23 เม.ย. เวลา 13:45 • บ้าน & สวน

📝 ไม้ดัดไทยมรดกทางวัฒนธรรม ประวัติความเป็นมาไม้ดัดไทย

📌ประวัติไม้ดัดไทย
เมื่อวานไปญี่ปุ่นกันมาแล้ว วันนี้มาฝั่งทางบ้านเรากันบ้างครับ 🍀ไม้ดัดไทย หรือที่รู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งว่า “ไม้แปลงรูป” คือศิลปะการตกแต่งต้นไม้ให้มีรูปร่างต่าง ๆ ตามความต้องการ โดยอาศัยการตัดแต่ง กด ดัด หรือผูกให้กิ่งและลำต้นโค้งงอไปตามทิศทางที่กำหนด จนกลายเป็นรูปร่างที่สวยงามหรือมีความหมายทางวัฒนธรรม เช่น รูปสัตว์ สิ่งของ หรือสัญลักษณ์ต่าง ๆ
🛕ต้นกำเนิดและพัฒนาการ
ยุคโบราณ: การดัดไม้ในประเทศไทยมีมาแต่โบราณ โดยเชื่อว่ามีต้นกำเนิดจากประเพณีในราชสำนักสมัยอยุธยา ราวพุทธศตวรรษที่ 21-22 หลักฐานจากเอกสารทางประวัติศาสตร์และวรรณกรรมไทย เช่น “พระราชพิธีสิบสองเดือน” และ “กาพย์เห่เรือ” มีการกล่าวถึงไม้ดัดและการจัดสวนในพระราชวัง ซึ่งเป็นที่นิยมในหมู่ชนชั้นสูง
ยุคกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น: ไม้ดัดเริ่มแพร่หลายออกนอกเขตรั้ววัง มีการนำมาใช้ประดับในวัดวาอาราม บ้านขุนนาง และเรือนคหบดี โดยนิยมดัดต้นไม้เป็นรูปสัตว์มงคล เช่น ช้าง สิงโต นก และปลา ตามความเชื่อในเรื่องโชคลาภและสิริมงคล
ในรัชกาลที่ 5: ศิลปะการดัดไม้ได้รับอิทธิพลจากตะวันตกมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากญี่ปุ่นและจีน มีการจัดสวนแบบผสมผสานระหว่างไม้ดัดไทยกับสวนหย่อมตะวันตกในเขตพระราชวังและสวนสาธารณะ เช่น สวนสัตว์ดุสิต และพระราชวังบางปะอิน
ยุคปัจจุบัน: ไม้ดัดได้รับความนิยมในเชิงพาณิชย์และการตกแต่งบ้านเรือน รีสอร์ท หรือสถานที่ราชการ มีการพัฒนารูปแบบการดัดให้หลากหลายและประณีตยิ่งขึ้น รวมถึงผสมผสานกับศิลปะอื่น ๆ เช่น งานประติมากรรม หรือศิลป์แบบมินิมอล🪴
📌ลักษณะเฉพาะของไม้ดัดไทย
มักเลือกใช้ไม้ที่มีความยืดหยุ่นสูง ทนต่อการตัดแต่ง เช่น ไทรเกาหลี ไทรจีน ข่อย และ ชาฮกเกี้ยน
เน้นความประณีต ละเอียด และมีความหมายสื่อถึงวัฒนธรรมไทย
รูปแบบยอดนิยม ได้แก่ รูปสัตว์ รูปเจดีย์ ดอกไม้ หรือสัญลักษณ์มงคล
📬ความแตกต่างจากบอนไซญี่ปุ่น
แม้ไม้ดัดไทยและบอนไซจะเป็นศิลปะจากต้นไม้เหมือนกัน แต่ก็มีความแตกต่างกันชัดเจน:
ไม้ดัดไทย เน้นการ "แปลงรูป" ให้ต้นไม้เป็นรูปต่าง ๆ
บอนไซญี่ปุ่น เน้นความเป็นธรรมชาติ การจำลองสภาพต้นไม้ในป่าในขนาดเล็ก
📢บทบาทของไม้ดัดในวัฒนธรรมไทย
ใช้ประดับในงานมงคล เช่น งานขึ้นบ้านใหม่ พิธีสงกรานต์ หรืองานประเพณีท้องถิ่น
มีความเชื่อว่าไม้ดัดรูปสัตว์มงคลจะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและนำโชคดี
ใช้ในพิธีกรรมและการจัดสวนเพื่อแสดงฐานะของเจ้าของบ้าน
และทั้งหมดนี้คือประวัติความเป็นมาของไม้ดัดไทย ส่วนที่เห็นในรูปคือ ที่แรกคือ📌วัดโพธิ์ และที่เหลื้อคือ📌สวนพุทธมณฑล ครับ ใครอยู่ใกล้ลองแวะเข้าไปพักผ่อนกันได้ครับ สถานที่เงียบสงบเหมาะกับการพักผ่อน มีไม้ดัด และบอนไซให้ชมเยอะแยะเลยครับบ
โฆษณา