Blockdit Logo (Mobile)
MONEY LAB
ยืนยันแล้ว
•
วันนี้ เวลา 04:00 • ธุรกิจ

สรุป 5 กระบวนท่า ป้องกันการโดนฮุบกิจการ ในโลกธุรกิจ ที่เราควรรู้ พร้อมเคสตัวอย่างจริง

ในโลกธุรกิจ การต่อสู้มิได้เกิดขึ้นเพียงบนสนามรบของกำไรและยอดขาย แต่ยังรวมถึงศึกการแย่งชิงอำนาจระหว่างธุรกิจอันแสนดุเดือดด้วย
ทำให้แต่ละบริษัทต่างก็คิดค้นวิธีที่จะรักษาอำนาจในธุรกิจที่ตัวเองก่อร่างสร้างขึ้นมาอย่างยากลำบาก ไม่ให้ใครมาแย่งชิงไปได้โดยง่าย
ซึ่งการจะป้องกันไม่ให้ธุรกิจของตัวเองตกไปอยู่ในมือของคนอื่น ก็มีอยู่หลากหลายกระบวนท่าด้วยกัน
และถ้าหากสงสัยว่า กระบวนท่าเหล่านั้น ที่เหล่าเจ้าของธุรกิจมักจะใช้กันมีอะไรบ้าง ?
MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ
 
- กระบวนท่าที่ 1 แฝงกลพิษ (Poison Pill)
วิธีนี้ทางบริษัทฝ่ายตั้งรับ จะทำการแจกสิทธิซื้อหุ้นที่ออกให้ใหม่ในราคาที่ต่ำกว่าตลาด ให้กับผู้ถือหุ้นเดิม เมื่อบริษัทที่เข้ามาซื้อกิจการนั้น มีสัดส่วนความเป็นเจ้าของประมาณ 10% ถึง 20%
ทำให้บริษัทฝ่ายที่เข้าซื้อ มีสัดส่วนความเป็นเจ้าของลดลง และต้องเสียเวลากลับไปตะล่อมซื้อหุ้นเพิ่มอีกครั้ง เพื่อสะสมความเป็นเจ้าของให้ได้เท่าเดิม
พร้อมทั้งอาจจะทำให้บริษัทฝ่ายเข้าซื้อ ต้องใช้เงินเพิ่มขึ้นอีกหากหวังจะเข้าซื้อกิจการ ทำให้บริษัทฝ่ายตั้งรับเป็นเสมือนยาพิษ ที่ธุรกิจอื่นไม่ควรจะเข้ามาซื้อ ถ้าไม่อยากเจ็บตัว
ตัวอย่างบริษัทที่ใช้วิธีนี้ก็คือ Netflix ในปี 2012 ที่ใช้กลพิษนี้กับคุณ Carl Icahn นักลงทุนสาย Activist Investor ชื่อดัง ที่มักจะเข้าซื้อหุ้นเพื่อเข้าไปมีอำนาจควบคุม ให้บริษัททำตามสิ่งที่ตัวเองต้องการ
1
โดยทางบอร์ดของ Netflix ก็ได้สร้างเงื่อนไขไว้ว่า ถ้าหากมีผู้ถือหุ้นคนไหน เข้ามาซื้อหุ้นแล้วมีสัดส่วนความเป็นเจ้าของเกิน 10% ทาง Netflix จะออกสิทธิซื้อหุ้นให้กับผู้ถือหุ้นเดิม คุณ Carl Icahn เอง จึงไม่สามารถถือหุ้นในสัดส่วนมากพอที่จะควบคุมบริษัทได้
- กระบวนท่าที่ 2 ติดปีกทองร่อน (Golden Parachute)
วิธีนี้มักจะเกิดขึ้นถ้าหากบริษัทฝ่ายตั้งรับ มองว่ามีโอกาสสูงที่บริษัทตัวเองจะถูกซื้อได้สำเร็จ ทำให้บอร์ดของบริษัทฝ่ายตั้งรับ จะทำสัญญากับผู้บริหาร อย่างเช่น CEO ว่า
ถ้าหากออกจากตำแหน่ง จะได้รับค่าชดเชยจำนวนมหาศาล เหมือนติดปีกทองให้ผู้บริหารบินหนีออกไปจากบริษัท
เพื่อเป็นการเพิ่มต้นทุนให้กับบริษัทฝ่ายเข้าซื้อ ว่าถ้าหากเข้ามาซื้อบริษัทนี้เข้าไป และทำการปรับโครงสร้างด้วยการไล่ผู้บริหารเก่าออก บริษัทฝ่ายเข้าซื้อก็จะต้องจ่ายต้นทุนเพิ่มขึ้น จากค่าชดเชยให้ผู้บริหารนั่นเอง
ตัวอย่างบริษัทที่ใช้วิธีการนี้คือ Yahoo ในปี 2017 ที่ทาง Yahoo ซึ่งกำลังจะโดน Verizon ยักษ์ใหญ่คมนาคมเข้าซื้อกิจการ ได้ทำสัญญากับคุณ Marissa Mayer ผู้เป็น CEO ในตอนนั้นว่า
ถ้าหากออกจากตำแหน่ง บริษัทจะต้องจ่ายค่าชดเชยเป็นทั้ง เงินสด, หุ้น และเงินสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ รวมแล้วเป็นจำนวน 23 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (เกือบ 1,000 ล้านบาทในปัจจุบัน)
- กระบวนท่าที่ 3 ซ่อนมุกมังกร (Crown Jewel Defense)
บริษัทที่ใช้วิธีนี้ อาจจะสร้างบริษัทใหม่ หรือติดต่อบริษัทอื่นที่มีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน ให้มาซื้อไม่ก็รับโอนสินทรัพย์ หรือบริษัทย่อยที่มีค่าที่สุดไป
เพื่อที่ตัวบริษัทฝ่ายตั้งรับ จะเป็นที่น่าสนใจน้อยลงในสายตาของบริษัทฝ่ายเข้าซื้อ หรือต่อให้บริษัทถูกเข้าซื้อได้สำเร็จ
บริษัทฝ่ายเข้าซื้อ ก็จะไม่ได้สินทรัพย์หรือธุรกิจที่มีค่ามากที่สุดไป เหมือนเอามุกมังกรอันสุดแสนมีค่า ไปซ่อนไว้ไม่ให้ใครมาชิงไปได้โดยง่าย
ตัวอย่างบริษัทที่ใช้วิธีการนี้ก็คือบริษัท Seven & i Holdings บริษัทแม่เจ้าของ 7-Eleven กว่า 85,000 สาขา ใน 20 ประเทศทั่วโลก ที่ใช้วิธีการนี้เป็นหนึ่งในวิธีต่อสู้กับ Alimentation Couche-Tard Inc. กลุ่มทุนจากแคนาดา
โดยทางบอร์ดของบริษัท Seven & i Holdings ได้ปรับโครงสร้างบริษัท ด้วยการตั้งบริษัท York Holdings ขึ้นมา เพื่อดูแลในส่วนธุรกิจห้างสรรพสินค้า และธุรกิจการเงินที่กำลังเติบโตและกำไรดีอย่าง Seven Bank
1
ส่วนบริษัท Seven & i Holdings ก็จะดูแลแค่ธุรกิจร้าน 7-Eleven ในญี่ปุ่น, 7-Eleven ในอเมริกาเหนือ และ 7-Eleven ในประเทศอื่น ๆ รวม 85,000 สาขา
เพราะฉะนั้น ต่อให้ Alimentation Couche-Tard Inc. ซื้อบริษัท Seven & i Holdings ไป ก็จะไม่ได้ธุรกิจที่ดีที่สุดอย่าง Seven Bank และธุรกิจดั้งเดิมของตระกูล Ito อย่างห้างสรรพสินค้า
- กระบวนท่าที่ 4 ย้อนทวนทัพ (Pac Man Defense)
วิธีนี้ค่อนข้างตรงไปตรงมานั่นก็คือ บริษัทฝ่ายตั้งรับจะไม่รอให้บริษัทฝ่ายเข้าซื้อมาซื้อกิจการตัวเองอยู่ฝ่ายเดียว แต่จะแลกหมัดด้วยการกลับไปซื้อหุ้นของอีกฝ่ายคืนด้วย
เหมือนการส่งกองทัพย้อนกลับไปบุกเมืองของศัตรูเพื่อตอบโต้ ในระหว่างที่ตัวเองกำลังโดนบุกอยู่
แต่ว่าบริษัทที่จะใช้วิธีนี้ได้ ก็ต้องเป็นบริษัทใหญ่ที่มีเงินสดค่อนข้างมาก ทำให้เรามักจะไม่ค่อยเห็นบริษัทที่ใช้วิธีนี้นัก
ถึงอย่างนั้นก็ยังมีตัวอย่างบริษัทที่ใช้วิธีนี้อยู่ นั่นก็คือบริษัท Volkswagen ที่ตอนแรกในช่วงปี 2005 ผลการดำเนินงานไม่ค่อยดีนัก จนมูลค่าบริษัทลดลงมาก
จึงโดนบริษัท Porsche ที่แม้จะมีขนาดเล็กกว่า ไล่ซื้อหุ้นเพื่อเข้าฮุบกิจการ
แต่ในปี 2008 เกิดวิกฤติซับไพรม์ ทำให้บริษัท Porsche ที่กู้เงินจำนวนมากมาไล่ซื้อหุ้นบริษัท Volkswagen เพื่อหวังฮุบกิจการ ประสบปัญหาทางการเงิน จนสุดท้ายกลับกลายเป็นบริษัท Volkswagen ที่ย้อนมาฮุบกิจการเสียเอง
- กระบวนท่าที่ 5 จับมือคุ้มภัย (White Knight Defense)
เมื่อตัวเองรับมือไม่ไหว ทางเลือกสุดท้ายก็คือยืมมือผู้อื่นมาช่วย โดยบริษัทฝ่ายตั้งรับ จะไปชักชวนสมัครพรรคพวกของตัวเอง ซึ่งก็คือบริษัทต่าง ๆ ที่มีความสัมพันธ์อันดีกับตัวเอง
ให้เข้ามาถือหุ้นในบริษัทของตัวเอง เพื่อป้องกันการโดนฮุบกิจการของฝั่งที่ต้องการเข้าซื้อ แม้ตัวเองจะมีสัดส่วนความเป็นเจ้าของน้อยลงก็ตาม แต่อย่างน้อยธุรกิจก็ยังอยู่ เหมือนการมีอัศวินม้าขาวที่เข้ามาช่วยให้ธุรกิจยังอยู่รอดต่อไปได้
ตัวอย่างของบริษัทที่ใช้วิธีนี้ก็คือ บริษัท SM Entertainment หนึ่งในค่ายเพลง K-POP ชื่อดัง ในปี 2023 ที่ผู้ก่อตั้งและผู้ถือหุ้นใหญ่อย่างคุณ Lee Soo-man ซึ่งยังมีอำนาจอยู่เบื้องหลังบริษัท
ได้ต่อสู้กับการที่ทางผู้บริหาร นำโดย CEO ณ ขณะนั้นอย่างคุณ Lee Sung-soo ซึ่งเป็นหลานของตัวเอง ซึ่งชักชวนบริษัท Kakao เข้ามาซื้อหุ้นจนเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่อันดับ 2 เพื่อปรับโครงสร้างองค์กร และคานอำนาจคุณลุง
 
ด้วยการติดต่อให้อีกค่ายเพลง ที่คุณ Lee Soo-man น่าจะมีความสัมพันธ์อันดีด้วยอย่าง บริษัท HYBE เข้าซื้อหุ้นในส่วนของตัวเองจำนวนมาก เพื่อให้ HYBE เป็นหนึ่งในผู้ถือหุ้นใหญ่เช่นกัน จะได้คานอำนาจ Kakao อีกทีหนึ่ง
จะเห็นได้ว่า กลยุทธ์การป้องกันกิจการทั้ง 5 กระบวนท่านี้ ดุจดั่งคัมภีร์วิทยายุทธ์ที่ทั้งคนทำธุรกิจ หรือแม้แต่นักลงทุน ก็พึงที่จะเรียนรู้ไว้
สำหรับผู้ประกอบการ กระบวนท่าป้องกันกิจการเหล่านี้ ก็อาจจะเป็นประโยชน์กับเราได้เหมือนกับอาวุธคู่กาย ในวันที่ธุรกิจเติบโตจนมีทั้งคนที่อยากเป็นหุ้นส่วน และจ้องจะฮุบกิจการของเราไป
ส่วนนักลงทุน การรู้เท่าทันเหตุการณ์และเข้าใจกลวิธีเหล่านี้ จะเป็นดั่งดวงตาที่สว่างไสว คอยส่องสว่างในห้วงมืดแห่งการลงทุน
เพื่อให้รู้ว่าตอนนี้เกิดอะไรขึ้นกับบริษัทที่เรากำลังถือหุ้นอยู่ และรู้ว่าจะต้องทำอะไรต่อไปเพื่อให้เราได้ประโยชน์สูงสุด
เพราะเส้นทางธุรกิจและการลงทุนนั้น เปรียบดั่งสงครามไร้เลือด ที่ต้องใช้กลยุทธ์และสติปัญญาเป็นอาวุธ
หากผู้ใดเตรียมพร้อมและเข้าใจวิถีทางแห่งการต่อสู้แล้ว ผู้นั้นก็ย่อมสามารถยืนหยัดได้อย่างมั่นคงเป็นผลลัพธ์..
#ธุรกิจ
#โมเดลธุรกิจ
#ซื้อกิจการ
โฆษณา