## Episode109: Kinesiology of the Hand#3
Bony Structure of the Hand and Fingers ##
.
ในบทความแรกของเรื่องมือและนิ้ว ผมจะพูดถึงโครงสร้างกระดูกของมือและนิ้วมือครับ เพราะถ้าเราเข้าใจโครงสร้างพื้นฐานดีแล้ว จะทำให้เราเข้าใจกลไกการทำงานและการบาดเจ็บได้ดีขึ้นด้วย
กระดูกของมือและนิ้วมือประกอบด้วยกระดูก 3 กลุ่มหลักๆ คือ "carpal bones" หรือกระดูกข้อมือ, "metacarpal bones" หรือกระดูกฝ่ามือ และ "phalanges" หรือกระดูกนิ้วมือครับ
กลุ่มแรก "Carpal bones" เป็นกระดูกข้อมือที่มีทั้งหมด 8 ชิ้น จัดเรียงตัวเป็น 2 แถว แถวละ 4 ชิ้น โดยแถวที่อยู่ใกล้กับปลายแขน(proximal row) ประกอบด้วย scaphoid, lunate, triquetrum และ pisiform ส่วนแถวที่อยู่ใกล้กับฝ่ามือ(distal row) ประกอบด้วย trapezium, trapezoid, capitate และ hamate
กระดูก scaphoid มีความสำคัญมากเพราะเป็นกระดูกที่เชื่อมต่อระหว่าง proximal row กับ distal row และมักพบการบาดเจ็บได้บ่อย โดยเฉพาะในคนที่หกล้มแล้วใช้มือยันพื้น ส่วน pisiform จะแตกต่างจากกระดูกชิ้นอื่นเพราะจริงๆแล้วมันเป็น sesamoid bone ที่อยู่ใน flexor carpi ulnaris tendon
กระดูก capitate เป็นกระดูกที่ใหญ่ที่สุดใน carpal bones และอยู่ตรงกลาง ทำหน้าที่เป็นแกนหลักของการเคลื่อนไหวข้อมือ ส่วน hamate มีส่วนที่เป็น hook ยื่นออกมาทางด้านหน้า เป็นขอบเขตด้านใน(medial)ของ carpal tunnel
กลุ่มที่สอง "Metacarpal bones" เป็นกระดูกฝ่ามือ มีทั้งหมด 5 ชิ้น เรียงตัวจากด้านนอก(lateral)ไปด้านใน(medial) เราจะเรียกว่า first metacarpal ถึง fifth metacarpal โดย first metacarpal จะเป็นกระดูกฝ่ามือของนิ้วโป้ง ส่วน fifth metacarpal จะเป็นของนิ้วก้อย
กระดูก metacarpal แต่ละชิ้นจะประกอบด้วย 3 ส่วนคือ base, shaft และ head โดย base จะเชื่อมต่อกับ carpal bones, shaft เป็นส่วนกลางของกระดูก และ head จะเชื่อมต่อกับ proximal phalanx ของแต่ละนิ้ว การเรียงตัวของ metacarpal bones จะโค้งเป็นอุ้งมือ(transverse arch)ซึ่งมีความสำคัญต่อการกำมือและหยิบจับสิ่งของ
first metacarpal จะมีลักษณะพิเศษคือสั้นและหนากว่าชิ้นอื่นๆ และสามารถเคลื่อนไหวได้มากกว่า โดยเฉพาะการทำ opposition ของนิ้วโป้ง ส่วน fifth metacarpal จะมีการเคลื่อนไหวได้มากเป็นอันดับสอง ทำให้นิ้วก้อยสามารถเคลื่อนไหวได้ค่อนข้างอิสระ
กลุ่มสุดท้าย "Phalanges" เป็นกระดูกนิ้วมือ โดยนิ้วโป้งจะมี 2 ท่อน(proximal และ distal phalanx) ส่วนนิ้วที่เหลือจะมี 3 ท่อน(proximal, middle และ distal phalanx) ทำให้มีกระดูกนิ้วมือทั้งหมด 14 ชิ้น
กระดูก phalanx แต่ละชิ้นจะมีส่วนประกอบคล้ายกับ metacarpal คือมี base, shaft และ head เช่นกัน โดย base จะเชื่อมต่อกับกระดูกท่อนก่อนหน้า ส่วน head จะเชื่อมต่อกับกระดูกท่อนถัดไป ยกเว้น distal phalanx ที่จะไม่มีส่วน head เพราะเป็นปลายสุดของนิ้ว
ขนาดของ phalanges จะค่อยๆเล็กลงจาก proximal ไปหา distal และจะมีความโค้งเล็กน้อยทางด้านหน้า ทำให้เวลากำมือ นิ้วจะงอเข้าหาฝ่ามือได้สมบูรณ์ นอกจากนี้ที่ด้านข้างของ middle และ distal phalanx จะมีปุ่มนูนเล็กๆที่เป็นจุดเกาะของ collateral ligaments ซึ่งช่วยให้ข้อต่อมีความมั่นคง
การเชื่อมต่อของกระดูกมือและนิ้วทำให้เกิดข้อต่อที่สำคัญหลายข้อ ได้แก่ "carpometacarpal joint"(CMC) ระหว่าง carpal กับ metacarpal bones, "metacarpophalangeal joint"(MCP) ระหว่าง metacarpal กับ proximal phalanx และ "interphalangeal joint"(IP) ระหว่าง phalanges แต่ละท่อน
ข้อต่อเหล่านี้มีลักษณะและการเคลื่อนไหวที่แตกต่างกัน เช่น CMC joint ของนิ้วโป้งเป็น saddle joint ทำให้เคลื่อนไหวได้มาก ในขณะที่ CMC joint ของนิ้วอื่นๆจะเคลื่อนไหวได้น้อยกว่า ส่วน MCP joints เป็น condyloid joints ทำให้เคลื่อนไหวได้หลายทิศทาง และ IP joints เป็น hinge joints ทำให้งอเหยียดได้อย่างเดียว ซึ่งผมจะมาอธิบายรายละเอียดการทำงานของแต่ละข้อต่อในบทความถัดๆไปนะครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/ หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2017). Kinesiology of the musculoskeletal system: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Drake, R., Vogl, A. W., & Mitchell, A. W. M. (2019). Gray's Anatomy for Students.
Moore, K. L., Dalley, A. F., & Agur, A. M. R. (2018). Clinically Oriented Anatomy. Wolters Kluwer.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
