15 ก.พ. เวลา 06:25 • หนังสือ

การบริหารราชการแผ่นดิน : ความสัมพันธ์ระหว่างส่วนกลาง ภูมิภาคและท้องถิ่น

เมื่อตอนสอบบรรจุปลัดอำเภอเมื่อปี ๒๕๓๐ ในการสอบข้อเขียนมีทั้งการสอบแบบปรนัยและอัตนัย
ในข้อสอบอัตนัยมีคำถามอยู่ ๒ ข้อ ที่ได้จดจำและนำมาเป็นตัวอย่างข้อสอบตอนทำหนังสือคู่มือเตรียมสอบปลัดอำเภอ
ข้อหนึ่งถามว่า “ตามที่มีผู้กล่าวกันว่าการจัดระเบียบบริหารราชการส่วนภูมิภาคของไทยมีลักษณะของการแบ่งอำนาจ (deconcentration) และมีการจัดหน่วยงานในแนวตั้ง (vertical) และ การจัดระเบียบบริหารราชการส่วนท้องถิ่นของไทยมีลักษณะของการกระจายอำนาจ (decentralization) และมีการจัดหน่วยงานในแนวนอน (horizontal) ท่านมีความเข้าใจอย่างไร ให้อธิบายโดยใช้แนวคิดทางรัฐศาสตร์ และทางรัฐประศาสนศาสตร์ร่วมกัน”
อีกข้อหนึ่งถามว่า “ตำบลและหมู่บ้านตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ.๒๔๕๗ มีมาก่อนกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน และไม่ได้มีกฎหมายใดระบุว่า ตำบลและหมู่บ้านเป็นราชการบริหารส่วนภูมิภาคหรือส่วนท้องถิ่น ถ้ามีผู้ถามท่านว่า ตำบลและหมู่บ้านเป็นราชการส่วนใด ท่านจะตอบอย่างไร จงอธิบายเหตุผลโดยละเอียดประกอบคำตอบ”
จะเห็นได้ว่าคำถามทั้งสองข้อเป็นคำถามเกี่ยวกับเรื่องการบริหารราชการแผ่นดิน ซึ่งในเวลานั้นกฎหมายที่ใช้อยู่คือ ปว.๒๑๘ หรือประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๒๑๘ พ.ศ.๒๕๑๕
ตลอดระยะเวลาที่ทำงานได้มีโอกาสทำงานเกี่ยวกับการบริหารราชการแผ่นดินในส่วนกลาง ส่วนภูมิภาคและเกี่ยวข้องกับท้องถิ่นมาโดยตลอด ตั้งแต่ปลัดอำเภอ นายอำเภอ ผู้ว่าราชการจังหวัด รองปลัดกระทรวงที่ดูงานด้านท้องถิ่น ได้เขียนบทความและบรรยายเกี่ยวกับหลักการบริหารราชการแผ่นดิน รวมทั้ง ได้มีโอกาสให้ข้อสังเกตและความคิดในแก้ไขกฎหมายที่เกี่ยวข้องที่สำคัญ
เช่น เมื่อตอนย้ายมาทำงานที่กองอัตรากำลังและส่งเสริมสมรรถภาพ กรมการปกครอง หรือ กองการเจ้าหน้าที่ในปัจจุบัน ตอนปี ๒๕๓๔ ได้มีโอกาสได้ทำเรื่องพิจารณาให้ความเห็นร่างกฎหมายพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ที่จะออกใช้แทน ปว. ๒๑๘ ได้มีโอกาสให้ให้ข้อสังเกตแก้ไขตัวร่างกฎหมายอยู่หลายจุด แต่ที่สำคัญสุดคือเรื่องการรักษาราชการแทนนายอำเภอ ซึ่งได้มีการแก้ไขตามที่เสนอไปออกมาเป็นกฎหมายที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน
และเมื่อปี ๒๕๖๑ ได้รับมอบหมายจากกระทรวงมหาดไทยให้ไปเป็นคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบลของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ร่วมพิจารณาแก้ไขกฎหมายจัดตั้ง อบต.เทศบาลและอบจ. ที่แก้ไขประกาศใช้ฉบับล่าสุดเมื่อปี ๒๕๖๒
ในการทำงานของข้าราชการทุกคนไม่ว่าจะอยู่ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาคหรือส่วนท้องถิ่น และโดยเฉพาะข้าราชการฝ่ายปกครอง เรื่องหลักการบริหารราชการแผ่นดินต้องถือว่าเป็นพื้นฐานสำคัญที่ทุกคนควรจะรู้และเข้าใจให้ดี จึงได้รวมเรื่องและประเด็นที่เคยเขียน เคยบรรยายไว้มาเขียนบทความให้อยู่ในบทความเดียวกัน ชื่อ “การบริหารราชการแผ่นดิน : ความสัมพันธ์ระหว่างส่วนกลาง ภูมิภาคและท้องถิ่น” ขึ้นมาเผื่อข้าราชการฝ่ายปกครองหรือผู้สนใจจะได้อ่าน และทำความเข้าใจและไว้ใช้ประโยชน์ในการทำงาน
เนื่องจากบทความมีความยาวจึงไม่สามารถนำลงในที่นี้ได้ โดยได้ทำเป็นไฟล์ pdf ให้ผู้สนใจเปิดอ่านตามลิงค์ด้านล่าง
ดาวนโหลดบทความอ่านได้ที่
โฆษณา