Modern China History 1
วันนี้ผมจะมาเล่าเรื่องราวของประเทศจีนในสมัยต้นศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เกิดเหตุการณ์สำคัญที่เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการสิ้นสุดลงของระบอบกษัตริย์ในประเทศจีน ในกาลต่อมา นั่นคือ
"สงครามฝิ่น"
ในสมัยนั้นประเทศจีนมองประเทศตัวเองว่าเป็นชนชาติที่มีอารยธรรมสูง ประเทศไหนจะมาติดต่อค้าขายด้วยประเทศนั้นต้องยอมรับว่าคนจีนเหนือกว่าตน ต้องนับถือจักรพรรดิจีน และสำคัญสุดคือต้องส่งเครื่องราชบรรณาการให้กับจีน จึงจะยอมติดต่อด้วย
ชาวยุโรปที่มาติดต่อค้าขายด้วยในสมัยนั้นโดยเฉพาะอังกฤษซึ่งเป็นประเทศมหาอำนาจทางการค้า ต่างไม่พอใจกับนโยบายปิดประเทศของจีน ยกตัวอย่างเช่น ไม่ได้สิทธิในการค้าขายกับคนจีนอย่างเสรี สามารถเข้ามาค้าขายได้เฉพาะเมื่อท่ากวางโจวเท่านั้น ไม่ได้สิทธิในการเผยแพร่ศาสนาอย่างเสรีในจีน และไม่สามารถตั้งสถานฑูตติดต่อกับปักกิ่งได้โดยตรง เป็นต้น
เหล่านี้เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดความขัดแย้งกับประเทศอังกฤษ
สาเหตุอีกอย่างที่เป็นจุดแตกหักระหว่างสองประเทศนี้คือ "ฝิ่น"
ในสมัยนั้น อังกฤษหรือชาวยุโรปอื่นๆ มักจะซื้อพวก ชา ผ้าไหม เครื่องลายครามจากจีน โดยใช้ เงินและทองคำ เป็นตัวกลางแลกเปลี่ยน แต่เมื่อต้นศตวรรษที่ 19 สภาพคล่องของเงินและทองเริ่มหมดไป อังกฤษจึงเริ่มใช้ฝิ่นเป็นตัวแลกเปลี่ยนสินค้ากับจีน โดยเริ่มจากขายฝิ่นให้คนจีนบริโภคจนเสพติดและมีความต้องการมากจึงยอมใช้ฝิ่นแทนเงินและทอง ในการค้าขายกับอังกฤษ ทำให้ประเทศจีนขณะนั้นประสบปัญหาเศรษฐกิจ และคนในประเทศตกเป็นทาสของฝิ่น
ภาพแสดงการสูบฝิ่นของคนจีน ศตวรรษที่19
รัฐบาลจีนก็ไม่ได้นิ่งดูดาย ในปี ค.ศ. 1830-1840 ก็ส่งข้าราชการนามว่า หลิน เต สือ มาจัดการเรื่องฝิ่น โดยออกคำสั่งริบฝิ่นจากพ่อค้าอังกฤษกว่า 1000 ตัน และนำไปทำลายทิ้ง ถ้าไม่ส่งมอบให้จะไม่สามารถค้าขายกับคนจีนได้
ภาพข้าราชการหลินเตสือกับการปราบปรามฝิ่น
การกระทำดังกล่าวของ หลิน เต สือ ไม่ได้คำนึงถึงกองกำลังทหารของอังกฤษที่ยิ่งใหญ่และยุทโธปกรณ์ที่พัฒนาไปมากกว่าจีน ด้วยเหตุนี้จึงเกิดสงครามฝิ่น อังกฤษได้นำกองทัพเรือเข้าทำลายจีนตามชายฝั่งอย่างต่อเนื่อง รวมถึงทางบกเช่นกัน เนื่องจากจีนในสมัยนั้น ความมีวินัยของกองทัพ ประสิทธิภาพในการรบ และอาวุธ ด้อยกว่าอังกฤษ จึงเป็นฝ่ายเสียหายอย่างหนัก
ภาพวาดสงครามฝิ่นระหว่างจีนและอังกฤษ
จีนต้องยอมแพ้ ในปี ค.ศ.1842 และจำต้องทำสนธิสัญญานานกิง ซึ่งเป็นสนธิสัญญาที่ทำให้จีนเสียเปรียบ ต้องเสียเกาะฮ่องกงพร้อมเงินเป็นค่าเสียหายให้กับอังกฤษ ต้องอนุญาติให้พ่อค้าอังกฤษและนักสอนศาสนาเข้าอยู่อาศัยได้ และสามารถทำการค้าขายและเผยแพร่ศาสนาได้ตามเมืองท่า 5 แห่ง ด้วยกัน
ภาพวาดการทำข้อตกลงสนธิสัญญานานกิง
ข้อตกลงที่เกิดขึ้นกับชาวต่างชาติในภายหลังอีกหลายฉบับทำให้จีนเสียเปรียบอยู่เสมอ เช่น ภาษีที่จีนเรียกเก็บได้ต้องไม่เกิน 5 เปอร์เซนต์ แต่มักจะน้อยกว่านั้น ภาษีการค้าและการเดินเรือทะเลส่วนใหญ่เจ้าหน้าที่ต่างชาติเป็นคนเก็บ เวลาชาวต่างชาติทำผิดก็ให้ขึ้นศาลของชาวต่างชาติไม่อิงกฎหมายในจีน เป็นต้น
เหล่านี้เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดปัญหา เศรษฐกิจ สังคม และนอกจากปัญหาภายนอกอย่างที่ผมได้เล่ามา ยังมีปัญหาภายในประเทศอีกเช่นกันที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงจากระบอบกษัตริย์กลายเป็นสาธารณรัฐต่อมาในภายหลัง
ผมจะมาเล่าถึงปัญหาภายในของประเทศจีนในสมัยนั้นให้ฟังต่อครับ โปรดติดตามตอนต่อไป
สำหรับวันนี้ขอบคุณที่รับชมครับ :)
References:
1.ประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่ (History of Modern China), รศ.มาตยา อิงคนารถ, ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
- 33
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
