โรคติดเชื้อพยาธิ..
พยาธิ คือสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ซึ่งมีหลายสายพันธุ์และก่อให้เกิดโรคในคนได้ โดยส่วนใหญ่จะถ่ายทอดสู่มนุษย์ผ่านทางการรับประทานไข่ของพวกมันที่ปนเปื้อนในอาหารหรือได้รับจากที่ที่สุขอนามัยไม่ดีเข้าไป โดยโรคติดเชื้อพยาธินั้นแพร่กระจายเป็นวงกว้างทั่วโลกโดยเฉพาะประเทศด้อยพัฒนา เช่น แอฟริกาและแถบเอเชียตะวันออก
พยาธิที่มักก่อโรคในคนได้แก่พยาธิตัวกลม (Ascaris lumbricoides) พยาธิตัวแบน (Trichuris trichiura) และพยาธิปากขอ (Necator americanus และ Ancylostoma duodenale)
จากสถิติทั่วโลกพบว่ามีคนถึง 24% ที่มีเชื้อพยาธิอยู่ในร่างกาย โดยส่วนใหญ่อยู่ในช่วงอายุก่อนวัยเรียน ซึ่งทำให้ในบางพื้นที่ที่มีการระบาดสูงต้องให้ยาเพื่อป้องกันแทน
การติดต่อผ่านโดยไข่พยาธิที่อยู่ในอุจจาระของคน ซึ่งพยาธิโตเต็มวัยนั้นสามารถไข่ในลำไส้คนได้ถึง 1000 ฟอง/วัน เมื่ออุจาระออกมาจึงมีไข่พยาธิปนเปื้อน ลงสู่น้ำ/ดินและแพร่กระจายต่อไปยังพืชผัก แหล่งน้ำใช้ และโดยเฉพาะในเด็กเล็กที่ชอบเล่นตามสนามหญ้าดินทราย
นอกจากนี้ยังมีพยาธิบางชนิดที่สามารถเข้าสู่ร่างกายคนได้โดยการไชผ่านผิวหนัง แต่อย่างไรก็ตามยังไม่มีรายงานการติดต่อผ่านคนสู่คน
เมื่อพยาธิเข้าสู่ร่างกายเราแล้ว มันจะทำการเพิ่มจำนวนโดยอาศัยสารอาหารจากร่างกายมนุษย์ เช่น ธาตุเหล็ก และโปรตีน พยาธิปากขอจะไปเกาะที่ผนังลำไส้ทำให้เกิดรูรั่วในลำไส้ เกิดจุดเลือดออกและภาวะโลหิตจางตามมา นอกจากนี้ยังทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหาร ท้องอืด อาหารไม่ย่อย หรือท้องเสีย ซึ่งหากเป็นรุนแรงก็อาจถึงแก่ชีวิตได้
องค์กรอนามัยโลกได้ออกประกาศถึงพื้นที่เสี่ยงต่อการระบาดของการติดเชื้อพยาธิไว้ โดยกลุ่มเสี่ยงได้แก่
- เด็กก่อนวัยเรียน
- เด็กช่วงวัยเรียน
- หญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 2-3 และหญิงให้นมบุตร
- ผู้ที่มีอาชีพที่เสี่ยงต่อการสัมผัสดินและน้ำเป็นประจำ
โดยกลุ่มเสี่ยงนี้ควรได้รับการถ่ายพยาธิประจำปีอย่างน้อยปีละ 1 ครั้งในพื้นที่ที่มีการระบาด 20-50% และอย่างน้อยปีละ 2 ครั้งในพื้นที่ที่มีการระบาด 50% ขึ้นไป แต่ในประเทศไทยพบว่าการระบาดโดยรวมต่ำกว่า 20% ดังนั้นจึงไม่ต้องรับประทานยาถ่ายพยาธิเพื่อป้องกัน แต่ใช้ในกรณีที่มีอาการแล้วเท่านั้น
ยาถ่ายพยาธิที่ใช้ป้องกันที่องค์การอนามัยโลกแนะนำได้แก่ albendazole 400 mg และ mebendazole 500 mg ซึ่งทั้งสองชนิดมีราคาไม่แพงและหาซื้อได้ง่ายตามร้านขายยาทั่วไป
เอกสารอ้างอิง
WHO. Soil-transmitted helminth infections. 2019. Available from: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/soil-transmitted-helminth-infections
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
