เมื่อวาน เวลา 03:00 • ปรัชญา

Self Esteem มากเกินไป จะใช่การหลงตัวเองรึเปล่านะ?

ทฤษฎีในการพัฒนาตนเองนั้นได้มีการศึกษาค้นคว้าและทดลองกันอย่างมากมาย ความนับถือในตัวเอง (Self Esteem) ก็เป็นทฤษฎีแนวคิดหนึ่ง หากเรามีความนับถือ ให้คุณค่ากับตัวเองจนสูงเกินไป จะนำไปสู่ภาวะการหลงตัวเอง (Narcissism) หรือไม่นั้น ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจลักษณะสำคัญของความนับถือในตัวเองระดับที่สูง (High Self-Esteem) กันครับ
ความนับถือในตัวเองระดับสูง (High Self-Esteem)
เป็นการรับรู้ตนเองในเชิงบวกและประเมินตนเองอย่างสมจริง ซึ่งช่วยส่งเสริมแรงจูงใจและความสุขในการพัฒนาตนเอง รู้จุดอ่อนจุดแข็งของตนจนทะลุปรุโปร่ง มีความเชื่อมั่นในความสามารถและการตัดสินใจอย่างแรงกล้าแต่ก็ไม่ได้หยิ่งผยอง สามารถรับข้อบกพร่องของตัวเองได้โดยไม่วิจารณ์ตัดสินตัวเองมากเกินไป เห็นอกเห็นใจ ใจดีกับตัวเองและสามารถฟื้นตัวจากความยากลำบากหรือความล้มเหลวโดยไม่สูญเสียความมั่นใจหรือคุณค่าในตัวลงเลย
สำคัญเลยคือ ยังคงมีความเห็นอกเห็นใจและให้คุณค่าต่อความรู้สึกของผู้อื่นอยู่ สามารถเปิดใจรับฟังคำวิจารณ์ หรือคำติชมในเชิงสร้างสรรค์เพื่อพัฒนาตนเองต่อไป ทำให้พวกเขาเหล่านี้มีความสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลอื่นและสังคม
คุณผู้อ่านอาจจะเริ่มสังเกตเห็นความแตกต่างระหว่างความนับถือตัวเองระดับสูงกับการหลงตัวเองได้บ้างสักเล็กน้อยแล้วใช่มั้ยครับ ทีนี้เรามาดูลักษณะเด่นของภาวะการหลงตัวเองกันบ้างครับ
ภาวะการหลงตัวเอง (Narcissism)
โดยมากมักเป็นความรู้สึกสำคัญในตัวเองเกินจริง เชื่อว่าตนเหนือกว่าผู้อื่น ปรารถนาการชื่นชมยอมรับและยกย่องจากผู้อื่นอย่างต่อเนื่อง ขาดความเห็นอกเห็นใจ รับรู้ความรู้สึกและความต้องการของผู้อื่น เชื่อว่าตนมีสิทธิพิเศษแตกต่าง มีโน้มโน้มที่จะเอารัดเอาเปรียบและใช้ประโยชน์จากผู้อื่นเพื่อบรรลุเป้าหมายของตน
มักมีพฤติกรรมหยิ่งผยอง แสดงความยิ่งใหญ่ เพิกเฉยต่อผู้อื่น รู้สึกอิจฉาริษยาต่อความสำเร็จของผู้อื่นและรู้สึกว่าผู้อื่นอิจฉาความสำเร็จของตนอีกด้วย ลักษณะที่กล่าวมาทั้งหมดนั้นอาจจะแสดงออกมากน้อยต่างกัน ขึ้นอยู่ปัจจัยความสัมพันธ์ส่วนตัว หน้าที่การงาน หรือภาพลักษณ์ตนเอง
หากถามว่า การนับถือตัวเองมากเกินไปในระดับที่สูงเป็นการหลงตัวเองรึเปล่า? นั้น ถึงแม้อาจฟังดูคล้ายกันก็จริง แต่คำตอบคือ ไม่ใช่แน่ๆครับ แน่นอนว่าลักษณะสำคัญของทั้งสองอย่างมุ่งเน้นไปที่ตัวเองทั้งสอง แต่สิ่งที่แตกต่างกันคือ ความนับถือตัวเองในระดับที่สูงล้วนเป็นความรู้สึกดีๆ ต่อคุณค่าในตัวเองที่เกิดจากตนทั้งสิ้น เคารพ ไม่ละเลยความต้องการหรือความรู้สึกผู้อื่น ส่งผลให้มีความสัมพันธ์ที่ดี การเชื่อมโยงสังคมเป็นไปในทางบวก
ส่วนภาวะการหลงตัวเองนั้น ความรู้สึกดีๆต่อคุณค่าในตัวเองมักขึ้นอยู่กับการยอมรับจากภายนอก มุ่งเน้นไปที่ตัวเองมากเกินไปจนละเลย ขาดความเห็นอกเห็นใจและขาดความเคารพความรู้สึกผู้อื่น ยังผลให้มีปัญหาในความสัมพันธ์และการเชื่อมโยงสังคมเสียเป็นส่วนใหญ่
โฆษณา