3 ก.ย. 2019 เวลา 15:37 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
อินเซปชั่นของจริง!! เมื่อนักวิจัยประสบความสำเร็จในการสร้างความทรงจำปลอมให้กับหนูทดลอง 😲
Inception ภาพยนต์ในดวงใจของใครหลายคนรวมทั้งผมด้วย
ในภาพยนต์ไซไฟมากมายหลายเรื่องจะมีพลอตฮิตอยู่แนวหนึ่ง นั่นคือพลอตเกี่ยวกับการดัดแปลงความทรงจำ ไม่ว่าจะเป็น Inception กับตอนจบ "ลูกข่าง" อันลือลั่น
ฉากลูกข่างแสนคาใจ ^^
Total recall ความทรงจำที่แท้จริงคืออะไร?
ส่วนตัวชอบฉากบู๊ระหว่าง "Reversal Gravitation" ใน Total recall 2012 มาก
Total recall 2012
หรือ Blade runner 2049 กับการตามหาความจริงว่า แท้จริงแล้วความทรงจำของตนนั้นเป็นของจริงหรือไม่ และความหมายของชีวิต แม้จะเป็นเพียง "มนุษย์เทียม"
Blade runner 2049 ไซไฟแฝงปรัชญาอีกเรื่องที่ผมชอบ
นอกเรื่องมาเยอะ เข้าเรื่องดีกว่า จะเป็นยังไงหากในอนาคตเราสามารถ ดัดแปลง ใส่ความทรงจำปลอม หรือแม้แต่อย่างการลบความทรงจำด้วยอุปกรณ์พกพาเหมือนอย่างในเรื่อง MIB (วกกลับมาเรื่องหนังอีกละ ^^)
กรุณาทองทางนี้ แว๊บ ปิ๊ง หายเรียบ สะดวกจริม ๆ
ล่าสุดได้มีงานวิจัยตีพิมพ์ในเวปไซด์ nature.com เปิดเผยถึงรายละเอียดการทดลองสร้างความทรงจำเทียมเต็มรูปแบบให้กับหนูทดลอง
โดยการฝึกหนูทดลองให้หลีกเลี่ยงทางเดินที่มีกลิ่นดอก cherry blossoms โดยการปล่อยกระแสไฟฟ้าซอตที่เท้า แต่หากเดินไปอีกทางที่มีกลิ่นเมล็ดยี่หร่าก็ไม่เป็นไร
ซึ่งทีมนักวิจัยพบว่าสองกลิ่นนี้ไปกระตุ้นเซลประสาทรับกลิ่นคนละประเภทกัน
หลังจากนั้น ทีมวิจัยได้ใช้เทคนิคอันซับซ้อนที่เรียกว่า optogenetics ซึ่งเป็นการกระตุ้นเซลประสาทด้วยแสงผ่านการปรับแต่งยีนของเซลประสาท ให้สร้างสารเคมีที่สามารถรับการกระตุ้นจากแสงได้
หนูที่ถูกดัดแปลงพันธุกรรมนี้จะถูกนำมาฝึกให้หลบเส้นทางที่มีการชอตไฟฟ้า พร้อมการกระตุ้นด้วยแสงแทนที่จะเป็นกลิ่น cherry blossoms จริง
ผลปรากฎว่าเมื่อให้หนูทดลองเข้าทดสอบในทางเดินที่มีกลิ่น cherry blossoms จริงหนูก็จะไม่ไปในทางดังกล่าวแม้ว่าหนูจะไม่เคยถูกฝึกให้จำด้วยกลิ่น cherry blossoms จริง ๆ มาก่อนเลย
การทดลองฝึกให้จำกลิ่นได้โดยไม่เคยได้กลิ่นจริง ๆ
แต่ทั้งนี้ก็ยังไม่ถือว่าเป็นการสร้างความทรงจำเทียมเต็มรูปแบบ เพราะยังไงการโดนชอตไฟฟ้าก็ยังเป็นประสบการณ์จริงที่หนูต้องใช้เท้าสัมผัส
ในการวิจัยลำดับถัดมา นักวิจัยค้นพบว่าระหว่าง การชอตไฟฟ้ามีสัญญานถูกส่งผ่านไปยังกลุ่มเซลประสาทในสมองส่วน ventral tegmental area (VTA)
ทำให้นักวิจัยค้นพบรูปแบบการส่งสัญญานรวมถึงการกระตุ้นเพื่อสร้างรูปแบบความทรงจำของการชอตไฟฟ้า
ฝึกใหม่โดยใช้แสงกระตุ้นเซลประสาทรับกลิ่นแล้วกระตุ้นกลุ่มเซลประสาทสร้างความทรงจำการถูกชอตไฟฟ้า
ทีมวิจัยจึงได้ใช้ไวรัสเข้าไปทำให้เซลประสาทในบริเวณ VTA สร้างสารโปรตีนที่สามารถรับการ กระตุ้นด้วยแสงได้
หลังจากนั้นจึงทำการฝึกหนูที่ได้รับการปรับแต่งพันธุกรรมโดยใช้แสงกระตุ้นเซลประสาทรับกลิ่นแล้วกระตุ้นกลุ่มเซลประสาทสร้างความทรงจำการถูกชอตไฟฟ้า
ความทรงจำเทียมสมบูรณ์เหมือนผ่านการฝึกมาแล้ว
ผลที่ได้คือหนูมีพฤติกรรมเหมือนถูกฝึกให้หลบทางเดินที่มีกลิ่น cherry blossoms ทั้ง ๆ ที่ไม่เคยได้รับการฝึกเลย แค่ได้รับการกระตุ้นด้วยแสง
เป็นอันจบสิ้นกระบวนความการสร้างความจำเทียบให้กับเจ้าหนูน้อย
ผมนี้ขนลุกเลยครับ ในอนาคตจะมีอาชีพนักสร้างความทรงจำเหมือนในเรื่อง Blade runner 2049 ไหมหนอ 😅
Memory maker ในเรื่อง Blade runner
ทั้งนี้เทคโนโลยีเกี่ยวกับการดัดแปลง สร้าง หรือลบความทรงจำนี้กำลังเป็นที่สนใจอย่างมาก และมีพัฒนาการที่รวดเร็วอย่างมากที่ช่วงที่ผ่านมา
จุดประสงค์งานวิจัยนี้ เพื่อความเข้าใจถึงกระบวนวิธีที่สมองเราสร้างความทรงจำ และหากสามารถทำย้อนกลับเราก็อาจช่วยเรียกคืนความทรางจำที่สูญเสียไปจากผู้ป่วยความจำเสื่อม
หรือแม้แต่การช่วยลบความทรงจำอันขมชื่นของเด็กที่ถูกทารุณกรรม
ช่วยรักษาอาการป่วยเกี่ยวกับความจำอันเนื่องมาจากการบาดเจ็บที่สมอง
แล้วถ้ามีการทำไปใช้งานผิดวัตถุประสงค์โดยกลุ่มองค์กรหรือกลุ่มคนที่หมายจะครองโลกละ??
แม้ว่าเทคโนโลยีนี้ยังห่างไกลจากการทดลองในมนุษย์ ทั้งด้วยประเด็นเรื่องศีลธรรม วีธีการที่ยังยุ่งเกี่ยวทั้งการดัดแปลงยีน มีการใช้ไวรัส ฯลฯ
แต่แน่นอนเลยว่าในอนาคตซักวันก็คงมาถึง จะมาช่วยให้เรามีชีวิตที่ดีขึ้น หรือเราควรจะต้องกลัวอนาคต (อีกแล้ว) ???
อนาคตข้างหน้า เราอาจต้องมาหาความหมายของคำว่า "ความทรงจำที่แท้จริง" Cr: Getty Images
ทั้งนี้ความทรงจำเปรียบเหมือนอารักษ์ของวิญญาณ หากความทรงจำเลือนหายหรือถูกดัดแปลงเราจะยัง คือเราอยู่หรือเปล่า??
1
เป็นอีกบทความ เขียนไป ทึ่งไป พรางพรั่นพรึง ขอให้อยู่ไม่ถึงวันนั้นละกันเรา

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา