20 ต.ค. 2019 เวลา 00:19 • สุขภาพ
แนวทาง ปรัชญาต่างๆ ในการทำเกษตร (ใจเกษตร EP1)
แนวทางใจเกษตร
มีหลายคนเปลี่ยนอาชีพมาทำเกษตรด้วยความรักธรรมชาติ หรือหลายคนก็ทำเกษตรกันอยู่แล้ว ต่างก็มีแนวทาง ปรัชญา วิธีคิดที่แตกต่างกันออกไป
เกษตรกรส่วนใหญ่ชอบทำตามกันไป คือเห็นคนอื่นทำแล้วดี ทำแล้วมีรายได้ชัดเจน แน่นอนถ้าเป็นเราเห็นตัวอย่างจริงๆ ก็อยากทำตาม แต่อาจลืมพิจารณาด้านตลาด Demand Supply
ถ้าทำตามกันมากเกิน จนสินค้าล้นตลาด ก็จะมีปัญหาราคาสินค้าเกษตรตกต่ำ นั้นก็เป็นสิ่งที่เราเห็นๆกันอยู่ ซึ่งมันเกิดขึ่นซ้ำวน เกิดเป็นวัฏสงสาร
ผมเองก็ศึกษาทำความเข้าใจ แนวทางและปรัชญาต่างๆในการทำเกษตรมาระดับหนึ่ง อาจไม่ลึกซึ้งหรือไม่ได้เข้าใจถึงแก่นของปรัชญานั้นๆ แต่ก็พอยกตัวอย่างให้เห็นว่า ถึงความหลากหลาย และมีความคิดดีๆน่าสนใจ น่านำมาเป็นแบบอย่าง เช่น
- เกษตรพอเพียง เป็นแนวทางพระราชดำรัสของในหลวงรัชการที่ ๙ คือการพึ่งพาตนเอง เดินทางสายกลาง โดยยึดหลัก พอประมาณ มีเหตุผล และมีภูมิคุ้มกัน(หรือไม่ประมาท) ปรัชญานี้ ไม่ใช่แค่การทำเกษตร แต่ครอบคลุมไปถึงการดำเนินชีวิตเพื่อความสุขอย่างยั่งยืน
- เกษตรผสมผสาน ซึ่งตรงกันข้างกับเกษตรเชิงเดียว คือการทำกิจกรรมหลายๆอย่างทั้งปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่เดียวกันอย่างมีประสิทธิภาพ เหมาะสมมากๆกับเกษตรกรที่มีพื้นที่จำกัด 1-10 ไร่
- เกษตรปราณีต คือการทำเกษตรแบบเข้าใจธรรมชาติ ไม่ใช้สารเคมี มีกิจกรรมหมุนเวียนทั้งปี ละเอียดแบบนั่งแยกขนาดและนับจำนวนเมล็ดผลผลิต เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพการเพาะปลูก
- เกษตร ๑ ไร่ ๑ แสน คล้ายเกษตรผสมผสานผสมและเกษตรปราณีต โดยเน้นการขายตรงให้ผู้บริโภค การพัฒนาผลิตภัณฑ์ การใช้พื้นที่ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด ไม่ต้องผลิตปริมาณมากๆ แต่ทำให้สินค้ามีคุณภาพมากๆ เพื่อขายในราคาแพงๆได้
- เกษตรอินทรีย์ หรือ Organic คือทำเกษตรแบบปราศจากสารเคมีใดๆ โดยเน้นที่ความปลอดภัยของผู้บริโภคและตัวเกษตรกรเอง
- Smart Farming คือเน้นการใช้นวัตกรรม เช่น Big Data Analytic, IoT, AI, Automation, Robotic หลักๆก็เพื่อทดแทนแรงงานภาคเกษตรด้วยเทคโนโลยี หรือด้วยความรู้แบบใหม่ๆ
- เกษตรก้าวหน้า แนวคิดนี้ผมนำมาจากฝ่ายดูแลลูกค้าธนาคารกรุงเทพ คือ เน้นการบริหารจัดการที่ดี ทั้งเรื่องการผลิต การขายและตลาด ระบบเครือข่าย โดยมีการใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วย
- วนเกษตร คือปลูกป่าให้อุดมสมบูรณ์เรียนแบบธรรมชาติก่อน แล้วทำเกษตรในพื้นที่ป่าที่ปลูกนั้นแบบพึ่งพาอาศัย ซึ่งป่าและการปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ เอื้อประโยชน์ซึ่งกันและกัน
- รวบรวมเมล็ดพันธุ์ ทำเกษตรเพื่อความมั่นคง ยั่งยืน พึ่งพาตนเองและช่วยเหลือเกษตรกรรายอื่นๆในพื้นที่ ให้แข่งขันกับทุนข้ามชาติได้
- เกษตรปลดหนี้ นี่อาจไม่ใช่ปรัชญา แต่ผมเห็นแนวทางนี้เยอะพอสมควร เกษตรกรมักจะมีหนี้สินติดพันมา (คงเพราะกระแสบริโภคนิยม หรือโครงการรัฐที่ล้มเหลว) ไม่แน่ใจว่า ได้แก้ปัญหาที่ต้นเหตุหรือยัง แต่จะพยายามแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ โดยพยายามค้นหา วิธีการใหม่ๆ ใครทำแล้วประสบความสำเร็จ ใช้เทคนิคอะไรดีๆ ใช้สูตรอะไรดี ปุ๋ยยี่ห้ออะไร เมล็ดพันธุ์ดีมาจากไหน ปลูกอะไรขายได้ดี อาจเป็นกระแสก็ปลูกตามกันเลี้ยงตามกัน ตราบใดชีวิตยังไม่สิ้น หนี้สินก็ยังมี ก็ต้องสู้ชีวิตกันไป
จริงๆอาจมีมากกว่านี้ เช่น เกษตรทฤษฎีใหม่ เกษตรยั่งยืน เกษตรธรรมชาติ เกษตรท่องเที่ยว เกษตรแปลงใหญ่ เกษตรวีคเอ็น ฯลฯ เยอะแยะมากมาย ไม่สามารถกล่าวถึงได้ทั้งหมด
โปรดติดตาม ใจเกษตร ** ทุกวันเสาร์ **
ได้ที่ Blockdit: www.blockdit.com/worklifewinwin

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา