5 เม.ย. เวลา 02:56 • การตลาด

Case Study : Zhihu พลิกเกมด้วย AI และกลยุทธ์ GEO

"จากแพลตฟอร์มขาดทุนสู่กำไรครั้งแรกในรอบ 14 ปี"
ผมคือหนึ่งในคนที่ไม่เคยรู้จักกับบริษัท Zhihu มาก่อนเลย
จนมาพบเข้ากับบทความจาก www.thebambooworks.com ในระหว่างการค้นหาข้อมูลเรื่อง GEO ที่ขึ้นพาดหัวไว้ว่า “Zhihu พลิกฟื้นจากขาดทุน 14 ปี สู่การทำกำไรครั้งแรกด้วย AI และ GEO
พร้อมกับวลีเด็ดว่า
ยุคของ AI ได้เปลี่ยนเศรษฐกิจดิจิทัลไปโดยสิ้นเชิง — ความเชี่ยวชาญที่ถูกปรับให้เหมาะกับ AI คือสกุลเงินใหม่ของการมีตัวตนบนโลกออนไลน์
Wang Han, CFO ของบริษัท Zhihu
เลยอดตั้งคำถามไม่ได้เลยว่า บริษัทที่ขาดทุนมานานขนาดนี้ แล้วยัง "เอาตัวรอด" แถมพลิกฟื้นกลับมาทำกำไรได้อีก… เขาทำได้อย่างไร?
Zhihu เป็นแพลตฟอร์มแชร์ความรู้ของจีนที่คล้ายกันกับ Quora หรือ Pantip ของบ้านเราในเวอร์ชันผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมบทความ และการตั้งกระทู้ถามตอบของผู้ที่มีความรู้เฉพาะทางเข้ามาร่วมแบ่งปันกัน
แม้จะเป็นบริษัทที่เคยมีผู้ใช้เกือบถึง 100 ล้านคน แต่บริษัทก็ยังคงขาดทุนมาตลอดติดต่อกันหลายปี
จนกระทั่งเกิดจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญในปี 2024 ที่ผ่านมา
เมื่อ Zhihu ตัดสินใจทำในสิ่งที่แตกต่างออกไปจากเดิม ด้วยการปรับกลยุทธ์จาก SEO แบบเดิมมาใช้ Generative Engine Optimization (GEO) ผ่านแพลตฟอร์ม AI ใหม่ที่ชื่อว่า Zhida.ai
ทำให้พวกเขาเลิกวิ่งตาม “ปริมาณจำนวนผู้ใช้งาน” แล้วหันมาโฟกัสที่ “คุณภาพของเนื้อหา”
ซึ่งตอบโจทยกับเทรนด์การค้นหาข้อมูลในยุคที่คนไม่ได้ “ค้นหา” ด้วยคำ (หรือคีย์เวิร์ด) แต่เป็นการ “ตั้งคำถาม” ในรุปของประโยคแทน
ด้วยตัวระบบ AI และเทคโนโลยี GEO นี้เอง ที่ทำหน้าที่รวบรวมคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญ แล้วมาวิเคราะห์ กลั่นกรอง และสังเคราะห์ใหม่ ทำให้เนื้อหาถูกเข้าใจได้ง่าย
ด้วยความสามารถในการประมวลผลกับคำถามที่ซับซ้อน รวมทั้งการสร้างคำตอบที่มีความแม่นยำ และเข้าใจในบริบทเป็นอย่างดี จึงช่วยผลักดัน Zhida.ai ให้กลายเป็นระบบ Q&A ที่ “ฉลาดและเชื่อถือได้”
โดยปัจจัยที่ช่วยยกระดับศักยภาพของ Zhida.ai อย่างเห็นได้ชัด ก็คือการประกาศความร่วมมือกับ DeepSeek’s R1 ซึ่งเป็นโมเดลภาษา (LLM) ที่ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในแวดวง AI ของเอเชีย (รวมถึงในประเทศไทย)
ส่งผลให้ราคาหุ้นของ Zhihu พุ่งขึ้นสูงกว่า 13% ในวันเดียวกันกับที่มีการประกาศข่าว*
*(วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2025 หลังจากการประกาศดังกล่าว ราคาหุ้นของ Zhihu เพิ่มขึ้นประมาณ 12.81% ปิดที่ $10.3 โดยมีปริมาณการซื้อขาย 316,100 หุ้น คิดเป็นมูลค่า $3.2628 ล้านดอลลาร์)
กลยุทธ์ในครั้งนี้ ทำให้ Zhihu สามารถทำกำไรได้เป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ก่อตั้งบริษัทมา ด้วยจำนวนรายได้ (ต่อผู้ใช้งาน) เพิ่มขึ้นกว่า 30%
แม้ว่ากลยุทธ์ดังกล่าวจะทำให้จำนวนผู้ใช้ลดลง แต่ยังคงสามารถดึงดูดสปอนเซอร์ และโกยเม็ดเงินจากการเอเจนซี่โฆษณาที่ให้ความสำคัญกับคุณภาพของเนื้อหาได้อีกช่องทางหนึ่ง
สิ่งนี้จึงไม่ใช่แค่ทำให้เราได้รู้จักกับอีกหนึ่งแพลตฟอร์ม AI ของจีนเท่านั้น
แต่คือการได้เข้าใจว่า “การเปลี่ยนแปลง” บางทีมันอาจจะไม่ใช่แค่เรื่องของโชคชะตา แต่มันคือเรื่องของ “การกล้าตั้งคำถามใหม่” กับสิ่งที่เราเคยเชื่อมานั่นเอง
ในยุคที่ AI ไม่ได้แค่เปลี่ยนวิธีการค้นหา…
แต่อาจเปลี่ยนวิธีการที่เรา "จะถูกค้นพบ" ไปตลอดกาล
กลยุทธ์หลักของ Zhihu
1.เปิดตัว Zhida.ai (Direct Answer) — แพลตฟอร์มที่รวบรวมความรู้จากคอนเทนต์กว่า 874 ล้านชิ้น และใช้โมเดล AI เช่น DeepSeek R1 เพื่อสร้างคำตอบคุณภาพสูง
2.GEO: การเพิ่มประสิทธิภาพเนื้อหาสำหรับ AI
  • เน้นความแม่นยำทางข้อมูล
  • จัดโครงสร้างเนื้อหาให้เหมาะกับโมเดลภาษา
  • แสดงเจตนาของผู้ใช้ (user intent) ได้ลึกกว่าคำค้นหา
3.การตรวจสอบความถูกต้องโดยผู้เชี่ยวชาญ — มีผู้ตรวจสอบกว่า 50,000 คนช่วยยืนยันข้อมูลก่อนเผยแพร่ผ่าน AI
4.รายได้จากคอนเทนต์ GEO-Optimized — รวมถึงคำตอบที่ได้รับการสนับสนุนจากแบรนด์ (Sponsored Answers)
📈 ผลลัพธ์ทางการเงิน (Q4 ปี 2024)
✅ มีกำไรสุทธิครั้งแรก: 86.4 ล้านหยวน (จากเดิมขาดทุน 103.1 ล้าน)
📉 รายได้ลดลง 25% แต่ กำไรขั้นต้นเพิ่มขึ้นเป็น 62.9%
👥 ผู้ใช้งานต่อเดือนลดลง 18% เหลือ 81.4 ล้านคน แต่ รายได้ต่อผู้ใช้เพิ่มขึ้น 32%
💰 ผู้ลงโฆษณาแบบพรีเมียมเพิ่มงบถึง 22% สำหรับแคมเปญที่เจาะกลุ่ม GEO
🔍 ความท้าทาย & จริยธรรม
🧾 การตรวจสอบแหล่งที่มาของข้อมูล ด้วยระบบการติดตาม metadata และการเชื่อมต่อฐานข้อมูลภายนอกแบบ real-time
🔒 ความเป็นส่วนตัวและความลำเอียงของ AI — ใช้โปรแกรม Creator Equity เพื่อแบ่งรายได้ และระบบตรวจสอบความหลากหลายของมุมมอง
🔮 แนวโน้มในอนาคต
1.การแตกแขนงของ GEO ตามแนวดิ่ง เช่น:
  • GEO ด้านสุขภาพ (ต้องการระบบตรวจสอบเทียบเท่า FDA)
  • GEO สำหรับ E-Commerce
  • GEO สำหรับข้อมูลท้องถิ่น
2.ความจำเป็นต้อง เปิดเผยข้อมูล ตามข้อกำหนดจากจีน (watermark AI content) และ EU (data opt-out)
โฆษณา