เวลาที่เราเดินเข้าไปในร้านหนังสือ
หนังสือหมวดหนึ่งที่ขายดีสุดๆคือหนังสือหมวด self-help
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง self-help ในด้านจิตวิทยา
คำถามสำคัญก็คือ
หนังสือที่ขายดีเหล่านี้มีคุณภาพมากน้อยแค่ไหน?
ผลการศึกษาที่มีอยู่…ไม่ค่อยสู้ดีเท่าไหร่เลยครับ
นักวิจัยพบว่า เทคนิคหรือวิธีการส่วนใหญ่
ที่หนังสือเหล่านี้แนะนำกับผู้อ่าน (ราวๆ 52%)
เป็นเทคนิคหรือวิธีการไม่มีหลักฐานหรืองานวิจัยรองรับ
นอกจากนี้ นักวิจัยยังพบอีกด้วยว่า
ทางออกที่หนังสือส่วนใหญ่นำเสนอ (ราวๆ 66%)
เป็นทางออกที่ช่วยให้ผู้อ่านรู้สึกดีเป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ
แต่พอมองกันในระยะยาวแล้ว
ทางออกเหล่านี้มันไม่ได้ “ตอบโจทย์” ขนาดนั้น
และหากเรามองดูการเปลี่ยนแปลง
ที่เกิดขึ้นในชีวิตของเราจริงๆ
สิ่งที่เราจะพบก็คือ ความเปลี่ยนแปลงเหล่านั้น
มักจะไม่ได้เกิดจากการที่เราอ่านหนังสือ self-help
ตั้งใจที่จะเอาแนวทางที่อยู่ใน self-help นั้นไปปฏิบัติ
และลงมือปฏิบัติจนชีวิตเราเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน
ความเปลี่ยนแปลงส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในชีวิตเรานั้น
มักจะเกิดขึ้นแบบ “ไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ย” เสียมากกว่า
กล่าวคือ เรากำลังใช้ชีวิตของเราตามปกติ
และอยู่ดีๆ มันก็มีอะไรบางอย่างมาสะกิดใจเราอย่างแรง
จนทำให้เราเกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นมา
ยกตัวอย่างเช่น
วันนี้ เราเข้าไปในทำงานใน office ตามปกติ
และหลังจากที่ทำงานเสร็จแล้ว
เราก็เดินทางไปร่วมงานศพของคุณพ่อเจ้านาย
และในระหว่างที่เรากำลังนั่งอยู่ในงานศพนั้น
อยู่ดีๆ ในใจของเราก็ปิ๊งขึ้นมาว่า
“เฮ้ย! ชีวิตคนเรามันสั้นนะ!”
ส่งผลให้เราตัดสินใจโทรไปหาเพื่อนสนิท
(หลังจากที่กลับจากงานศพ)
และบอกกับเพื่อนคนนั้นว่า
“ฉันแอบชอบเธอมาหลายปีแล้วนะ
แต่ที่ผ่านมา ฉันไม่เคยกล้าบอกเธอเลย”
และนั่นคือจุดเริ่มต้นของความสัมพันธ์
ระหว่างเรากับเพื่อนสนิท (ในฐานะแฟน)
จนในที่สุด เราก็แต่งงานกับเพื่อนสนิทคนนั้น
และมีลูกด้วยกัน 2 คนในเวลาต่อมา
เป็นต้น
ทั้งหมดที่ผมเขียนมานี้
มันเหมือนผมกำลังพยายามจะบอกว่า
เราควรจะเลิกอ่านหนังสือ self-help เหล่านี้เลยนะครับ
อย่างไรก็ตาม นั่นไม่ใช่เจตนาของผมครับ
จริงอยู่ครับว่า เทคนิคหรือวิธีการที่ถูกนำเสนอ
ในหนังสือ self-help จำนวนมาก
อาจจะเป็นวิธีการที่ “ไม่ได้ผล”
หรือ “เน้นความรู้สึกดีๆระยะสั้นเพียงอย่างเดียว”
แต่หลายคนก็พบว่า
ในระหว่างที่พวกเขาอ่านหนังสือ self-help เหล่านี้
พวกเขาก็ไปเจอกับบางประโยคในหนังสือ
ที่สะกิดใจพวกเขาอย่างแรง
ส่งผลให้พวกเขาเริ่มต้นสร้างความเปลี่ยนแปลงในชีวิต
แบบ “พลิกหน้ามือเป็นหลังมือ” ในเวลาต่อมา
หรือสำหรับหลายๆคน
แม้พวกเขาจะไม่เคยเจอกับ “ประโยคสะกิดใจ”
ในการอ่านหนังสือ self-help
แต่สิ่งที่พวกเขาได้อ่านมันก็ได้ตกผลึกอยู่ในใจพวกเขา
(โดยที่พวกเขาเองก็อาจจะไม่รู้ตัว)
จนกระทั่งวันหนึ่ง พวกเขาก็ไปเจอกับเหตุการณ์บางอย่าง
ที่สะกิดใจพวกเขาอย่างแรงขึ้นมา
ทำให้พวกเขานึกถึงสิ่งที่เคยอ่านในหนังสือ self-help
และนำมาสู่การเริ่มต้นเปลี่ยนแปลงชีวิต
แบบ “พลิกหน้ามือเป็นหลังมือ” ในเวลาต่อมา
ดังนั้น หนังสือ self-help จึงมีประโยชน์อยู่เหมือนกันครับ
เพียงแต่ว่า มันอาจจะไม่ได้มีประโยชน์
ในลักษณะที่หลายๆคนคิดเท่านั้นเองครับ
อ้างอิง
Camus, A. (2000). The myth of Sisyphus (J. O’Brien, Trans.). Penguin Classics.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
