ส่วนตัวมองว่าคำถามนี้ไม่ใช่แค่คำถามเรื่องความเชื่อ แต่มันคือคำถามว่ามนุษย์ต้องการอะไรที่สุดในชีวิต
จากสายตาของนักประวัติศาสตร์ ศาสนาไม่ได้ถือกำเนิดขึ้นจากพระเจ้าลงมาบอกอะไรมนุษย์ก่อน แต่เกิดจาก “ความพยายามของมนุษย์” ที่ต้องการเข้าใจธรรมชาติ และควบคุมสิ่งที่ควบคุมไม่ได้
ย้อนกลับไปยุคหิน... มนุษย์ยังไม่รู้จักคำว่าฝน หรือฤดู หรือความตายด้วยซ้ำ
แต่เมื่อพวกเขาเริ่มเห็นฟ้าร้อง ฟ้าแลบ ฝนตก แล้วผลผลิตดีขึ้น พวกเขาก็เริ่มสร้าง “พิธีกรรม” เพื่อขอพรจากพลังที่มองไม่เห็น
ตรงนั้นแหละ คือจุดเริ่มต้นของแนวคิดเรื่องพระเจ้า
ต่อมา... พอมนุษย์เริ่มรวมกลุ่มกันเป็นชุมชนใหญ่ ความวุ่นวายก็ตามมา
เราเริ่มต้องการ “กฎ” ที่มากกว่าแค่การลงโทษโดยหัวหน้าเผ่า เราต้องการศีลธรรมที่ใครๆ ก็เชื่อฟังได้
— ศาสนาเข้ามาเติมช่องว่างนี้พอดี: ถ้ากลัวคนไม่ได้ ก็ให้คนกลัวพระเจ้าแทน
ในแง่จิตวิทยา ศาสนาเลยไม่ใช่แค่เรื่องของความเชื่อ แต่เป็นเรื่องของ “ความต้องการมั่นคงทางใจ”
มนุษย์กลัวการไร้คำตอบ กลัวความตาย กลัวความว่างเปล่า และศาสนาก็เป็นระบบเดียวที่กล้า “รับประกัน” ทุกอย่างที่มนุษย์กลัว
คุณเคยสังเกตไหมว่า ศาสนาแทบทุกศาสนามีอะไรคล้ายกัน
ไม่ว่าจะเป็นพุทธ คริสต์ อิสลาม หรือแม้แต่ความเชื่อดั้งเดิมในอเมริกากลาง
ทุกศาสนาสอนให้เราคิดถึงผู้อื่น ห้ามฆ่า ห้ามขโมย ห้ามประพฤติผิด
ทำไมถึงคล้ายกันทั้งที่เกิดคนละมุมโลก?
คำตอบง่ายๆ คือ เพราะมนุษย์ทุกที่ “มีปัญหาเดียวกัน” ศาสนาจึงตอบสนอง “ความต้องการพื้นฐาน” ในการอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข
แต่เมื่อเวลาผ่านไป ศาสนาถูกใช้เพื่อการปกครองด้วย — เพราะอะไรที่คนศรัทธา คนก็จะยอม
จักรพรรดิหลายยุคอ้างว่า “ตนคือพระเจ้า” หรือได้รับเลือกจากสวรรค์
เพื่อให้การปกครองดูมีอำนาจจากฟ้า และเมื่อศาสนากลายเป็นโครงสร้างอำนาจ ก็เริ่มมีสิ่งที่เรียกว่า “รูปแบบ” หรือ “พิธีกรรม” เข้ามาแทน “แก่นแท้”
เราจึงเห็นคนมากมายกราบไหว้ตามพิธี แต่ลืมถามตัวเองว่า “เข้าใจสิ่งที่ทำอยู่จริงหรือเปล่า?”
กลับมาที่คำถามของคุณ...
สำหรับผม แก่นแท้ของศาสนาไม่ใช่ศาลา วิหาร หรือผ้าเหลืองผ้าขาว
แต่คือ
“เครื่องมือพาใจให้สงบ และพาชีวิตให้เข้าใจความทุกข์”
ไม่ว่าคุณจะเชื่อพระเจ้า พระพุทธเจ้า หรือไม่เชื่ออะไรเลย ถ้าคุณใช้คำสอนใดๆ แล้วเข้าใจตัวเองมากขึ้น เข้าใจผู้อื่นมากขึ้น และเบียดเบียนกันน้อยลง ผมว่าคุณกำลังเข้าใกล้ “แก่นแท้ของศาสนา” แล้ว
สุดท้ายนี้ มีคำพูดหนึ่งที่ผมชอบมากของคานธี เขาบอกไว้ว่า
God has no religion.
พระเจ้าไม่ได้มีศาสนา... มีแต่มนุษย์เท่านั้นที่สร้างศาสนา เพื่อจะพาตัวเองกลับไปหาพระเจ้าในใจตัวเองอีกที
ฟังดูย้อนแย้ง แต่ก็ลึกซึ้งดีนะครับ
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
