“รอยกระสุนที่มองไม่เห็น เปิดโปง Survivorship Bias”
“ผู้รอดชีวิตเล่าเรื่อง แต่ผู้แพ้สอนบทเรียน” (Survivors tell the story, but the fallen teach the lesson.)
ที่มาของ Survivorship Bias: เรื่องเครื่องบินรบสุดฮา!
Survivorship Bias เกิดจากเรื่องจริงในสงครามโลกครั้งที่สอง ทีมวิศวกรทหารอยากช่วยเครื่องบินรบให้รอดมากขึ้น เลยไปดูเครื่องบินที่กลับมาจากภารกิจ พบว่ารอยกระสุนเยอะสุดอยู่ที่หางและปีก “อืม… เสริมเกราะตรงนี้สิ!” พวกเขาคิด
แต่เดี๋ยวก่อน! อับราฮัม วอลด์ นักสถิติสุดฉลาด โผล่มาบอกว่า “ผิดแล้วจ้า! ที่เห็นรอยตรงหาง เพราะเครื่องบินพวกนี้รอดไง แต่เครื่องบินที่โดนยิงเครื่องยนต์หรือห้องนักบินน่ะ ตกไปแล้ว ไม่กลับมาให้ดู!” ทุกคนถึงกับอึ้ง เพราะเกือบตัดสินใจผิดไปเลย
เพื่อนๆ บางคนคงเคยได้ยินเรื่องราวเล่านี้มาบ้าง ในสงครามโลกครั้งที่สอง วิศวกรพบว่าเครื่องบินที่รอดกลับมามีรอยกระสุนที่หางและปีก จึงคิดจะเสริมเกราะตรงนั้น แต่อับราฮัม วอลด์ ชี้ว่าเครื่องบินที่ถูกยิงในจุดสำคัญ เช่น เครื่องยนต์ อาจตกลงไปและไม่กลับมา นี่คือ Survivorship Bias—การมองแค่ “ผู้รอด” โดยไม่สนใจ “ผู้ที่ล้มเหลว”
⭐️ Survivorship Bias คืออะไร?
Survivorship Bias คือการที่เรามองแค่สิ่งที่ประสบความสำเร็จ โดยมองข้ามสิ่งที่ล้มเหลว ตัวอย่างเครื่องบินในสงครามแสดงให้เห็นว่า ถ้าเราดูแค่ผู้รอด เราจะพลาดจุดอ่อนที่แท้จริง
เครื่องบินที่รอดกลับมามีรอยกระสุนที่ส่วนหน้าและปีก แต่เครื่องบินที่ถูกยิงในจุดสำคัญอาจหายไปจากภาพ
เรียนรู้ Survivorship Bias ในชีวิตจริง 🌱
* ธุรกิจ: เราเห็นคนที่ลาออกแล้วรวย เช่น บิล เกตส์ แต่ไม่เห็นคนที่ลาออกแล้วล้มเหลว
* การลงทุน: คนที่รวยจากหุ้นมักโพสต์ให้เห็น แต่คนที่ขาดทุนมักเงียบ
* รีวิวสินค้า: รีวิว 5 ดาวอาจทำให้เราซื้อของ แต่รีวิว 1 ดาวที่ถูกลบไปอาจบอกความจริง
บทเรียนจาก Survivorship Bias
1. อย่ามองแค่ผู้ชนะ—ดูคนที่ล้มเหลวด้วย เพื่อเข้าใจความเสี่ยง
2. มองข้อมูลให้ครบ—อย่าตัดสินจากแค่สิ่งที่เห็น
3. เรียนรู้จากความล้มเหลว—มันอาจสอนบทเรียนที่สำคัญกว่าความสำเร็จ
🤔 ทำไมเราไม่ควรเชื่อคนจากความสำเร็จเพียงอย่างเดียว?
เพราะเราเห็นแต่คนที่ประสบความสำเร็จ ซึ่งอาจจะมีคนมากมายทำแบบเดียวกันแล้วไม่ประสบความสำเร็จ
สรุป: มองให้ครบทั้งสองด้าน
นี่แหละที่มาของ Survivorship Bias—การมองแค่ “ผู้รอด” จนลืม “ผู้ที่หายไป” กลายเป็นบทเรียนสุดคลาสสิก ที่ทั้งฉลาดและแอบขำในความซุ่มซ่ามของมนุษย์!
✈️ ”Survivorship Bias” ทำให้เรามองความจริงแบบบิดเบี้ยว “อย่ามองแค่คนที่ยืนอยู่ มองคนที่ล้มไปด้วย” (Don’t just look at who’s standing—see who fell too.)
ครั้งหน้าที่เห็นความสำเร็จ ลองถามตัวเองว่า “ฉันมองข้ามอะไรไปหรือเปล่า?”
อย่าลืมนะเพื่อนๆ เวลามีเหตุการณ์ใดๆ ที่เราต้องตัดสินใจ ให้ใช้เวลาทบทวน การมองให้ครบจะช่วยให้ตัดสินใจได้ดีขึ้นเสมอ😎
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
