน้ำหมุนเวียนไปมา
ดูจากโมเดลนี้จะเข้าใจว่า ไมโครพลาสติกของเราตอนนี้เริ่มแพร่กระจายออกไปจนทั่วอ่าว
เราจะหวังให้มันหลุดออกไปสู่มหาสมุทร ไปไกลๆ จากชั้นเสียทีเฟ้ย มันก็ไม่ยอมไปหรอก จะอยู่คอยหลอกหลอนเราและลูกหลานเราให้หนักขึ้นเรื่อยๆ
เมื่ออ่าวไทยมีลักษณะเฉพาะ จึงมีสัตว์น้ำที่พัฒนาพฤติกรรมให้สอดคล้อง กลายเป็นเอกลักษณ์ที่หาได้ยาก
ตัวอย่างง่ายๆ คือปลาทูแห่งอ่าวไทย เกิดแถว
สุราษฎร์ เริ่มโตแถวประจวบ เป็นสาวที่แม่กลอง ก่อนวนกลับเป็นเป็นแม่ที่สุราษฎร์
สุดยอด ! แถมอร่อยอีกต่างหาก อร่อยจนเราฟาดพวกเธอเกือบหมด จนกลายเป็นปลาทูไทยหายไปไหน
หายแล้วหายเลยด้วย เพราะเอกลักษณ์แบบนี้หาจากทะเลที่อื่นไม่ได้ ปลาอร่อยสู้ไม่ได้
จึงขอแสดงความเสียใจกับเด็กๆ ว่าพวกเธอพลาดของดีไปแล้ว ผู้ใหญ่ถลุงกินจนหมดแล้ว
เอาโลกร้อนไปแทนนะเด็กๆ
อีกอย่างคือวาฬบรูด้ากับเทคนิคพิเศษ กระบวนท่าแทงปลา พุ่งขึ้นมาชูหัวอ้าปาก ท่านี้ดังไปทั่วโลกจริงนะ
ผู้ใหญ่ไม่กินบรูด้า แต่กิจกรรมมนุษย์ มลพิษ โลกร้อน ฯลฯ อาจทำสมดุลพังทลายลงได้ทุกเมื่อ
หากสมดุลพัง ปลาเล็กหายไป บรูด้าแทงให้ตายก็ไม่มีปลา ถ้าเป็นแบบนั้นคงได้ร้องไห้กันทั้งประเทศ
อย่าคิดว่าเป็นไปไม่ได้ เพราะ 5 ปีก่อน เราก็คิดว่าพะยูนจะอยู่กับเราไปชั่วลูกหลาน จากนั้น…
ที่สำคัญ เริ่มมีแววเล็กๆ ว่าบรูด้าในอ่าวไทยอาจเริ่ม “ผอม” บ้างแล้ว
จึงสรุปง่ายๆ ว่าทะเลไทยสุดยอดมากพี่น้อง แต่ความสุดยอดมิอาจฝืนหายนะที่มนุษย์หยิบยื่นให้ทั้งทางตรงและทางอ้อม
คนที่อยู่กับสุดยอดทะเล สบายใจเฉิบๆ มาตลอด เมื่อวันหนึ่งตื่นมาพบว่าวิมานได้พังทลายแล้ว คนนั้นย่อมเจ็บปวด
เจ็บหนักด้วย ปวดใจ อีกทั้งยังได้รับผลกระทบไปเต็มๆ จนไม่รู้จะไปทางไหน
ทะเลเราย่ำแย่ลงทุกวัน ความหวังมีอยู่นิดเดียว ทะเลไทยเป็นหุ้นพื้นฐานดีโคตร ขอเพียงผ่านช่วงเวลาระทมทุกข์นี้ไปให้ได้
ก็ได้แต่ประคับประคองไปเรื่อยๆ เพื่อรอสักวันที่ความทรงจำจะกลับมา
แม้ลึกๆ ในใจรู้ดีว่าแทบไม่มีหวัง
Thon Thamrongnawasawat
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
