Blockdit Logo (Mobile)
TRIZ.AI Innovation Creative studio
•
23 มี.ค. เวลา 15:16 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

TRIZ 40 Principle กฎข้อที่ 33: ความเป็นเนื้อเดียวกัน (Homogeneity)

ดร.ทรงพล เทอดรัตนเกียรติ เรียบเรียง
หลักการ TRIZ ข้อที่ 33 หรือความเป็นเนื้อเดียวกัน (Homogeneity) เป็นหนึ่งในทฤษฎีการแก้ปัญหาเชิงนวัตกรรมที่พัฒนาโดยเกนริค อัลทชูลเลอร์ แห่งรัสเซีย หลักการนี้มุ่งเน้นการทำให้วัตถุที่มีปฏิสัมพันธ์กันเป็นวัสดุประเภทเดียวกันหรือมีคุณสมบัติคล้ายคลึงกัน เพื่อลดความขัดแย้งและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานร่วมกัน การใช้หลักการนี้สามารถนำไปสู่การออกแบบผลิตภัณฑ์หรือระบบที่มีความสอดคล้องกันมากขึ้น ทำให้เกิดนวัตกรรมที่แก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
## ความหมายและหลักการพื้นฐาน
หลักการที่ 33 ความเป็นเนื้อเดียวกัน (Homogeneity) ของ TRIZ มีหลักการพื้นฐานที่สำคัญคือ การทำให้วัตถุที่มีปฏิสัมพันธ์กับวัตถุอื่นทำมาจากวัสดุชนิดเดียวกัน หรือวัสดุที่มีคุณสมบัติเหมือนกัน[3] นั่นหมายความว่า เมื่อต้องการให้วัตถุหรือระบบสองอย่างทำงานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ การทำให้ทั้งสองมีความคล้ายคลึงกันหรือมีคุณสมบัติที่สอดคล้องกันจะช่วยลดความขัดแย้งและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน[2]
น่าสนใจที่ว่าหลักการ Homogeneity นี้มีแนวคิดที่ตรงข้ามกับหลักการที่ 40 ซึ่งเป็นเรื่องของวัสดุผสม (Composite Materials)[4] ความแตกต่างนี้แสดงให้เห็นว่าในการแก้ปัญหาเชิงนวัตกรรมนั้น บางครั้งการใช้วัสดุที่เหมือนกันอาจเป็นทางออกที่ดี แต่ในบางกรณีการผสมวัสดุที่มีคุณสมบัติต่างกันก็อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสม
### หลักการย่อยของ Homogeneity
จากข้อมูลที่รวบรวมได้ หลักการ Homogeneity มีหลักการย่อยดังนี้:
1. ทำให้วัตถุที่มีปฏิสัมพันธ์กับวัตถุอื่นทำมาจากวัสดุชนิดเดียวกัน[5]
2. ใช้วัสดุที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกันเมื่อต้องการให้วัตถุทำงานร่วมกัน[2]
3. สร้างความสอดคล้องระหว่างวัตถุหรือระบบที่ต้องทำงานร่วมกัน[3]
## การประยุกต์ใช้หลักการ Homogeneity ในนวัตกรรม
หลักการความเป็นเนื้อเดียวกันสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลากหลายสาขา ตั้งแต่วิศวกรรม การออกแบบผลิตภัณฑ์ ไปจนถึงการจัดการธุรกิจ ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างการประยุกต์ใช้ที่น่าสนใจ:
### ตัวอย่างในผลิตภัณฑ์และวัสดุ
1. **บรรจุภัณฑ์ที่รับประทานได้**: จานและภาชนะที่ทำจากวัสดุธรรมชาติเช่นรำข้าวสาลี (Bio trim tableware) ซึ่งสามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ ใช้ในการหมักปุ๋ย และรับประทานได้[6] เมื่อใช้บรรจุอาหาร ทั้งภาชนะและอาหารมีความเป็นเนื้อเดียวกันในแง่ที่ว่าทั้งคู่ปลอดภัยสำหรับการบริโภค
2. **น้ำแข็งที่ทำจากเครื่องดื่ม**: การทำน้ำแข็งจากเครื่องดื่มที่จะใช้แช่ แทนการใช้น้ำแข็งที่ทำจากน้ำธรรมดา ช่วยไม่ให้เครื่องดื่มเจือจางเมื่อน้ำแข็งละลาย[5]
3. **เครื่องมือตัดเพชรที่ทำจากเพชร**: การใช้เพชรในการตัดเพชร เนื่องจากเพชรเป็นวัสดุที่แข็งที่สุด จึงเหมาะสำหรับการตัดวัสดุที่มีความแข็งเช่นเดียวกัน[5]
4. **กระถางต้นไม้ที่ย่อยสลายได้**: กระถางที่ทำจากวัสดุธรรมชาติที่สามารถย่อยสลายได้ ทำให้สามารถปลูกพืชโดยตรงลงในดินพร้อมกระถาง โดยไม่ต้องย้ายต้นไม้ออกจากกระถาง[5]
### ตัวอย่างในระบบและกระบวนการ
1. **การใช้สกุลเงินท้องถิ่น**: การใช้สกุลเงินท้องถิ่นเมื่อเดินทางไปต่างประเทศ เพื่อให้สอดคล้องกับระบบการเงินของประเทศนั้นๆ[5]
2. **โปรโตคอลการถ่ายโอนข้อมูลร่วมกัน**: การใช้โปรโตคอลการถ่ายโอนข้อมูลที่เหมือนกันระหว่างองค์กร เพื่อให้การสื่อสารและการแลกเปลี่ยนข้อมูลเป็นไปอย่างราบรื่น[5]
3. **ทีมทำงานร่วมกันของโบอิ้ง**: Boeing 'Working Together Teams' ที่รวมลูกค้าและซัพพลายเออร์เข้ามาในกระบวนการออกแบบ เพื่อให้ทุกฝ่ายมีส่วนร่วมและเข้าใจในทิศทางเดียวกัน[5]
4. **แนวคิด 'ลูกค้าภายใน'**: การมองว่าแผนกอื่นๆ ในองค์กรเป็นลูกค้าภายใน เพื่อให้ทุกแผนกทำงานในทิศทางเดียวกันและมีเป้าหมายร่วมกัน[5]
## ข้อดีและข้อจำกัดของหลักการ Homogeneity
### ข้อดี
1. **ลดความขัดแย้งระหว่างวัสดุหรือระบบ**: เมื่อใช้วัสดุหรือระบบที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกัน จะช่วยลดปัญหาที่อาจเกิดจากความแตกต่าง เช่น การขยายตัวเมื่อได้รับความร้อนที่ไม่เท่ากัน
2. **เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานร่วมกัน**: วัตถุหรือระบบที่มีคุณสมบัติคล้ายคลึงกันมักจะทำงานร่วมกันได้ดีกว่า
3. **ง่ายต่อการบำรุงรักษาและซ่อมแซม**: ระบบที่ใช้วัสดุชนิดเดียวกันจะง่ายต่อการบำรุงรักษาและซ่อมแซม เนื่องจากใช้อะไหล่หรือวิธีการเดียวกัน
### ข้อจำกัด
1. **อาจไม่เหมาะกับทุกสถานการณ์**: บางครั้งการใช้วัสดุที่แตกต่างกันอาจให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่า เช่น ในกรณีของวัสดุผสม (Composite Materials)
2. **อาจจำกัดนวัตกรรม**: การยึดติดกับแนวคิดของความเป็นเนื้อเดียวกันมากเกินไปอาจทำให้พลาดโอกาสในการสร้างนวัตกรรมจากการผสมผสานวัสดุหรือแนวคิดที่แตกต่างกัน
## การนำหลักการ Homogeneity ไปใช้ในกระบวนการ TRIZ
ในกระบวนการแก้ปัญหาตามแนวคิด TRIZ นั้น หลักการ Homogeneity เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่ใช้เมื่อเผชิญกับปัญหาความขัดแย้งทางเทคนิค (Technical Contradiction) หรือความขัดแย้งทางกายภาพ (Physical Contradiction)[3] โดยมีขั้นตอนดังนี้:
1. **ระบุปัญหาและความขัดแย้ง**: วิเคราะห์ว่าปัญหาที่กำลังเผชิญอยู่มีความขัดแย้งอย่างไร เช่น ต้องการให้วัตถุมีน้ำหนักเบาแต่แข็งแรง
2. **มองปัญหาในรูปแบบของความขัดแย้งทางกายภาพ**: กำหนดตัวแปรที่มีผลต่อผลิตภัณฑ์ในทิศทางตรงกันข้าม[3]
3. **พิจารณาว่าหลักการ Homogeneity จะช่วยแก้ปัญหาได้หรือไม่**: หากปัญหาเกี่ยวข้องกับการทำงานร่วมกันของวัตถุหรือระบบ การทำให้ทั้งสองมีความเป็นเนื้อเดียวกันอาจเป็นทางออก
4. **ประยุกต์ใช้หลักการ**: ออกแบบวิธีแก้ปัญหาโดยการทำให้วัตถุหรือระบบที่เกี่ยวข้องมีความเป็นเนื้อเดียวกันมากขึ้น
## บทสรุป
หลักการ TRIZ ข้อที่ 33 ความเป็นเนื้อเดียวกัน (Homogeneity) เป็นแนวคิดที่มีประโยชน์อย่างมากในการแก้ปัญหาเชิงนวัตกรรม โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องการให้วัตถุหรือระบบทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ แนวคิดนี้ช่วยให้นักออกแบบและวิศวกรพิจารณาถึงความสอดคล้องระหว่างวัสดุหรือระบบที่ต้องทำงานร่วมกัน ซึ่งอาจนำไปสู่การแก้ปัญหาที่ตรงจุดและมีประสิทธิภาพ
อย่างไรก็ตาม การใช้หลักการนี้ควรพิจารณาควบคู่ไปกับหลักการอื่นๆ ของ TRIZ และคำนึงถึงบริบทของปัญหาที่กำลังเผชิญอยู่ ในบางกรณี การใช้วัสดุที่แตกต่างกัน (ตามหลักการ Composite Materials) อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสมกว่า การเข้าใจและสามารถประยุกต์ใช้หลักการต่างๆ ของ TRIZ อย่างยืดหยุ่นจะช่วยให้การแก้ปัญหาเชิงนวัตกรรมมีประสิทธิภาพมากขึ้น
Citations:
[1] TRIZ 40 เทคนิคคิดสร้างสรรค์พัฒนานวัตกรรม โดย ศศิมา สุขสว่าง-อ.เก๋ https://www.sasimasuk.com/17353699/triz-40-%-
[2] IT_TRIZ-33 Homogeneity https://www.proengineer-institute.com/en_IT_triz33.html
[3] [PDF] การพัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์ และทฤษฎีการแก้ปัญหาเชิงนวัตกรรม (TRIZ) https://www.en.kku.ac.th/web/wp-content/%B0triz.pdf
[4] "Reverse" the magic in TRIZ Principles - Tanasak Pheunghua https://www.inventbytanasak.blog/post/reverse-the-magic-in-triz-principles
[5] Inventive Principles Illustrated, Part 4 - IdeaConnection https://www.ideaconnection.com/interviews/00357-inventive-principles-illustrated-part-4.html
[6] TRIZ Inventive Principle 33 Homogeneity - YouTube https://www.youtube.com/watch?v=UA1PaOvc5BI
[7] [PDF] the magic in TRIZ Principles https://www.tpa.or.th/tpanews/upload/mag_content/90/ContentFile1825.pdf
[8] Guide to the 40 TRIZ Principles (Table Format) | Quality Gurus https://www.qualitygurus.com/guide-to-the-40-triz-principles-table-format/
[11] 'TRIZ' ทฤษฎีพิชิตสารพัดปัญหา จากภูมิปัญญาของนักประดิษฐ์ https://www.thekommon.co/triz-theory-of-inventive-problem-solving/
[12] [PDF] การใช้ทฤษฎีการสร้างนวัตกรรม (TRIZ) ในการปรับปรุงเครื่องหว่านชนิดจาน https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/2756/1/NuttapongKittivorakan.pdf
[13] TRIZ 40 หลักการสร้างนวัตกรรม http://smongkol01.blogspot.com/2015/02/triz-40.html
[14] TRIZ 40 กระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่และนวัตกรรม โดย ศศิมา สุขสว่าง -เก๋ https://www.sasimasuk.com/17362221/triz-40-%-
[17] TRIZ (Theory of Inventive Problem Solving) : ทฤษฎีการแก้ปัญหาเชิง ... https://www.gotoknow.org/posts/249170
[18] [PDF] การศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ กระเป าสตรีแปรรูป - SWU IR https://ir.swu.ac.th/jspui/bitstream/123456789/1378/1/Rattanyoo_S.pdf
[19] Triz ทริซ​:คิดเปลี่ยน​โลก theory of innovative problem solving by ... https://www.youtube.com/watch?v=hK5Miluhc0k
โฆษณา