20. คนเรานั้นจะฝืนอะไรก็พอจะฝืนกันได้ แต่การใช้ชีวิตแบบฝืนใจนั้นลำบากยิ่งนัก
21. ควรอยู่หรือไป อยู่แล้วมีคุณประโยชน์ต่อบุคคลอื่นก็น่าอยู่ แต่ถ้าหากอยู่แล้วไม่ทำประโยชน์หรือไม่สามารถตัดสินใจใด้จะอยู่ไปทำไมให้เปลืองทั้งที่อยู่และอาหารการกิน ให้คนที่มีค่าเหมาะสมแก่การอยู่ต่อไปจะดีกว่า
22. คนที่จะเป็นใหญ่เป็นโตมีวาสนาล้นฟ้านั้นหาได้เป็นเหมือนใครไม่ คิดก็ไม่เหมือนชาวบ้านธรรมดา การวางตัวตนก็ไม่เหมือนคนธรรมดา (เล่าปี่)
23. “ปราชญ์ที่แท้ ยากแท้หยั่งถึงจิตใจ” (เล่าปี่)
24. คิดได้ทุกอย่าง แต่ไม่จำเป็นต้องพูดหรือแสดงออกให้เห็นที่พูดที่คิด ดุจดั่งปราชญ์แท้ (เล่าปี่)
25. อย่าพึ่งมองข้ามคนบ้า อย่าพึ่งว่าคนเมา
26. ความไม่เหมือนอย่างที่เห็น ความไม่เป็นอย่างที่คิด
27. การจะเป็นบุคคลสำคัญหรือผู้ยิ่งใหญ่นั้น ไม่ได้หมายความว่าจะต้องมาจากครอบครัวที่สมบูรณ์แบบบางครั้งคนที่เคยสมบูรณ์พูนสุขนั้น มองไม่เห็นค่าถึงความทุกข์ความเดือนร้อนของบุคคลอื่นๆ ด้วยซ้ำไป
28. “ความคิดของพญาครุฑ ไฉนเลยนกกระจอกจะเข้าใจ”
29. “สิ่งที่มองเพียงผิวนอก อย่าคิดว่าเป็นผิวสวยต้องดี”
30. ฝืนฟ้าไม่อาจฝืน โน้มตามฟ้าจึงจะเป็นสุข “แข่งเรือแข่งพายยังพอได้” แข่งวาสนาอย่าฝืน ไม่ใช่กาลเวลาอย่าพยายามร้องขอ เฝ้ารอสถานการณ์และเวลาที่เหมาะสม “ต้องรู้ปณิธานโดยชัดแจ้ง ผลจึงตามมาอย่างชัดเจน”
31. “ไหมเส้นเดียวไม่เป็นด้าย ไม้ต้นเดียวไม่เป็นป่า” “พบทองแท้ในกองทราย”
32. “นายข้าต้องมีคนเดียว “ไม่ใช่นกสองหัว ไม่มีประโยชน์อะไรถ้าไร้ซึ่งความสัตย์ซื่อ (กวนอู)
33. “ปราชญ์แท้ต้องเข้าใจความปรารถนาของตัวเองเสียก่อน” จึงค่อยทำความเข้าใจและรู้ถึงความรู้สึกความปรารถนาของอื่น
34. รู้ถึงตัวเอง เข้าใจคนอื่น เมื่อไหร่ก็ไม่สาย แต่จุดมุ่งหมายต้องชัดเจน
35. “น้ำหยดเดียวไม่เป็นลำธาร ลำธารสายเดียวไม่เป็นแม่น้ำ” การใหญ่จึงต้องมีองค์ประกอบ
36. ซ่อนความเป็นจริงนั้นไว้ภายในไม่จำเป็นจะต้องประกาศให้รู้ว่า “ข้าคือผู้รู้” (ข้งเบ้ง)
37. มันฝืนฟ้าไม่ได้ ก็ “ต้องโน้มตามฟ้า” (ข้งเบ้ง)
38. “น้อมตามฟ้า จึงเป็นสุข ใครฝืนฟ้า ย่อมเป็นทุกข์ มนุษย์ขัดฝืนไม่ได้ ไปตามลิขิตฟ้า” (ข้งเบ้ง)
39. รู้อะไรให้รู้เสียสักอย่างและให้รู้จริง ย่อมนำพาไปสู่ความสำเร็จได้
40. “สวรรค์มีตา ฟ้ามีใจ” หากมีปณิธานแน่วแน่แล้วไม่จำเป็นต้องกลัว (ข้งเบ้ง)
41. ล่วงรู้สถานการณ์ความเป็นไปของทุกคนที่มีความจำเป็นต้องรู้ เพื่อจะได้วางแผนถูกที่ถูกทาง ไปทางไหนแก้ไขเช่นไร โอกาสนี้ควรใช้ใครทำอะไร นั่นแหละสถาณการณ์จึงเป็นเรื่องจำเป็นของผู้้นำ เวลาและโอกาสจึงเลือกที่เหมาะสม
42. ลักษณะที่เด่นของผู้มีบุญหรือวาสนานั้น มักจะมีลักษณะที่ไม่เหมือนใคร ต้องแตกต่างให้เห็นเป็นที่เด่นชัดว่าคนคนนั้น ต้องไม่เหมือนใคร นั่นคือ ความเด่นเป็นสง่า ทำตัวเองเป็นธรรมชาติตลอดเวลา แสดงให้เห็นว่าบุคคลที่เกิดมาเป็นนักคิด นักวางแผนหรือเป็นผู้มีวาสนา มักจะแต่งกายให้ดูดีเสมอ ไม่ควรปล่อยตัว การปล่อยตัวเป็นการปล่อยตัวเองไปตามยถากรรม ถือเป็นคนขาดการรับผิดชอบ แต่ถ้าดูแลต้วเองได้ดีเท่ากับการดูแลและรับผิดชอบต่อบุคคลอื่นหรือสิ่งอื่นๆ ได้ดีด้วย (ข้งเบ้ง)
43. การแต่งกายดี จึงบ่งบอกได้ถึงการทำงาน การรับผิดชอบในงานนั้นๆ ได้เป็นอย่างดีด้วย มีความละเอียดอ่อนพิถีพิถันทั้งความคิดและการกระทำ (ข้งเบ้ง)
44. นักโหราถ้าหากไม่รู้ว่าฟ้าจะมีแดดออกกี่โมง ฝนจะตกหล่นตอนไหน อย่าเพียรไปทำนายชาติบ้านเมือง เพราะบ้านเมืองจะพินาศ เพรานักโหราที่ไม่รู้จริงเป็นกรรมเวรเปล่าๆ
45.“วาสนา” เป็นสิ่งที่ฟ้ากำหนด บุคคลที่เกิดมามีวาสนามักมีคุณสมบัติผิดแผกแตกต่างไม่ค่อยเหมือนใคร จะเป็นไปในเรื่องความคิด จิตปณิธาน หรือจะเป็นการวางตัว วางตน มักเด่นเป็นสง่า
46. “รู้จักเขา รู้จักเรา” รู้รอบครอบจักรวาล “รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง” (ขงเบ้ง)
47. สิ่งที่ทำให้คนยอมทุ่มเทชีวิตจิตใจให้ เป็นคนแห่งมวลชน มีจุดเด่นเป็นสำคัญ คือ ความเมตตา อุดมการณ์ เด็ดขาด ห้าวหาญ เห็นอกเห็นใจ (เล่าปี่)
48. “สู้อะไรไม่สู้รู้คุณธรรม” (กวนอู)
49. “เสียงเป็นอำนาจ” “เสียงส่อภาษากิริยาส่อสกุล”
50. จะพยายามแค่ไหน ถ้าหากขาดซึ่งหัว-ตัว-และแขนขา ดั่งบ้านขาดหลังคา ขาดเสาหลักสำคัญ ขาดไม้กระดานฝา จะเป็นบ้านที่อุดมสมบูรณ์ได้เช่นไร
51. “ไม่ใช่เวลา อย่าฝืน” วาสนาเป็นสิ่งที่ติดตัวมาตั้งแต่แรกเกิด “ผู้มีวาสนาจึงมีเอกลักษณะเฉพาะตัว” อย่าอิจฉาริษยา ฟ้ากำหนดด้วยกฎเกณฑ์
52. การปกครองเปรียบเสมือนพ่อปกครองลูก ปกครองครอบครัว เพราะด้วยเหตุว่าไม่จะมีปัญหาอะไร ด้านไหนมักปรึกษาหารือกันได้ทุกเรื่อง ปรึกษากันได้ทุกคน ไม่วางอำนาจ ไม่ใช้อำนาจในการตัดสินใจ มักใช้วิธีการปรึกษาหารือกัน มากกว่าจะตัดสินใจจากตำแหน่ง หรือจากการเป็นผู้นำในส่วนนั้นๆ จึงทำให้ทุกคนอยู่กันแล้วมีความสุข
53. สงครามทำให้ธุรกิจการค้า การดำรงชีวิตคลอนแคลนไม่มันคง
54. ไม่ฟังฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด เมือฟังแต่ละฝ่ายแล้วจะนำมาพิจารณาแก้ไขหรือวินิจฉัยวิเคราะห์ดูควรจะเลือกวิธีการใด ไม่สุ่มสี่สุ่มห้า ตัดสินใจโดยพลการ นั่นคือสิ่งดีๆ ที่มีคุณลักษณะพิเศษของผู้นำ (ซุนกวน)
55. ให้เคารพนับถือผู้หลักผู้ใหญ่ หากเป็นเด็กแล้วเริ่มมีอำนาจจะเริ่มไม่ปรึกษาหารือกับใคร ถือตนว่ามีอำนาจล้นฟ้าไปก็มีนั่นเป็นเพราะเขาหลงในอำนาจ (ซุนกวน)
56. บุญคนเราการกระทำของเรานั้นมันไม่เท่ากัน พื้นฐานไม่เหมือนกัน บรรพบุรุษวางแผนไว้ดีและมั่นคง
57. มักมากในเงินตรา แต่ลืมไปว่า แขนขาจะต้องมีพลพรรค พลพวกจะต้องมี ตายอย่างเศรษฐีเป็นการตายผู้เดียว บนกองเงิน แต่ขาดความจริงใจ (ซุนกวน)
58. ทรัพย์สินเงินตรากับความสงบสุขบางทีต้องแลกกันหรือต่างทดแทน จะมาด้วยกันพร้อมกันนั้นหาไม่มีบนโลกนี้ เป็นหยินหยางยังคงสมดุลไว้บนพื้นโลก ในเมื่อมีเงินมักต้องไม่ค่อยมีความสุข ความสงบสุขในบางครั้งขาดซึ่งเงินตรา ต้องเลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่ปรารถนาอยากมีพร้อมในเวลาเดียวกัน จึงมักจักพบพานกับความหายนะ เพราะมันเดินสวนทางกัน นั่นเป็นสิ่งที่เศรษฐีต้องนำไปคิด (ซุนกวน)
59. คนเรานั้นจะมีทุกสิ่งทุกอย่างอยู่ในตัวเองมากเกินไป ย่อมเป็นไปไม่ได้ นักรบที่เก่งกล้า จะมาเป็นกุนซือที่รอบรู้อีกได้อย่างไร ในเมื่อมีความสำเร็จในเรื่องการมีอำนาจ ซึ่งมันเป็นหน้าที่ของคนอื่นๆ บ้าง ยังพึงปรารถนาเรื่องที่กว้างไกลในจักรวาล หาใช่เชียวชาญในทุกๆ ด้าน โลกนี้คงความสมดุลไว้เสมอ (จิวยี่)
60. ไม่ทำลายจิตใจใครทั้งหมด นั่นถือว่าเป็นเรื่องที่ดี ฟังความคิดเห็นบุคคลอื่นๆ ทุกฝ่าย นั่นเป็นความสำเร็จขั้นพื้นฐานของผู้นำ (จิวยี่)
61. เป็นได้ทั้งผู้นำ และผู้ตามในเวลาเดียวกัน ไม่บุ่มบามในการตัดสินใจ ไม่ใช้อำนาจไปในทางที่ผิด จึงเป็นเสน่ห์ เป็นวิสัยทัศน์ที่ดีของผู้นำอีกข้อหนึ่ง (จิวยี่)
62. คนเรานั้นต่างกันในเรื่องที่มา ต่างกันในเรื่องความคิด ต่างกันในเรื่องอุดมการณ์และต่างกันปณิธานกันแล้ว การจะปรับเข้าหากันนั้นเป็นเรื่องที่ยากลำบากนัก ขาดความสามัคคีย่อมทำการใหญ่ไม่ได้ ดังที่ว่า “ไม้ต้นเดียวไม่เป็นป่า” “ไหมเส้นเดียวไม่เป็นด้าย” คนเรานั้นถ้าแตกต่างกันในทุกๆ ด้าน ย่อมแก้ไขได้ยากลำบากที่จะปรับเข้าหากัน
63. ความเก่ง ความฉลาด ไหวพริบ ปฏิภาณหรือปณิธานที่วางไว้ตั้งไว้ หากว่าตั้งไว้เล็กไว้แค่พอประมาณ ก็มักได้แค่พอประมาณ หากทว่าตั้งไว้ใหญ่ ก็สามารถยิ่งใหญ่ได้ อยู่ที่ปณิธานนั่นเอง
64. ความใจแคบ คิดไปว่าเงินซื้อทุกสิ่งทุกอย่างได้ แต่เงินซื้อใจคนพิเศษสำคัญไม่ได้เลย (จิวยี่)
65. “การรู้ถึงความต้องการและสิ่งที่ปรารถนาของผู้อื่นนั้น เป็นยอดคน” ดั่งที่ว่่า “รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง”
66. ผู้รอบรู้ทั้งหลายที่คิดว่า ตนเองนั้นเป็นยอดคนเก่งกาจสามารถรอบรู้หลายด้านแล้ว คุณรู้ถึงความรู้สึกของคนที่อยู่ใกล้ชิดใกล้เคียงสหายหรือมากไปกว่าสหายแล้วหรือยัง “อะไรก็ไม่สู้ รู้ใจคน”
67. สัจจะในหมู่โจรย่อมไม่มี
68. สิ่งที่ดีที่สุด คือ การไม่กู้ยืมระหว่างฉันเพื่อนหรือญาติ หรือพี่น้อง ถ้าจะคิดคบกันให้นานๆ ก็ควรเป็นกรรมการให้เท่าที่จะให้ได้ไปเลยซะดีกว่า กลับมาทวงหนี้ใหกินใจระหว่างกัน เงินนั้นไม่เข้าใครออกใคร มันเป็นสิ่งล่อใจที่ทำให้คนเราแปรเปลี่ยนไปได้เสมอ
69. การเจรจาต่อรองมากกว่าการใช้กำลัง “นั่นแหละผู้มีสมองที่แท้จริง” (โลซก)
70. “ขาดซึ่งปณิธานและคุณธรรมแล้วไซร้ การใหญ๋สำเร็จยาก”
71. ผู้นำที่มีความเฉลียวฉลาด รู้จักใช้คนที่มีความรู้ความสามารถเฉพาะเรื่องเฉพาะทางมาได้อย่างลงตัว
72. ผู้นำก็มีความจำเป็นต้องเลือกลูกน้อง บริวาร ขุนพล หรือที่ปรึกษาในขั้วบวกหรือลบของตนที่ขาดไปมาเติมให้เต็ม ลูกน้องหรือบริวารก็เช่นเดียวกัน ต้องเลือกนายตามแนวแห่งความปรารถนาของตน “ดั่งที่ว่าคนฉลาดต้องเลือกนายดี” “นกดีเลือกกิ่งไม้เกาะ”