Blockdit Logo (Mobile)
หมอสมองประจำบ้าน
•
16 พ.ย. 2019 เวลา 14:10
เหตุใด "น้ำในหูไม่เท่ากัน" จึงเวียนหัว? (ปรับปรุง)
ท่านที่มีอาการเวียนหัวบ้านหมุน อาจเคยได้วินิจฉัยเป็น "น้ำในหูไม่เท่ากัน" แต่จริงๆ แล้วโรคนี้ซึ่งมีอีกชื่อตามผู้ค้นพบคือ Meniere's disease เกิดจากอะไร วันนี้จะเล่าให้ฟังค่ะ
Dr.Menirer Prosper ผู้ตั้งสมมติฐานว่าเวียนหัวเกิดจากหูชั้นใน..ภาพจาก 1
🌻ดร.มีเนียร์ ผู้ค้านความเชื่อเดิมว่าเวียนหัวเกิดจากลมชัก แต่เชื่อว่าเกิดจากหูชั้นใน
อาการเวียนหัวบ้านหมุน มีรายงานตั้วแต่ยุคกรีก โดยหมอกาเลน แต่เชื่อว่าเกิดจากสมดุลฐาตุเสียไปให้รักษาด้วยการเอาเลือดออก (bloodletting) ต่อมาเชื่อว่าเป็นโรคลมชักชนิดหนึ่ง
จนยุค 1800 นายแพทย์ชาวฝรั่งเศส ชื่อ มีเนียร์ ตั้งข้อสังเกตว่าคนที่มีอาการเวียนหัวที่เขาพบจำนวนหนึ่งมีการได้ยินลดลง และมีเสียงดังในหู ร่วมด้วย เขาจึงเริ่มสงสัยว่าต้นเหตุการเวียนหัวน่าจะมาจาก "หู" ไม่ใช่จาก "ในหัว"
มีเนียร์ ได้พิสูจน์ศพหญิงวัยรุ่นที่เวียนศรีษะ แล้วพบว่ามีเลือดออกในหูชั้นใน ขณะที่สมองปกติทุกอย่าง..กระนั้นก็ยังไม่มีคนเชื่อ
กว่า 60 ปีหลังเขาเสียชีวิต ความก้าวหน้าทางพยาธิวิทยา จึงพบว่าในหูชั้นในมีอวัยวะสำคัญในการก่ออาการเวียนหัวจริง เรียกว่า "เวสติบูลาร์"
🌻Vestibular เซนเซอร์การหันหัว ตัวการหัวหมุน
เวสติบูลาร์ เป็นท่อน้ำที่มีสองชั้น ขดเป็นวงกลม 3 อันวางตัวด้านหน้า-ด้านข้าง-ด้านหลัง
🍀เหตุที่เป็นท่อสองชั้น เพื่อแบ่งกันทำหน้าที่ของหูชั้นในสองอย่าง
ท่อน้ำแก่นกลาง (endolymph) เกี่ยวกับการได้ยิน ตัวท่อเป็นเนื้อเยี่อยืดหยุ่นได้
ท่อน้ำวงนอก (perilymph) เกี่ยวกับการทรงตัว
ตัวท่อเป็นกระดูก
อาจจินตนาการเหมือนท่อปูนที่มีท่อยางซ้อนด้านในค่ะ ความรู้นี้สำคัญในการเข้าใจข้อแตกต่างระหว่าง
โรค Meniere ที่ปัญหาเกิดจากท่อยางด้านในโป่งแล้วปริ
ขณะทีโรค BPPV ปัญหาเกิดจากท่อปูนด้านนอกกะเทาะ
ภาพแสดงท่อสองชั้นของ vestibular และการเกิดโรค Meniere ที่'ท่อยาง' endolymph โป่งบวมจนปริแตกเข้า perilymph ภาพจากวีดีโอ
"น้ำในหูไม่เท่ากัน" จริงแล้วหากจะให้ตรงกับกลไกเกิดโรคน่าจะเรียก "น้ำในหูชั้นในคั่งบวม" (endolymphatic hydrops)
เริ่มจากมีอะไรบางอย่างทำให้ระบบน้ำไหลเวียนแก่นกลาง (endolymph) คั่งแล้วบวมขึ้นเรื่อยๆ ระยะนี้เราจะรู้สึก "แน่นหู" มีเสียงดังวิ้งๆในหู และการได้ยินลดน้อยลง
จนเมื่อท่อแกนกลางโป่งตึงถึงที่สุดก็มีการปริ ฟุ้งเข้าไปก่อกวนระบบน้ำวงนอก (perilymp) จึงทำให้เกิดอาการเวียนหัวบ้านหมุนอย่างรุนแรง
อาการของน้ำในหูไม่เท่ากันจึงควรมีทั้งอาการได้ยินผิดปกติ นำมาก่อนและ อาการเวียนหมุนแต่ละครั้งจึงกินเวลานานได้หลายนาทีถึงชั่วโมง
🍀 การรักษาโรค meniere
ในช่วงขณะเกิดอาการเวียนหมุน ไม่ว่าสาเหตุจากอะไร ยาที่ออกฤทธิกดเวสติบูลาร์ ช่วยลดอาการได้ค่ะ Dimenhydrinate เป็นยาที่ออกฤทธิแรง เร็ว แต่ง่วง กดการฟิ้นปรับตัวของเวสติบูลาร์ เมื่อผ่านช่วงเวียนมากจึงควรเปลี่ยนเป็น Betahistine แทน
แต่การรักษาระยะยาว แตกต่างจากสาเหตุอื่นที่อาการคล้ายๆ เช่น vestibular migraine และ BPPV มาก เนื่องจาก Meniere จะเน้นลดการสร้างน้ำในหูด้วยการใช้ยาขับปัสสาวะร่วมกับการงดเค็ม การให้ยาฉีดเข้าช่องหูด้านใน ไปจนถึงการผ่าตัด
ขณะที่ vestibular migraine รักษาโดยใช้กลุ่มยาป้องกัไมเกรน และเพียงรอให้อาการหายเท่านั้น ไม่เรื้อรัง ในกรณี BPPV
🌻 สาเหตุการเวียนหัวจาก Meniere คิดเป็น 15% เท่านั้น ยังมีโรคอื่นๆที่เป็นสาเหตุแบ่งตามตำแหน่งดังนี้ค่ะ
1
1.ภายในเวสติบูลาร์เองรวน:
- น้ำในหูไม่เท่ากัน ( Meniere)
- นิ่วในหู (Benign paroxymal positionn vertigo- BPPV) เป็นสาเหตุพบบ่อยที่สุด
2.เส้นเลือดมาเลี้ยงเวสติบูลาร์รวน : เช่น
- เวียนหัวไมเกรน (vestbular migraine)
3.เส้นประสาทส่งสัญณานจากเวสติบูลาร์เข้าก้านสมองรวน : เช่น
- เส้นประสาทหูอักเสบ (vestibular neuritis)
4.การแปลสัญญานเวสติบูลาร์ในสมองรวน : อาทิ
- เส้นเลือดตีบในก้านสมองหรือซีรีเบลลัม
- การเมารถ เมาเรือ (motion sickness)
ภาพประยุกต์จาก 3
เป็นอย่างไรบ้างค่ะ เมื่อทราบว่าอาการน่ากลัวอย่างเวียนหัวบ้านหมุน ส่วนมากเกิดจากสาเหตุไม่น่ากลัว..คงพอบรรเทาความตกใจตอนมีอาการ และช่วยให้คิดถึงสาเหตุร้ายกว่าหากอาการดูแปลกไปจากนี้..ขอบคุณค่ะ🙂✨

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา