[ตั้ม หลังแอ่น] ฟังดูเหมือนสมมติฐานในซีรีส์แนวดิสโทเปีย แต่จริงๆ แล้ว... เราทุกคนต่างก็อยู่ในเงาสะท้อนของ “สายตาที่มองไม่เห็น” อยู่ตลอดเวลาอยู่แล้วครับ ตั้งแต่เด็ก... เราถูกสอนให้ “ทำความดี ละเว้นความชั่ว”

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

11 เม.ย. เวลา 05:08 • ความคิดเห็น

ฟังดูเหมือนสมมติฐานในซีรีส์แนวดิสโทเปีย แต่จริงๆ แล้ว... เราทุกคนต่างก็อยู่ในเงาสะท้อนของ “สายตาที่มองไม่เห็น” อยู่ตลอดเวลาอยู่แล้วครับ

ตั้งแต่เด็ก... เราถูกสอนให้ “ทำความดี ละเว้นความชั่ว”

เราถูกขีดกรอบพฤติกรรมด้วยวินัยในโรงเรียน กติกาในบ้าน กฎเกณฑ์ในศาสนา และกฎหมายในสังคม

ฟังดูอาจธรรมดา แต่นั่นคือ "ระบบควบคุมพฤติกรรมมนุษย์" ที่ประสิทธิภาพสูงมากที่สุดอย่างหนึ่งในประวัติศาสตร์การปกครอง

เพราะเราควบคุมคนจำนวนมากไม่ได้ด้วยเจ้าหน้าที่แค่ไม่กี่คน

จึงต้องสร้าง “ดวงตาในจินตนาการ” ให้คนเชื่อว่ามีใครบางคนกำลังดูเขาอยู่เสมอ

มันเริ่มจากคุณครูหน้าห้อง ที่จ้องอยู่ตอนเราทำผิดในวัยเด็ก

ต่อด้วยเพื่อนร่วมงานที่จับตาเวลาเราทำงานช้ากว่าคนอื่น

เจ้านายที่รอประเมินผลตอนสิ้นเดือน

กล้องวงจรปิดตามห้าง

กฎหมายที่แปะไว้ทุกที่

เสียงในหัวของพ่อแม่ที่สั่งสอนเรา

และในบางคน... อาจรวมถึงพระเจ้าในความเชื่อด้วย

พอเราคุ้นเคยกับการถูก "มอง"

จิตใต้สำนึกของเราก็เริ่ม “มองตัวเอง”

แล้วค่อยๆ สร้าง “เราคนที่สังคมยอมรับ” ขึ้นมาทับซ้อนกับตัวตนจริงๆ ทีละน้อย โดยที่เราไม่ทันรู้ตัว

พฤติกรรมบางอย่างเราไม่ได้ “ไม่ทำ” เพราะไม่อยากทำ

แต่ “ไม่กล้า” ทำ เพราะกลัวจะถูกเห็น

แม้ไม่มีใครอยู่ตรงนั้นเลยก็ตาม

นี่แหละครับ คือสิ่งที่นักจิตวิทยาและนักรัฐศาสตร์บางท่านอธิบายว่า

กลไกของอำนาจสมัยใหม่ ไม่จำเป็นต้องอยู่ตรงหน้าเสมอ แต่ฝังตัวอยู่ในความคิดของเราแล้ว

ดังนั้น... ถ้าถามว่าเราจะทำยังไง ถ้ามีคนติดตามชีวิตเราทั้งวันทั้งคืน

ผมคงตอบว่า...

“เราก็แค่รู้สึกชัดขึ้น ว่าเรากำลังอยู่ในโลกที่เป็นแบบนั้นมาตลอด”

เพราะความจริงคือ... คนเราทำความดีได้ แม้ในที่ที่ไม่มีใครมอง

และทำความเลวได้ แม้ต่อหน้าคนทั้งโลก

สุดท้ายจึงไม่ใช่ “ใคร” ที่มองเราอยู่

แต่เป็น “ใครในใจเรา” ที่เรายอมให้เขากำหนดการใช้ชีวิตต่างหาก

สิ่งที่เราทำ เมื่อตอนที่ไม่มีใครเห็น คือสิ่งที่เราควรจะเป็นจริงๆ

คำคมที่ไม่มีเจ้าของชัดเจน แต่มักอยู่ในหัวของทุกคนเสมอ

โฆษณา