มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑ ( ศุภนิมิต ) บุรุษอาชาไนยเป็นบุคคลหาได้ยากในโลกท่านย่อมไม่เกิดในที่ทั่วไป ท่านเป็นนักปราชญ์ บังเกิดในสกุลใด สกุลนั้นย่อมถึงความสุข …

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒ ( สืบหาบัณฑิต ) คนโง่ถึงจะมีกำลัง ก็หายังประโยชน์ให้สำเร็จไม่ แม้จะได้ทรัพย์มา ด้วยกรรมอันหยาบช้า นายนิรยบาลทั้งหลาย ย่อมฉุดคร่าเอาคนโง่ ผู้ไม่ฉลาด ครํ่าครวญอยู่ ไปสู่นรกอันร้ายก

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๓ ( ฉายแววปราชญ์ ) ธรรมดาดวงจันทร์ในคืนวันเพ็ญปราศจากมลทิน โคจรไปในอากาศ ย่อมสว่างกว่าหมู่ดาวบนท้องฟ้า ด้วยกำลังแห่งรัศมี ฉันใด พระสัมมาสัมพุทธเจ้า  เมื่อทรงอุบัติ ย่อมรุ่งโรจน์กว่า

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๔ ( ยักษ์จําแลง ) คนโง่หาปัญญามิได้ ย่อมกล่าวมุสา เพราะเหตุแห่งบุคคลอื่น หรือแม้แห่งตน คนโง่นั้นย่อมถูกนินทาในท่ามกลางบริษัท แม้ภายหลังเขาก็ต้องไปทุคติ ข้าพระพุทธเจ้าเห็นข้อความนี้แ

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๕ ( พิสูจน์ชายชู้ ) คนพาลกระทำกรรมอันชั่วช้า ก็สำคัญว่าสิ่งนั้นเป็นสิ่งประเสริฐ มองเห็นแต่เพียงประโยชน์ในโลกนี้เท่านั้น  ไม่เห็นประโยชน์ในโลกหน้า ต้องได้รับเคราะห์กรรมในโลกทั้งสอง

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๖ ( ผู้ผดุงความยุติธรรม ) บุคคลไม่ชื่อว่าตั้งอยู่ในธรรม เพราะเหตุที่นำคดีไป โดยความผลุนผลัน ส่วนผู้ใดเป็นบัณฑิต วินิจฉัยคดีและไม่ใช่คดีทั้งสอง ย่อมนำบุคคลเหล่าอื่นไป โดยความละเอียดล

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๗ ( ยอดนักสังเกต ) ศีลยังประโยชน์ให้สำเร็จจนกระทั่งชราศรัทธาตั้งมั่นแล้วยังประโยชน์ให้สำเร็จ ปัญญาเป็นรัตนะของนรชนทั้งหลายบุญอันโจรลักไปไม่ได้

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๘ ( แก้ปมปริศนา ) นตฺถิ ปญฺญาสมา อาภา  แสงสว่างเสมอด้วยปัญญาย่อมไม่มี

มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ ( ประลองปัญญา ) สัตบุรุษทั้งหลาย สรรเสริญปัญญาเท่านั้น สิริสมบัติเป็นที่ใคร่ของคนไม่ฉลาด เพราะมนุษย์ทั้งหลายยินดีในโภคสมบัติ ก็ความรู้ของท่านผู้รู้ทั้งหลาย ใครๆ ก็ชั่งไม่ได้ในกาลไ