## Episode107: Kinesiology of the Hand#1
Functional importance of the hand ##
มือเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญมากต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเรา ในบทความแรกของเรื่องมือ ผมจะมาพูดถึงความสำคัญของมือในแง่การทำงาน รวมถึงคุณสมบัติพิเศษที่ทำให้มือของเราสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพครับ
มือของมนุษย์เราถือว่ามีความพิเศษมาก เพราะสามารถทำงานได้ทั้งงานที่ต้องใช้ความแข็งแรง(power grip) และงานที่ต้องใช้ความละเอียด(precision grip) ได้อย่างดีเยี่ยม นอกจากนี้ยังเป็นอวัยวะที่มีความไวต่อการรับความรู้สึกสูงมาก ทำให้เราสามารถรับรู้ถึงขนาด รูปร่าง พื้นผิว อุณหภูมิของวัตถุที่เราจับต้องได้อย่างแม่นยำ
ความพิเศษของมือยังเกิดจากการที่นิ้วหัวแม่มือของเราสามารถทำ "opposition" คือการเคลื่อนที่มาเจอกับนิ้วอื่นๆได้ทุกนิ้ว ทำให้เราสามารถหยิบจับสิ่งของที่มีขนาดเล็กได้อย่างแม่นยำ ในขณะเดียวกันก็สามารถกำสิ่งของที่มีขนาดใหญ่ได้มั่นคง การที่นิ้วหัวแม่มือทำงานได้ดีขนาดนี้ เป็นผลมาจากการมีกล้ามเนื้อที่ควบคุมการเคลื่อนไหวถึง 9 มัด ในขณะที่นิ้วอื่นๆมีเพียง 3-4 มัดเท่านั้น
รูปแบบการจับของมือมนุษย์สามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ "power grip" และ "precision grip" โดยแต่ละกลุ่มก็จะมีรูปแบบย่อยๆลงไปอีก
Power grip เป็นการจับแบบที่ต้องใช้แรงมาก มักจะใช้ทั้งฝ่ามือและนิ้วทั้งหมดในการจับ สามารถแบ่งย่อยได้เป็น:
- Cylindrical grip: การกำรอบวัตถุทรงกระบอก เช่น การจับด้ามค้อน แก้วน้ำ
- Spherical grip: การกำรอบวัตถุทรงกลม เช่น การจับลูกบอล ลูกแอปเปิ้ล
- Hook grip: การงอนิ้วเพื่อห้อยหรือแขวน เช่น การถือถุงช็อปปิ้ง การโหนบาร์
Precision grip เป็นการจับที่ต้องการความแม่นยำ มักจะใช้นิ้วหัวแม่มือกับนิ้วอื่นๆ 1-2 นิ้วในการจับ แบ่งย่อยได้เป็น:
- Tip-to-tip pinch: การจับโดยใช้ปลายนิ้วหัวแม่มือกับปลายนิ้วชี้ เช่น การหยิบเข็ม การร้อยด้าย
- Lateral pinch: การจับโดยใช้ด้านข้างของนิ้วชี้กับปลายนิ้วหัวแม่มือ เช่น การจับกุญแจ การถือการ์ด
- Palmar pinch: การจับโดยใช้นิ้วหัวแม่มือกับนิ้วชี้และนิ้วกลาง เช่น การจับปากกา การหยิบช้อน
มือยังเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญในการรับความรู้สึก โดยเฉพาะที่ปลายนิ้วจะมี "mechanoreceptor" อยู่เป็นจำนวนมาก แบ่งเป็นหลายชนิด แต่ละชนิดทำหน้าที่รับความรู้สึกที่แตกต่างกัน:
- Meissner's corpuscles: รับความรู้สึกสัมผัสเบาๆ และการเคลื่อนไหวบนผิวหนัง
- Pacinian corpuscles: รับความรู้สึกแรงกด และการสั่นสะเทือน
- Merkel's discs: รับความรู้สึกกดลึก และพื้นผิวของวัตถุ
- Ruffini endings: รับความรู้สึกยืดของผิวหนัง
ถ้าเราลองสังเกตการใช้มือในชีวิตประจำวัน เราจะพบว่ามือของเราทำงานได้หลากหลายรูปแบบมาก ตั้งแต่การหยิบจับของชิ้นเล็กๆ เช่น การร้อยด้าย การเขียนหนังสือ ไปจนถึงการถือของหนักๆ เช่น การยกกระเป๋าเดินทาง การบีบคั้นผลไม้
.
นอกจากนี้มือยังเป็นอวัยวะที่ช่วยในการแสดงออกทางอารมณ์และความรู้สึก เช่น การปรบมือแสดงความยินดี การทำสัญลักษณ์มือเพื่อสื่อสาร หรือแม้แต่การสัมผัสเพื่อปลอบโยนคนที่เรารัก และยังเป็นอวัยวะสำคัญในการแสดงออกทางศิลปะ เช่น การวาดรูป การเล่นดนตรี การปั้น เป็นต้น
ความสามารถในการทำงานของมือเกิดจากการทำงานร่วมกันของหลายๆระบบ ทั้งระบบกระดูกและข้อต่อที่มีความซับซ้อน ระบบกล้ามเนื้อที่ควบคุมการเคลื่อนไหวอย่างละเอียด และระบบประสาทที่ควบคุมทั้งการเคลื่อนไหวและการรับความรู้สึก
มือประกอบด้วยกระดูก 27 ชิ้น แบ่งเป็นกระดูก carpal 8 ชิ้น, metacarpal 5 ชิ้น และ phalanges 14 ชิ้น การที่มีกระดูกหลายชิ้นและมีข้อต่อที่ซับซ้อน ทำให้มือของเราสามารถเคลื่อนไหวได้หลากหลายทิศทาง สามารถปรับรูปร่างให้เข้ากับวัตถุที่จับได้ดี
ระบบกล้ามเนื้อของมือก็มีความซับซ้อนไม่แพ้กัน มีทั้งกล้ามเนื้อที่อยู่ภายในมือ(intrinsic muscles) และกล้ามเนื้อที่มาจากแขนท่อนปลาย(extrinsic muscles) ทำงานประสานกันเพื่อควบคุมการเคลื่อนไหวอย่างละเอียด
ส่วนระบบประสาทที่มาเลี้ยงมือก็มีความซับซ้อนมาก มีเส้นประสาทหลัก 3 เส้นคือ median nerve, ulnar nerve และ radial nerve แต่ละเส้นจะ supply ทั้งการสั่งการกล้ามเนื้อและการรับความรู้สึกในส่วนต่างๆของมือ
ในบทความต่อๆไป ผมจะพูดถึงรายละเอียดของแต่ละระบบ เริ่มจากเรื่องของกระดูกและข้อต่อก่อน แล้วค่อยตามด้วยเรื่องของกล้ามเนื้อและการควบคุมการเคลื่อนไหวครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/ หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2017). Kinesiology of the musculoskeletal system: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Norkin, C. C., & Levangie, P. K. (2011). Joint structure and function: A comprehensive analysis. F.A. Davis.
Smith-Agreda, V., & Ferres-Torres, E. (2004). Fascias: Principles of anatomy and physiology. Churchill Livingstone.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
