ทำไมการโดนเห็บกัด จึงอันตรายกว่าที่คิด
เมื่อไม่น่ามานี้มีการศึกษาในสหรัฐอเมริกาที่พบว่า ผู้ป่วยที่มีอาการแพ้เนื้อสัตว์มากกว่า 90% มีประวัติเคยถูกเห็บโลนสตาร์ (lone star tick) ซึ่งมีความสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญ
ภาวะนี้เรียกว่า อัลฟา-กัล ซินโดรม (Alpha-gal syndrome หรือ AGS) เป็นภาวะภูมิแพ้รุนแรง ซึ่งเกิดขึ้นหลังจากถูกเห็บกัด ชื่อนี้มาจากโมเลกุลที่เรียกว่า กาแลคโตส-แอลฟา-1,3-กาแลคโตส (galactose-α-1,3-galactose) ซึ่งพบในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ ผู้ที่มี AGS จะมีอาการหลังจากรับประทานเนื้อแดงหรือสัมผัสกับผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ที่มีอัลฟา-กัล
ในน้ำลายของเห็บชนิดดังกล่าวมีสารที่เรียกว่า Galactose-α-1,3-galactose (alpha-gal) เมื่อสารดังกล่าวเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์ จะกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สร้าง IgE ทำให้เกิด hypersensitivity rection เมื่อร่างกายได้สัมผัส Alpha-gal อีกครั้ง
Alpha-gal หรือ Galactose-α-1,3-galactose เป็นน้ำตาลที่อยู่บนเซลล์ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ไม่ใช่มนุษย์หรือลิง แต่พบได้ในเนื้อแดงเช่นเนื้อวัว หมู แกะ เป็นต้น เมื่อคนกินเนื้อเหล่านี้ ก็จะเกิดการแพ้ แบบ IgE-mediated hypersensitivity reaction มีอาการได้แก่ ปวดท้อง ผื่นลมพิษ ความดันตก หลอดลมหดตัว อาการมักจะเป็นตามหลังกินเนื้อแดงประมาณ 3-5 ชั่วโมง
เนื่องจาก alpha-gal เป็นสารที่เวลากินเข้าไปแล้วจะจับกับไขมันแล้วดูดซึมเข้ากระแสเลือดใช้เวลานานกว่าสารจำพวกโปรตีน
ตามรายงานของ CDC และการศึกษาในสหรัฐฯ พบว่า AGS มีแนวโน้มสูงสุดในพื้นที่ที่มีประชากรของเห็บโลนสตาร์จำนวนมาก เช่น รัฐเทนเนสซี นอร์ทแคโรไลนา เซาท์แคโรไลนา จอร์เจีย มิสซูรี อาร์คันซอ เพนซิลเวเนีย นิวยอร์ก เป็นต้น
มีตัวอย่างเคสที่เพิ่งรายงานในวารสาร EID เป็นผู้หญิงอายุ 45 ปี ถูกเห็บ Ixodes scapularis กัด หลังจากนั้นบริเวณที่ถูกกัดมีรอยแดง 9 วันถัดมาผู้ป่วยมีอาการปวดท้องหลังจากกินกระต่ายอบ หลังจากนั้นก็มีอาการปวดท้องเกิดขึ้นอีกหลังจากกินอาหารพวกเนื้อแดง โดยที่คนอื่นที่กินอาหารเหมือนกันไม่มีอาการผิดปกติ
รายนี้ไม่มีผื่นลมพิษแต่สังเกตุว่าอาการสัมพันธ์กับการกินเนื้อแดงและคนไข้จำได้ว่ามีเห็บกัด เลยทำให้แพทย์สงสัย ผู้ป่วยได้รับการตรวจระดับ α-gal–specific IgE และยืนยันว่ามีระดับสูง
การป้องกัน AGS ทำได้โดยป้องกันการถูกเห็บกัด หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีเห็บชุกชุม อาบน้ำทันทีหลังจากกลับจากพื้นที่เสี่ยง และหมั่นทำความสะอาดสัตว์เลี้ยงอยู่เสมอ แม้จะไม่มีข้อมูลอย่างเป็นรูปธรรมในไทย แต่เห็บก็เป็นพาหะของเชื้อโรคหลายชนิด หากถูกกัดและพบความผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยต่อไป
อ้างอิง
- 55
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
