Paracetamol (พาราเซตามอล) ยาที่มีประวัติยาวนานกว่า 146 ปี
ต้นหลิว (willow) พืชมหัศจรรย์ที่มนุษย์สมัยก่อนนำเปลือกมาใช้เป็นยาแก้ไข้ในยามที่พวกเขาเจ็บไข้ได้ป่วย ซึ่งวิทยาการขณะนั้นรู้เพียงว่าสารเคมีในเปลือกต้นหลิวคือซาลิซิน (salicins) ซึ่งสามารถจะเปลี่ยนเป็นแอสไพรินได้...ก่อนหน้านี้เราได้พูดถึง Aspirin (แอสไพริน) ว่าสามารถใช้ลดไข้ได้นี่คือที่มานั่นเอง
ต้นหลิว(willow)
นอกจากนี้เปลือกของต้นซิงโคน่า (cinchona) มีสารควินนิน (quinine) ซึ่งสามารถใช้เป็นยารักษามาลาเรียได้และมีฤทธิ์เป็นยาแก้ไข้ได้อีกด้วย
มนุษย์สมัยนั้นช่างเก่งจริงๆ ต้นไม้มีมากมายทำไมเลือก 2 ต้นนี้ จริงๆแล้วอาจจะมาจากการลองผิดลองถูกมาหลายครั้งมากๆ จนค้นพบว่าพืช 2 ชนิดนี้ใช้ลดไข้ได้
ต้นซิงโคน่า (cinchona)
ต่อมาในช่วงทศวรรษ 1880 เกิดการขาดแคลนต้นซิงโคน่า นั่น !! ไม่ว่ามนุษย์ยุคไหนก็ชอบทำลายป่าเสียจริง ต้นไม้ขาดแคลนแล้ว
ทำไงดีล่ะทีนี้ ก็ต้องหาอะไรมาทดแทนต้นไม้แล้วล่ะ จุดเริ่มต้นของการคิดค้นยาลดไข้ที่เป็นยาสังเคราะห์จึงเริ่มขึ้น
บุคคลสำคัญที่เป็นพระเอกเลยต้องยกให้ คุณ ฮาร์มอน นอร์ทรอป มอร์ส (Harmon Northrop Morse)
Harmon Northrop Morse
ซึ่งเป็นนักเคมีชาวอเมริกันคนแรกที่สังเคราะห์ยา Paracetamol ขึ้นในปี ค.ศ. 1873 แต่จริงๆแล้วก่อนหน้านั้นในปี ค.ศ. 1852 นักเคมีชาวฝรั่งเศส Charles Frederic Gerhardt ได้สังเคราะห์ยา Paracetamol ขึ้นมาก่อนแล้วแต่กลับไม่เป็นที่รู้จัก ช่างน่าเสียดาย ไม่อย่างนั้นยา Paracetamol จะมีประวัติยาวนานถึง 167 ปีเลยทีเดียว
ค้นพบในปี ค.ศ. 1873 ก็จริงแต่ยา Paracetamol ก็ยังไม่ถูกนำมาใช้ไม่รู้เพราะเหตุอันใด จนเวลาล่วงเลยมา 20 ปี
มีเหตุการณ์แทรกนิดหนึ่ง ในช่วงปี ค.ศ. 1886 พบสารที่มี่ชื่อว่า อะซิตานิไลด์ (Acetanilide) ซึ่งเป็นสารเคมีผงสีขาวๆ และได้มีการนำ Acetanilide มาใช้กับผู้ป่วยที่ไข้ขึ้นเฉียบพลัน ปรากฏว่าสารนี้สามารถลดไข้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เรามารู้ภายหลังว่าตับในร่างกายสามารถเปลี่ยนสาร Acetanilide ให้เป็น Paracetamol ได้ สุดยอดเลย “เจ้าตับ”
จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1893 ได้มีการตีพิมพ์เผยแพร่ผลการทดลองใช้ยา Paracetamol กับมนุษย์มากขึ้นจึงทำให้โลกได้รู้จักยาลดไข้ตัวใหม่มากยิ่งขึ้น
และแล้วในปี ค.ศ. 1955 บริษัท McNeil Laboratories ได้ผลิตยา Paracetamol และวางขายในตลาดอเมริกาภายใต้ยี่ห้อ ไทลีนอล (Tylenol)
Tylenol ถือกำเนิดขึ้นแล้ว
และในปีถัดมาบริษัท Frederick Stearns & amp; Co ได้วางขายยา Paracetamol ในอีกยี่ห้อหนึ่งคือ พานาโดล (Panadol) ในตลาดอังกฤษ
Panadol ก็ตามมาติดๆไม่ยอมแพ้กันเลย
จนกระทั่ง Paracetamol ได้กลายเป็นยาที่ ‘ยืนหนึ่ง’ ในตลาดยาตั้งแต่ตอนนั้นเป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน
ในอเมริกาเรียกยา paracetamol ว่า Acetaminophen นะอย่าลืมๆๆ หากใครยังไม่ลืมจะคุ้นสารตัวหนึ่งในปี 1886 นั่นคือ Acetanilide
Acetanilide >>Acetaminophen นี่แหละการตั้งชื่อมักจะมีอะไรบางอย่างสอดคล้องกันอยู่
แหล่งอ้างอิง
The Drug Book: From Arsenic to Xanax, 250 Milestones in the History of Drugs
หากไม่อยากพลาดสาระดีๆเกี่ยวกับยาอย่าลืมกดติดตาม “เภสัชกร vate มีอะไรจะบอก” ด้วยน้าา 🤗🤗
- 15
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
