21 มี.ค. เวลา 07:25 • ข่าวรอบโลก

"นาวรูซ (Nauruz)" วันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินเปอร์เซีย

นาวรูซ (Nowruz หรือ Nauruz) เป็นเทศกาลที่ได้รับการเฉลิมฉลองอย่างแพร่หลายในหลายประเทศ โดยเฉพาะในภูมิภาคเอเชียกลาง ตะวันออกกลาง ยุโรปตะวันออก และเอเชียใต้ เทศกาลนี้มีรากฐานมาจากวัฒนธรรมเปอร์เซีย และถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฏิทินเปอร์เซีย โดยตรงกับวันที่ 20 หรือ 21 มีนาคมของทุกปี อันเป็นช่วงเวลาที่ฤดูใบไม้ผลิเริ่มต้นขึ้น
นาวรูซจึงเปรียบเสมือนสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นใหม่ การฟื้นคืนของธรรมชาติ และความหวังในการมีชีวิตที่เจริญรุ่งเรือง ความสำคัญของนาวรูซไม่เพียงแต่สะท้อนในเชิงฤดูกาล หากยังแฝงด้วยแนวคิดทางวัฒนธรรมและจิตวิญญาณที่ลึกซึ้งซึ่งเชื่อมโยงผู้คนหลากหลายเชื้อชาติผ่านกาลเวลา
ในภูมิภาคเอเชียกลาง นาวรูซเป็นเทศกาลสำคัญที่ได้รับการเฉลิมฉลองอย่างแพร่หลายในประเทศคาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน เติร์กเมนิสถาน และอุซเบกิสถาน โดยประชาชนในพื้นที่เหล่านี้ซึ่งมีความเกี่ยวพันทางประวัติศาสตร์กับอารยธรรมเปอร์เซียและเติร์ก ได้รักษาขนบธรรมเนียมของเทศกาลนี้ไว้ผ่านการละเล่นพื้นบ้าน ดนตรี การฟ้อนรำ และการจัดงานเลี้ยงร่วมกัน ถือเป็นช่วงเวลาที่ชุมชนรวมตัวกันเพื่อแสดงความยินดีในฤดูกาลใหม่ เสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างครอบครัวและเพื่อนบ้าน และร่วมกันสืบทอดวัฒนธรรมที่มีมาอย่างยาวนาน
ประเทศอิหร่านซึ่งเป็นต้นกำเนิดของเทศกาลนี้ ยังคงยกให้นาวรูซเป็นหนึ่งในวันหยุดที่สำคัญที่สุดของปี และได้รับการเฉลิมฉลองอย่างยิ่งใหญ่ทั่วประเทศ นอกจากนี้ นาวรูซยังได้รับความนิยมในประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาคคอเคซัสและตะวันออกกลาง เช่น อาเซอร์ไบจาน ตุรกี อิรัก ซีเรีย อาร์เมเนีย และจอร์เจีย
โดยเฉพาะในตุรกีและอิรักที่ชาวเคิร์ดให้ความสำคัญกับเทศกาลนี้เป็นอย่างยิ่ง เช่นเดียวกับในซีเรียที่ชาวเคิร์ดยังคงรักษาประเพณีนี้ไว้ แม้ในประเทศอย่างอาร์เมเนียและจอร์เจียซึ่งมีวัฒนธรรมเฉพาะตัว ก็ยังยกย่องนาวรูซให้เป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมที่ควรรักษาไว้
ในเอเชียใต้ นาวรูซมีบทบาทสำคัญในหลายประเทศ โดยเฉพาะในอัฟกานิสถานซึ่งมีสายสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมกับอิหร่านอย่างแนบแน่น โดยถือว่านาวรูซเป็นวันหยุดแห่งชาติที่มีการจัดพิธีเฉลิมฉลองอย่างครึกครื้น ในปากีสถาน แม้ไม่ได้เป็นเทศกาลของคนส่วนใหญ่ แต่บางชุมชนในแคว้นบาลูจิสถานและไคเบอร์ปัคตูนควายังคงจัดงานในช่วงเวลานี้เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมเปอร์เซีย ส่วนในอินเดีย กลุ่มชนเช่นชาวปาร์ซี มุสลิมนิกายชีอะฮ์ และชุมชนบางแห่งในแคชเมียร์ก็ร่วมเฉลิมฉลองนาวรูซในฐานะช่วงเวลาแห่งการฟื้นฟูทางจิตวิญญาณและความหวัง
อิทธิพลของนาวรูซยังขยายไปถึงยุโรปตะวันออกและรัสเซีย โดยในสาธารณรัฐต่าง ๆ ของรัสเซีย เช่น ตาตาร์สถานและบัชคอร์โตสถาน ซึ่งมีกลุ่มชาติพันธุ์เติร์กอาศัยอยู่ ประเพณีนาวรูซยังคงได้รับการสืบสานอย่างต่อเนื่อง เช่นเดียวกับในยูเครน ที่ชาวไครเมียตาตาร์ยังคงเฉลิมฉลองเทศกาลนี้อย่างภาคภูมิ นอกจากนี้ ในแอลเบเนีย ชุมชนซูฟีนิกายเบกทาชียังให้ความสำคัญกับนาวรูซในบริบทของศรัทธาและวัฒนธรรมของตนเอง
แม้แต่ในประเทศที่ห่างไกลจากแหล่งกำเนิดอย่างจีนและมองโกเลีย เทศกาลนาวรูซก็ยังมีบทบาทสำคัญในหมู่ชนกลุ่มน้อย เช่น ชาวอุยกูร์ในเขตปกครองตนเองซินเจียงของจีน และชาวคาซัคในมองโกเลีย ซึ่งต่างยังคงรักษาพิธีกรรมและขนบธรรมเนียมของนาวรูซไว้เป็นส่วนหนึ่งของอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรม เทศกาลนี้จึงเป็นภาพสะท้อนของพลังทางวัฒนธรรมที่สามารถเชื่อมโยงผู้คนจากหลากหลายภูมิหลัง ผ่านความเชื่อและการเฉลิมฉลองที่มีรากฐานร่วมกัน
องค์การยูเนสโกได้ประกาศให้นาวรูซเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของมนุษยชาติ ซึ่งเป็นการตอกย้ำถึงคุณค่าทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของเทศกาลนี้ในระดับนานาชาติ นาวรูซมิได้เป็นเพียงเทศกาลที่เฉลิมฉลองการเปลี่ยนผ่านของฤดูกาล หากยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความหวัง การฟื้นคืน และการเริ่มต้นใหม่ที่ไร้พรมแดน เทศกาลนี้จึงเปรียบเสมือนสะพานที่เชื่อมโยงวัฒนธรรมและจิตวิญญาณของผู้คนจากภูมิภาคต่าง ๆ เข้าด้วยกัน และยังคงดำรงความสำคัญอย่างต่อเนื่องในโลกยุคปัจจุบัน
โฆษณา