7 ชั่วโมงที่แล้ว • ประวัติศาสตร์

เกิดอะไรขึ้นกับกรุงกบิลพัสดุ์หลังเจ้าชายสิทธัตถะออกบวช ?

เรียนพระพุทธศาสนา 101 กันมารู้ประวัติเจ้าชายสิทธัตถะจนถึงพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน แต่เชื่อว่าหลายคนอาจนึกไม่ออกว่า แล้วเกิดอะไรขึ้นกับกรุงกบิลพัสดุ์ แคว้นสักกะ บ้านเกิดเมืองนอนของพระพุธเจ้ากันแน่ วันนี้เรามีคำตอบให้
[ทบทวนความจำ กับความรุ่งเรือง]
ทบทวนความจำกันนิดนึงว่า เคยมีการทำนายไว้ว่าถ้าเจ้าชายสิทธัตถะเป็นกษัตริย์จะยิ่งใหญ่เกรียงไกร แต่ถ้าออกบวชจะเป็นศาสดาเอกของโลก และท่านเลือกออกบวชจนกลายเป็นพระพุทธเจ้า จากนั้นมีเหตุการณ์สำคัญหลายครั้งที่พระพุทธเจ้าเสด็จกลับไปกรุงกบิลพัสดุ์
เช่น การโปรดพระญาติวงศ์ รวมถึงพระเจ้าสุทโธทนะ พระราชบิดาของพระองค์ และพระนางปชาบดีโคตมี พระมารดาเลี้ยง ซึ่งได้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน และมีพระญาติหลายพระองค์ที่เลื่อมใสและออกบวชตาม อาทิ พระอานนท์, พระอนุรุทธ, พระเทวทัต,​พระราหุล, พระภัททิยะ และ พระกิมพิละ เป็นต้น
หลายชื่อก็คุ้นหู้ หลายชื่อก็ไม่เคยได้ยิน แต่สรุปได้ว่ามีพระญาติทั้งชายและหญิงจำนวนไม่น้อยออกบวชเป็นภิกษุและภิกษุณี รวมถึงชาวเมืองกบิลพัสดุ์อีกจำนวนมากที่ออกบวช เป็นกำลังสำคัญในการเผยแผ่ศาสนา ทำให้พระพุทธศาสนาในแคว้นสักกะแข็งแกร่งอย่างมาก
[ความขัดแย้ง โศกนาฎกรรม และการล่มสลาย]
ตามคำสอนพระพุทธเจ้าว่าทุกส่ิงล้วนอนิจจัง ไม่มีจีรังยั่งยืน แคว้นสักกะก็เช่นเดียวกัน เมื่อพระญาติส่วนใหญ่ออกบวช เหลือเพียงกษัตริย์คือพระเจ้าสุทโธทนะที่เป็นกษัตริย์เท่านั้น ทำให้ขาดแคลนบุคลากรในทางการปกครอง เกิดความอ่อนแอทางการทหาร สงครามระหว่างแคว้นสักกะ กับ แคว้นโกศลจึงเกิดขึ้น โดยมีปัจจัยมาจากทั้ง ความขัดแย้งระหว่างแคว้นที่มีมาแต่เดิมและปัญหาการแย่งชิงทรัพยากร
สุดท้ายพระเจ้าวิทูทภะจากแคว้นโกศลได้เข้าล้อมเมืองกบิลพัสดุ์ สังหารชาวแคว้นสักกะ และชาวศากยะ (ราชวงศ์ของพระพุทธเจ้า) เป็นจำนวนมาก พระพุทธเจ้าก็ได้มาไกล่เกลี่ยความขัดแย้งแต่ไม่สำเร็จ จนพระเจ้าสุทโธทนะได้เสด็จสวรรณคตก่อนที่แคว้นสักกะจะล่มสลาย โดยพระพุทธเจ้าเสด็จไปโปรดพระราชบิดาเป็นครั้งสุดท้าย และถือเป็นการสิ้นสุดของแคว้นสักกะ
[ทำความเข้าใจแคว้นโกศล 1 ใน 16 แคว้นยิ่งใหญ่ชมพูทวีป]
แคว้นโกศลเป็นหนึ่งในสิบหกมหาชนบทที่ยิ่งใหญ่และมีอำนาจมากที่สุดในชมพูทวีป มีเมืองสาวัตถีเป็นเมืองหลวง และมีพระเจ้าปเสนทิโกศลเป็นผู้ปกครอง มีพื้นที่ราบขนาดใหญ่อันอุดมสมบูรณ์ มีแม่น้ำสำคัญหลายสายไหลผ่าน ทำให้ทำการเพาะปลูกและการค้าได้อย่างดี มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจ กองทัพแข็งแกร่ง มีอิทธิพลทางการเมืองและขยายอำนาจอย่างต่อเนื่อง
ความขัดแย้งนั้นก็มีทั้งความบาดหมางส่วนตัวระหว่างราชวงศ์ ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ระหว่างสองแคว้นที่ติดกัน มีเรื่องแย่งชิงทรัพยากรธรรมชาติ และความต้องการขยายอาณาเขตปกครอง
เมื่อเทียบกับแคว้นสักกะที่อยู่บริเวณเชิงเขาหิมาลัย มีขนาดเล็กกว่ามาก ปัจจุบันคือส่วนหนึ่งของประเทศเนปาล ไม่เหมาะกับการเพาะปลูก จำนวนประชากรน้อยกว่า แสนยานุภาพของกองทัพเทียบกันไม่ได้ การปกครองเป็นแบบกึ่งสาธารณรัฐ กษัตริย์ มีหน้าที่ดูแลความมั่นคงและความสงบเรียบร้อย และมีสภาที่ประกอบด้วยผู้นำตระกูลใหญ่ต่างๆ มีหน้าที่ดูแลด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ภาพรวมของแคว้นจึงมีลักษณะคล้ายชนเผ่า ซึ่งการขาดแคลนผู้นำด้านการปกครองไปก็ส่งผลต่อความเป็นไปของแคว้นนั่นเอง
อย่างไรก็ตาม แคว้นโกศลเองแม้จะยิ่งใหญ่เพียงใด แต่วันหนึ่งเมื่อถึงคราวเสื่อมถอย สุดท้ายก็โดนผนวกรวมเข้ากับแคว้นมคธ ถือเป็นการสิ้นสุดแคว้นโกศลเช่นเดียวกัน
[What if…]
อดคิดเล่นๆ ไม่ได้ว่า ถ้าเจ้าชายสิทธัตถะไม่ออกบวช แต่เลือกหนทางเป็นสุดยอดกษัตริย์ของโลก นำแคว้นสักกะยิ่งใหญ่ขยายอาณาจักรไปทั่วทั้งชมพูทวีป ในทางปกครองเป็นกษัตริย์ที่มีคุณธรรม นำความเจริญรุ่งเรืองมาสู่แคว้น ขณะที่หากต้องทำสงครามก็มีความสามารถกล้าหาญนำทัพออกรบชนะข้าศึก อีกทั้งยังสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจ ทำการค้ากับแคว้นใกล้ไกล
แต่ในขณะเดียวกัน โลกก็ไม่มีพระพุทธศาสนาเกิดขึ้น หรืออาจมีศาสนาอื่นใดเกิดขึ้นแทนแต่ก็มีความแตกต่างออกไป แต่ทั้งหมดก็เป็นเพียงการสมมติเท่านั้น
[เราเรียนรู้อะไรจากการล่มสลายครั้งนี้]
- ความไม่เที่ยงแท้ของชีวิต ทุกสิ่งล้วนไม่เที่ยง ไม่มีอะไรคงอยู่ตลอดไป
- ผลของความขัดแย้ง การแก้ปัญหาด้วยความรุนแรง นำไปสู่จุดจบ
- ความไม่ประมาท แคว้นสักกะเป็นพระญาติของพระพุทธเจ้า แต่ก็ยังล่มสลายได้
- ปล่อยวาง เมื่อสิ่งใดเกิดขึ้นแล้วอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เราต้องทำความเข้าใจและปล่อยวาง
โฆษณา