อธิบาย 3 สุดยอดแนวคิดเปลี่ยนชีวิต จากเจ้าของทฤษฎี Black Swan
ในโลกการลงทุน มีอยู่เรื่องหนึ่ง ที่ยังคงถูกถกเถียงกันมาตลอด ไม่ว่าเวลาจะผ่านมานานแค่ไหน นั่นคือ
“ในเมื่อเราก็มีข้อมูล พร้อมกับโมเดลคณิตศาสตร์อันซับซ้อน รวมถึงมีผู้เชี่ยวชาญอยู่ตั้งมากมาย แต่ทำไมเราจึงมักล้มเหลว ในการคาดการณ์วิกฤติที่เกิดขึ้น อยู่เสมอ ?”
แต่ในโลกนี้ กลับมีผู้ชายท่าทางโผงผาง พูดจาไม่เกรงใจใคร อยู่คนหนึ่ง ที่ออกมาบอกว่า
“ความพยายามจะทำนายอนาคต เป็นเรื่องที่ไร้ประโยชน์ แต่สิ่งที่เราควรทำ คือการเตรียมตัวรับมือกับความไม่แน่นอนต่างหาก”
ผู้ชายคนนี้คือ คุณ Nassim Nicholas Taleb
อดีตเทรดเดอร์, อดีตผู้จัดการกองทุนเฮดจ์ฟันด์, นักวิชาการ, นักปรัชญา และนักเขียนหนังสือขายดีระดับตำนาน
หากสงสัยว่า คุณ Nassim Taleb เป็นใครมาจากไหน และแนวคิดของเขา น่าสนใจอย่างไร
MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ
คุณ Nassim Nicholas Taleb เกิดปี 1960 ที่ประเทศเลบานอน ในครอบครัวฐานะดี โดยคนในครอบครัวของเขา บางคนเคยเป็นถึงรัฐมนตรี และข้าราชการตำแหน่งสูงของประเทศ
ถึงแม้ว่าจะเกิดมาในครอบครัวชนชั้นสูง ชีวิตในวัยเยาว์ของเขา กลับไม่ได้ง่ายดายอย่างที่คิด
เพราะในปี 1975 เลบานอนเกิดสงครามกลางเมืองขึ้น ทำให้ครอบครัวของเขา ต้องสูญเสียทรัพย์สินและสถานะทางสังคม ไปอย่างรวดเร็ว
ประสบการณ์ที่ได้เห็นการเปลี่ยนแปลงในชีวิตอย่างฉับพลันนี้เอง เป็นจุดเริ่มต้นที่หล่อหลอมให้เขามองเห็นถึงความเปราะบาง และความไม่แน่นอนของชีวิต
จนกลายมาเป็นรากฐานสำคัญของแนวคิด ที่เขาได้พัฒนาขึ้นมาในภายหลัง..
ในวัย 20 ต้น ๆ หลังจากเรียนจบปริญญาตรีและปริญญาโทด้านวิทยาศาสตร์ จาก University of Paris และ MBA จาก University of Pennsylvania แล้ว
เขาก็ได้เลือกเข้าสู่โลกการเงิน ด้วยการเริ่มทำงานในตำแหน่งเทรดเดอร์
แต่แล้วจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้เขามีอิสรภาพทางการเงิน ก็ได้มาถึง เพราะในปี 1987 ตลาดหุ้นทั่วโลก ได้เจอกับวิกฤติ Black Monday
ในวันนั้น มีนักลงทุนเป็นจำนวนมาก ต้องพบเจอกับการขาดทุนจำนวนมหาศาล
แต่ไม่ใช่กับคุณ Taleb เพราะเขากลับสามารถทำกำไรได้อย่างมหาศาล จากกลยุทธ์การลงทุนที่เขาคิดค้นเอง
ซึ่งเป็นกลยุทธ์ที่จะสามารถหาประโยชน์จากเหตุการณ์ ที่คนส่วนใหญ่เชื่อว่า “ไม่น่าจะเกิดขึ้นได้..”
หลังจากประสบความสำเร็จในการลงทุนในฐานะเทรดเดอร์ ในวัย 27 ปีแล้ว เขาก็ได้เลือกไปทำอะไรต่ออีกหลายอย่าง
ไม่ว่าจะเป็น การเรียนปริญญาเอก, เป็นผู้จัดการกองทุนที่เขาก่อตั้งขึ้น ชื่อ Empirica Capital, เป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย และกลายมาเป็นนักเขียนหนังสือขายดี
โดยในปี 2007 เขาได้ออกหนังสือที่ชื่อ “The Black Swan” ซึ่งอธิบายถึงเหตุการณ์ที่มีโอกาสเกิดขึ้นยาก แต่หากเกิดขึ้นแล้ว ก็จะส่งผลกระทบอย่างรุนแรง
หนังสือเล่มนี้ ได้รับการตีพิมพ์ก่อนที่จะเกิดวิกฤติซับไพรม์ในปี 2008 เพียงไม่กี่เดือนเท่านั้น
แต่เมื่อวิกฤติเกิดขึ้น ก็ส่งผลให้ชื่อเสียงของคุณ Taleb โด่งดังไปทั่วโลก
ตลอดเวลาที่ผ่านมา เขาได้เขียนหนังสือชุด Incerto ซึ่งประกอบไปด้วยหนังสือชื่อดัง 5 เล่ม ได้แก่ Fooled by Randomness, The Black Swan, The Bed of Procrustes, Antifragile และ Skin in the Game
โดยแต่ละเล่ม จะนำเสนอแนวคิดใหม่ ๆ ที่ท้าทายต่อวิธีคิดแบบเดิม ๆ ในเรื่องของความเสี่ยงและความไม่แน่นอน
ซึ่งแนวคิดสำคัญ 3 อย่างของคุณ Taleb ที่จะเป็นประโยชน์อย่างมาก ต่อการลงทุนของเรา ประกอบไปด้วย
1. Black Swan (ทฤษฎีหงส์ดำ)
ทฤษฎี Black Swan หรือหงส์ดำนั้น มีจุดเริ่มต้นมาจากความเชื่อดั้งเดิมของชาวยุโรป ที่เชื่อกันว่า “หงส์ทุกตัวจะต้องเป็นสีขาว”
แต่ความเชื่อนี้ ก็ได้พังทลายลงทันที เมื่อมีการค้นพบหงส์สีดำในออสเตรเลีย
โดยคุณ Taleb ได้นำคำว่า Black Swan มาใช้อธิบายเหตุการณ์ ที่มีลักษณะอยู่ 3 ประการ
- เป็นเหตุการณ์ที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ ว่าจะเกิดเมื่อไร
- เมื่อเกิดขึ้นแล้ว จะสร้างผลกระทบอย่างรุนแรง
- และเมื่อเกิดขึ้นแล้ว มนุษย์มักจะพยายามหาเหตุผลมาอธิบายว่า ทำไมเราจึงสามารถคาดการณ์ได้
ตัวอย่างของ Black Swan ในประวัติศาสตร์ ก็อย่างเช่น เหตุการณ์ Black Monday ในปี 1987 ที่เขาทำกำไรได้, วิกฤติซับไพรม์ ปี 2008 และ วิกฤติโรคระบาด ปี 2020 ที่ไม่มีใครรู้ว่าจะเกิดขึ้นตอนไหน
แม้ว่าเหตุการณ์แบบ Black Swan จะไม่สามารถคาดการณ์ได้เลย แต่คุณ Taleb ก็เชื่อว่า เราสามารถเตรียมตัวรับมือกับมันได้ ด้วยการสร้างระบบที่จะทนทานต่อความไม่แน่นอน
ซึ่งนั่นก็ได้นำมาสู่ทฤษฎีอย่างที่ 2 ของเขา
นั่นคือ “Antifragile”
2. Antifragile (แนวคิดต้านทานความเปราะบาง)
ก่อนที่จะเข้าใจแนวคิดเรื่องนี้ของคุณ Taleb เราจะต้องรู้จักความแตกต่างของคำว่า Fragile, Robust และ Antifragile กันก่อน
“เปราะบาง (Fragile)” เป็นสิ่งที่จะแตกหัก เมื่อเจอกับความเครียดหรือความผันผวน
“ทนทาน (Robust)” คือสิ่งที่สามารถทนทานต่อความเครียดและความผันผวนได้ แต่จะไม่มีการเปลี่ยนแปลง หรือพัฒนาขึ้นอีกเลย เมื่อได้เจอกับเหตุการณ์ต่าง ๆ
ส่วน “การต้านทานความเปราะบาง (Antifragile)” จะแตกต่างจาก Robust ตรงที่เป็นสิ่งที่สามารถทนทานต่อความผันผวนได้ แถมยังจะแข็งแกร่งขึ้น เมื่อได้เจอกับเหตุการณ์ใหม่ ๆ
โดยคุณ Taleb เชื่อว่า มนุษย์เรามักจะพยายามสร้างระบบแบบ Robust แต่กลับละเลยต่อการสร้างระบบแบบ Antifragile
ตัวอย่างของ Antifragile ในธรรมชาติ ก็คือร่างกายของมนุษย์ เช่น เมื่อเราออกกำลังกายหนักขึ้น เพื่อสร้างกล้ามเนื้อ กล้ามเนื้อของเราจะฉีกขาดเพียงเล็กน้อย
แต่เมื่อเราได้รับการพักฟื้น พร้อมด้วยการมีโภชนาการที่ดี กล้ามเนื้อของเราก็จะฟื้นตัว และกลับมาแข็งแรงขึ้นกว่าเดิม
แนวคิด Antifragile สามารถนำไปใช้ในการลงทุน ด้วยการจัดพอร์ตการลงทุนด้วยการกระจายความเสี่ยงอย่างเหมาะสม
โดยการแบ่งเงินส่วนใหญ่ในพอร์ต ไปลงทุนในสินทรัพย์ที่มีความปลอดภัยมาก เช่น พันธบัตรรัฐบาล หรือกองทุนรวมตลาดเงิน
และแบ่งเงินส่วนเล็ก ๆ ไปลงทุนในสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงสูง แต่มีโอกาสได้รับผลตอบแทนมหาศาล เช่น หุ้นเติบโตสูง, สินทรัพย์ทางเลือก หรือแม้แต่ Options ที่จ่ายแค่ค่า Premium แต่สามารถให้ผลตอบแทนได้อย่างมหาศาล
กลยุทธ์การลงทุนแบบ Antifragile นี้ จะทำให้เมื่อมีเหตุการณ์แบบ Black Swan เกิดขึ้น จะไม่เพียงทำให้เราไม่ขาดทุนหนักจากวิกฤติเท่านั้น แต่ยังทำให้เราได้ผลตอบแทนจากเหตุการณ์ดังกล่าวด้วย
ซึ่งก็มีกองทุนเฮดจ์ฟันด์อยู่เจ้าหนึ่ง ชื่อว่า Universa Investments ของคุณ Mark Spitznagel ซึ่งเป็นเพื่อนสนิทของคุณ Taleb
ได้นำแนวคิด Antifragile มาปรับใช้เป็นกลยุทธ์การลงทุน จนทำผลตอบแทนได้สูงถึงหลาย 1,000% ในช่วงที่เกิดวิกฤติ อยู่บ่อย ๆ
กลยุทธ์ที่กองทุนนี้ใช้ เรียกว่า “Black Swan Protection Protocol”
3. Skin in the Game (แนวคิดการมีส่วนได้ส่วนเสีย)
คุณ Taleb เชื่อว่า ปัญหาส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในโลกนี้ เกิดจากการที่ คนที่ตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ ไม่ได้มีส่วนได้ส่วนเสียกับเรื่องนั้นจริง ๆ
คนเหล่านี้ไม่ต้องแบกรับความเสี่ยงต่อการตัดสินใจของตัวเองเลย ไม่ว่าผลลัพธ์ของการตัดสินใจนั้น จะเป็นอย่างไร แถมหลายคน ก็ยังได้รับผลประโยชน์กลับมาอยู่เสมอด้วย
ตัวอย่างเช่น ในช่วงก่อนเกิดวิกฤติซับไพรม์ในปี 2008 มีผู้บริหารธนาคารและสถาบันการเงิน เป็นจำนวนมาก ได้รับโบนัสจำนวนมหาศาล จากกำไรที่บริษัททำได้ ด้วยนโยบายการทำธุรกิจแบบเสี่ยง ๆ
เช่น การปล่อยกู้แบบไม่ระมัดระวัง จนเกิดหนี้เสียขึ้นมามากมาย
แต่เมื่อเกิดวิกฤติขึ้น จนเป็นปัญหาลุกลามไปทั่วโลก คนเหล่านี้กลับไม่ต้องรับผิดชอบในสิ่งที่ตัวเองก่อเลยด้วยซ้ำ
โดยคุณ Taleb ได้เสนอว่า รูปแบบของสังคมที่ดี ควรจะจัดการให้ผู้มีอำนาจในการตัดสินใจ มีส่วนได้ส่วนเสียกับผลลัพธ์ของการตัดสินใจนั้นด้วย
หรือที่เรียกว่าการมี Skin in the Game เพื่อให้พวกเขามีทั้งแรงจูงใจ และมีความระมัดระวังมากยิ่งขึ้น
โดยในเรื่องของการลงทุนเอง เราก็สามารถนำแนวคิด Skin in the Game มาใช้ได้ด้วยเช่นกัน
เช่น ถ้าเราจะลงทุนในกองทุนสักกอง เราก็ควรเลือกลงทุนในกองทุน ที่มีผู้จัดการกองทุน ลงทุนในกองทุนที่ตัวเองกำลังบริหารอยู่ เป็นเงินจำนวนมากด้วย
และสำหรับการลงทุนในหุ้น เราก็ควรลงทุนในหุ้นของบริษัท ที่ผู้บริหารมีความมั่งคั่งส่วนใหญ่อยู่ในกิจการ ด้วยการถือหุ้นอยู่เยอะด้วย
เพราะแนวคิด Skin in the Game เชื่อว่า คนเหล่านี้จะช่วยดูแลผลประโยชน์ของเราเป็นอย่างดี เนื่องจากทั้งเราและผู้บริหารต่างก็ลงเรือลำเดียวกัน ด้วยการถือหุ้นในกิจการ นั่นเอง..
อ่านมาถึงตรงนี้ ก็เชื่อว่า เราคงรู้จักคุณ Nassim Taleb กันดีขึ้น และคงเข้าใจแล้วว่า ทำไมแนวคิดของเขา ถึงมีอิทธิพลต่อโลกการเงินและการลงทุนเป็นอย่างมาก
โดยแนวคิดของคุณ Taleb เอง ก็ไม่ได้ถูกจำกัดการใช้แค่ในโลกการลงทุนเท่านั้น แต่ยังสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับเรื่องอื่น ๆ ในชีวิตได้อีกด้วย
เพราะจริง ๆ แล้ว ชีวิตของเรา ก็มักเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน และเหตุการณ์ Black Swan ก็พร้อมจะเกิดขึ้นได้เสมอ โดยที่เราไม่รู้ว่าจะเป็นเมื่อไร
การที่เราเข้าใจแนวคิดเหล่านี้ ก็จะช่วยให้เราก้าวเดินต่อไป บนโลกที่เต็มไปด้วยความเสี่ยง อย่างมั่นใจมากขึ้น
สำหรับคนที่อยากเข้าใจแนวคิดของคุณ Taleb อย่างลึกซึ้ง ก็สามารถเริ่มต้นได้ด้วยการ ลองหาหนังสือชุด Incerto ทั้ง 5 เล่มมาอ่านดู ซึ่งน่าจะช่วยให้เรามองโลกด้วยมุมมองที่ลึกซึ้งขึ้นได้
และสุดท้ายนี้ ก็อย่าลืมว่า ในโลกที่เต็มไปด้วย Black Swan เราอาจจะไม่จำเป็นต้องเสียเวลาไปทำนายอนาคต
แต่ทางที่ดี คือการเตรียมตัวให้พร้อม เพื่อรับมือกับทุกสถานการณ์ที่จะเกิดขึ้น ด้วยการสร้างระบบที่จะรับมือกับความไม่แน่นอนนั้น ไว้แต่เนิ่น ๆ..
#ลงทุน
#หลักการลงทุน
#BlackSwan
References
- หนังสือ Fooled by Randomness: The Hidden Role of Chance in Life and in the Markets (2001) โดย Nassim Nicholas Taleb
- หนังสือ The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable (2007) โดย Nassim Nicholas Taleb
- หนังสือ The Bed of Procrustes: Philosophical and Practical Aphorisms (2010) โดย Nassim Nicholas Taleb
- หนังสือ Antifragile: Things That Gain from Disorder (2012) โดย Nassim Nicholas Taleb
- หนังสือ Skin in the Game: Hidden Asymmetries in Daily Life (2018) โดย Nassim Nicholas Taleb
- หนังสือ Safe Haven: Investing for Financial Storms (2021) โดย Mark Spitznagel
- หนังสือ Chaos Kings: How Wall Street Traders Make Billions in the New Age of Crisis (2023) โดย Scott Patterson
- 10
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
