เปิดโลกการตรวจสุขภาพสมองแนวใหม่ที่คุณอาจไม่เคยรู้
เคยสงสัยกันไหมครับว่า "จมูก" ของเรานั้น นอกจากจะใช้ดมกลิ่นหอมๆ หรือเหม็นๆ แล้ว ยังสามารถบอกอะไรเกี่ยวกับสุขภาพสมองของเราได้บ้าง ในบทความนี้ ผมจะพาไปทำความรู้จักกับการตรวจสุขภาพสมองแนวใหม่ที่เรียกว่า "AROMHA brain health test" ซึ่งเป็นการตรวจการรับกลิ่นจากระยะไกล ที่อาจเป็นกุญแจสำคัญในการคัดกรองภาวะสมองเสื่อมตั้งแต่เนิ่นๆ ครับ
ลองคิดดูนะครับว่าถ้าเราสามารถรู้ได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ว่าสมองของเราอาจกำลังมีปัญหา การดูแลรักษาและการวางแผนชีวิตก็จะสามารถทำได้อย่างทันท่วงที ซึ่งอาจช่วยชะลอความเสื่อมของสมองและรักษาคุณภาพชีวิตของเราให้ดีที่สุดได้นานยิ่งขึ้นครับ
จากข้อมูลที่ผมได้ศึกษามาพบว่า ระบบประสาทรับกลิ่นนั้นมีความเชื่อมโยงกับส่วนของสมองที่ได้รับผลกระทบจากโรคอัลไซเมอร์ในระยะเริ่มต้น ก่อนที่จะมีอาการอื่นๆ แสดงออกมาเสียอีก นั่นหมายความว่า การเปลี่ยนแปลงในการรับกลิ่นของเรา อาจเป็นสัญญาณแรกๆ ที่บ่งบอกถึงความผิดปกติของสมองได้ครับ
งานวิจัยนี้ได้พัฒนาการทดสอบที่เรียกว่า AROMHA Brain Health Test (ABHT) ซึ่งเป็นการตรวจการรับกลิ่นแบบดิจิทัลที่สามารถทำได้จากที่บ้านของเราเอง โดยจะมีการประเมินความสามารถในการ ระบุกลิ่น (identification), แยกแยะกลิ่น (discrimination), จดจำกลิ่น (memory) และ รับรู้ความเข้มข้นของกลิ่น (intensity)
การทดสอบนี้ถูกออกแบบมาให้ใช้งานง่ายครับ โดยผู้เข้าร่วมจะได้รับชุดทดสอบกลิ่นและทำตามขั้นตอนที่กำหนด ซึ่งอาจเป็นการดมกลิ่นจากระยะไกลผ่านแอปพลิเคชัน หรือการดมกลิ่นโดยตรงภายใต้การดูแลของเจ้าหน้าที่วิจัย (สำหรับการศึกษาในงานวิจัย) สิ่งที่น่าสนใจคือ ผลการศึกษาพบว่า ประสิทธิภาพของการทดสอบนั้นไม่แตกต่างกัน ไม่ว่าจะเป็นการทดสอบที่บ้านแบบไม่มีใครสังเกต หรือมีการสังเกตการณ์ หรือแม้แต่การทดสอบแบบเจอหน้า ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการนำไปใช้ในวงกว้างได้จริง
นอกจากนี้ ผลการศึกษายังพบว่า ความสามารถในการรับกลิ่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการจดจำกลิ่น การระบุกลิ่น และการแยกแยะกลิ่น จะลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น ซึ่งก็เป็นไปตามธรรมชาติของการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย แต่สิ่งที่สำคัญกว่านั้นคือ พบว่า ผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมเล็กน้อย (Mild Cognitive Impairment หรือ MCI) มีความสามารถในการระบุและแยกแยะกลิ่นได้น้อยกว่ากลุ่มคนที่มีสุขภาพสมองปกติ ซึ่งเป็นข้อมูลที่สนับสนุนแนวคิดว่า การทดสอบการรับกลิ่นอาจเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการคัดกรองความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อมได้
ลองนึกภาพตามนะครับ สมมติว่ามีผู้สูงอายุสองท่าน อายุเท่ากัน ท่านหนึ่งยังสามารถบอกความแตกต่างระหว่างกลิ่นส้มและกลิ่นมะนาวได้อย่างชัดเจน และยังจำได้ว่าเมื่อวานเพิ่งได้กลิ่นดอกมะลิ แต่สำหรับอีกท่านหนึ่ง อาจจะเริ่มแยกแยะกลิ่นไม่ค่อยออก หรือจำไม่ได้ว่าเคยได้กลิ่นอะไรไปบ้าง นี่อาจเป็นสัญญาณเบื้องต้นที่บ่งบอกถึงความแตกต่างในสุขภาพสมองได้ครับ
ข้อมูลเพิ่มเติมงานวิจัยจาก National Institute on Aging (NIA) ก็ได้ระบุไว้ว่า การสูญเสียความสามารถในการดมกลิ่น (Anosmia) หรือการรับกลิ่นลดลง (Hyposmia) อาจเป็นสัญญาณเริ่มต้นที่สำคัญของโรคอัลไซเมอร์ ก่อนที่จะมีอาการอื่นๆ ปรากฏขึ้นเสียอีก ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลที่ได้จากงานวิจัย AROMHA Brain Health Test ครับ
นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยอื่นๆ ที่ชี้ให้เห็นว่า การตรวจการรับกลิ่นสามารถช่วยในการทำนายการถดถอยของความรู้ความเข้าใจในผู้สูงอายุได้
ถึงแม้ว่าการทดสอบการรับกลิ่นจะเป็นเครื่องมือที่มีแนวโน้มที่ดีในการคัดกรองภาวะสมองเสื่อมในระยะเริ่มต้น แต่ก็ควรทราบว่า ผลการทดสอบนี้ไม่ใช่การวินิจฉัยโรคโดยตรง หากผลการทดสอบบ่งชี้ว่ามีความผิดปกติเกิดขึ้น สิ่งสำคัญคือ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมครับ
ทุกท่านเคยสังเกตความเปลี่ยนแปลงในการรับกลิ่นของตัวเองบ้างหรือไม่? และคิดว่าการตรวจสุขภาพสมองด้วยวิธีง่ายๆ เช่นนี้ จะมีประโยชน์มากน้อยแค่ไหน?
ผมขอทิ้งท้ายไว้ว่า การดูแลสุขภาพสมองเป็นเรื่องที่เราทุกคนควรให้ความสำคัญนะครับ การสังเกตความเปลี่ยนแปลงเล็กๆ น้อยๆ ในร่างกายของเรา อาจนำไปสู่การค้นพบปัญหาที่สำคัญได้ตั้งแต่เนิ่นๆครับ
แหล่งอ้างอิง:
1. Jobin, B., Magdamo, C., Delphus, D., Runde, A., Reineke, S., Alejandro Soto, A., ... & Albers, M. W. (2025). The AROMHA brain health test is a remote olfactory assessment to screen for cognitive impairment. Scientific Reports, 15(1), 9290.
2. National Institute on Aging. (2022, May 19). Loss of smell linked to Alzheimer's cognitive impairment and biomarkers. Retrieved from https://www.nia.nih.gov/news/loss-smell-linked-alzheimers-cognitive-impairment-and-biomarkers
3. Rahayel, S., Frasnelli, J., Joubert, S., & Lafaille-Magnan, M. É. (2012). Olfactory impairment as a predictor of cognitive decline: a meta-analysis. Alzheimer's & Dementia: Diagnosis, Assessment & Disease Monitoring, 2(1), S34-S42.
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
