ค้นพบไอพ่นจากหลุมดำมีขนาดใหญ่ที่สุดจากเอกภพยุคแรกเริ่ม ความยาว 200,000 ปีแสง
นักวิทยาศาสตร์ค้นพบไอพ่นจากหลุมดำ หรือเจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet) ที่มีใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยพบในยุคแรกของจักรวาล ความยาวมากถึง 200,000 ปีแสง หรือขนาด 2 เท่าของความกว้างของกาแล็กซีทางช้างเผือกที่ตั้งของระบบสุริยะของเรา ซึ่งมีขนาดกว้างประมาณ 100,000 ปีแสง จากขอบหนึ่งไปยังอีกขอบหนึ่งของกาแล็กซี
เจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet) ที่ถูกค้นพบในครั้งนี้เกิดขึ้นเมื่อจักรวาลมีอายุเพียง 1,200 ล้านปี และพุ่งออกจากควาซาร์ (Quasar) หรือวัตถุทางดาราศาสตร์ที่มีลักษณะคล้ายดาว แต่มีความสว่างจ้ามากกว่าดาวปกติหลายเท่า ควาซาร์มักจะพบในใจกลางของกาแล็กซีที่มีหลุมดำมวลมหาศาลอยู่ในศูนย์กลาง แม้หลุมดำ J1601+3102 ที่ให้พลังงานแก่ควาซาร์นี้จะมีขนาดค่อนข้างเล็ก แต่กลับมีมวลเทียบเท่ากับดวงอาทิตย์ 450 ล้านดวง
แอนนิค กลูเดอแมนส์ (Anniek Gloudemans) หัวหน้าทีมวิจัยจากห้องปฏิบัติการวิจัยทางดาราศาสตร์ NOIRLab ประเทศสหรัฐอเมริกา กล่าวว่า “สิ่งที่น่าสนใจ คือ ควาซาร์ที่ขับเคลื่อนเจ็ตนี้มีหลุมดำที่มีมวลไม่มาก เมื่อเทียบกับควาซาร์อื่น ๆ ซึ่งอาจบ่งบอกว่าไม่จำเป็นต้องมีหลุมดำมวลมากเพื่อสร้างเจ็ตหลุมดำพลังสูงในยุคแรกของจักรวาล"
แม้ว่าหลุมดำมวลยวดยิ่งที่มีมวลหลายล้านถึงพันล้านเท่าของดวงอาทิตย์จะมีอยู่ในกาแล็กซีขนาดใหญ่หลายแห่ง แต่ไม่ใช่ทุกหลุมดำจะสามารถให้พลังงานแก่ควาซาร์ได้ โดยควาซาร์เกิดขึ้นเมื่อหลุมดำดูดกลืนก๊าซและฝุ่นจำนวนมาก ซึ่งทำให้เกิดการหมุนเวียนของสสารรอบหลุมดำ และส่งอนุภาคออกมาที่ขั้วในรูปของไอพ่นจากหลุมดำ หรือเจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet)
เจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet) พ่นออกมาจากหลุมดำ J1601+3102 ถูกสังเกตครั้งแรกโดยกล้องโทรทรรศน์ Low-Frequency ARray (LOFAR) ซึ่งเป็นเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์วิทยุที่มีฐานอยู่ทั่วยุโรป การค้นพบนี้ได้รับการติดตามศึกษาเพิ่มเติมโดย Gemini Observatory กล้องสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ในช่วงคลื่นแสงอินฟราเรดใกล้ (Near-infrared) บริเวณหอดูดาว Gemini North ภูเขาเมานา เคอา (Mauna Kea) บนเกาะฮาวาย ประเทศสหรัฐอเมริกา
การสังเกตเจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet) ในครั้งนี้ ช่วยให้ทีมวิจัยสามารถระบุได้ว่า หลุมดำมีมวล 450 ล้านมวลของดวงอาทิตย์ และกำลังติดตามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับอัตราการเพิ่มของมวล ทีมวิจัยยังพบว่าเจ็ตหลุมดำ (Black Hole Jet) ทั้งสองข้างไม่ได้มีลักษณะเหมือนกัน เจ็ตข้างหนึ่งยาวกว่ากลีบของเจ็ตอีกข้าง และยังมีความสว่างที่แตกต่างกัน ซึ่งอาจบ่งชี้ว่าความรุนแรงของสภาพแวดล้อมรอบหลุมดำส่งผลต่อการพ่นเจ็ต
ที่มาของข้อมูล
ที่มาของรูปภาพ NOIRLab/NSF/AURA/M. Garlick / M. Zamani (NSF NOIRLab)
#BlackHole #Universe #Space #MilkyWay #BlackHoleJet #Quasar
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
