9 ธ.ค. 2019 เวลา 12:37
Otivin VS Iliadin
Oxymetazoline (Iliadin) และ Xylometazoline (Otrivin) เป็นสเปรย์พ่นจมูกแก้คัดจมูกที่ตัวยาเป็น Nasal decongestant ที่ออกฤทธิ์ช่วยหดหลอดเลือดในเยื่อบุโพรงจมูก (alpha-adrenergic receptors) ทำให้ลดการคั่งของเลือดและลดอาการคัดจมูกลงได้
ยาพ่นจมูกทั้งสองยี่ห้อพบเห็นได้ทั่วไปตามร้านขายยาและมีการใช้อย่างแพร่หลาย ทั้งในข้อบ่งใช้ได้แก่ ไข้หวัด ไซนัสอักเสบ ภูมิแพ้ และอาการทางระบบทางเดินหายใจส่วนบน
จากงานวิจัยของ Eskiizmir G และคณะ เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิภาพในการแก้คัดจมูก (decongestive effect) ของยาทั้งสองชนิดรวมถึงยาหลอก โดยทำการศึกษาในผู้ป่วยจำนวน 30 คนอายุเฉลี่ย 26 ปี แบ่งกลุ่มการศึกษาเป็นสามกลุ่มคือ
1. กลุ่มที่ใช้ oxymetazoline 0.05%
2. กลุ่มที่ใช้ xylometazoline 0.1%
3. กลุ่มยาหลอก 0.9% NaCl
โดยให้สเปรย์ 2 ครั้งในรูจมูกแต่ละข้าง (แต่ละคนไม่ทราบว่าตนได้ยาอะไร) และทำการวัดค่า nasal resistance, nasal airflow และ different cross-sectional areas (CSAs) ในโพรงจมูกที่นาทีที่ 1, 15, 30 และ 60 หลังพ่นยาด้วยวิธี active anterior rhinomanometry (AARhm) และ acoustic rhinometry (AR) tests พบว่า
• ยาหลอกไม่มีผลเปลี่ยนแปลงค่า nasal resistance, nasal airflow และ CSAs
• ในกลุ่มที่ใช้ยาทั้งสองชนิดมีผลเปลี่ยนแปลงค่า nasal resistance, nasal airflow และ CSAs อย่างมีนัยสำคัญ
• Oxymetazoline และ Xylometazoline ให้ผลไม่แตกต่างกันในด้านการแก้คัดจมูก (decongestive effects)
• Oxymetazoline และ Xylometazoline สามารถออกฤทธิ์ได้เร็วภายในไม่กี่นาทีหลังพ่นยาและมีระยะเวลาการควบคุมอาการได้ใกล้เคียงกัน (ประมาณ 3-6 ชั่วโมง)
ดังนั้นจึงสามารถเลือกใช้ยาชนิดใดก็ได้ตามความสะดวก แต่ข้อจำกัดของยากลุ่มนี้คือการใช้ต่อเนื่องนานเกิน 5-7 วัน อาจทำให้ อาการกลับมาคัดแน่นจมูกมากขึ้นหลังหยุดยา (rebound congestion) หรือที่เรียกว่า rhinitis medicamentosa ได้ นอกจากนี้ยังอาจระคายเคืองมากจนมีน้ำมูกเพิ่มขึ้นได้โดยทั่วไปไม่แนะนำให้ใช้ ยาหดหลอดเลือดทั้งชนิดทานและพ่น/หยอดจมูกในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
ส่วนวิธีการพ่นจมูกที่ถูกต้องคือ
- ล้างมือให้สะอาดและกำจัดน้ำมูกออกให้หมดถ้ามี
- นั่งเงยหน้าหุบริมฝีปาก
- เขย่าขวดยาแล้วเปิดฝา
- สอดปลายที่พ่นยาเข้าไปในรูจมูก แล้วใช้นิ้วมืออีกข้างปิดรูจมูกข้างที่เหลือ
- สูดหายใจเข้าช้าๆพร้อมกดที่พ่นยา โดยให้ปลายหลอดชี้ไปทางผนังด้านข้างจมูกให้มากที่สุด
- กลั้นหายใจ 2-3 วินาที
- พ่นอีกข้างหรือทำซ้ำอีกครั้งด้วยวิธีการเดียวกัน
เอกสารอ้างอิง
Eskiizmir G, et al. A comparative analysis of the decongestive effect of oxymetazoline and xylometazoline in healthy subjects. Eur J Clin Pharmacol. 2011; 67:19–23.
ทุนชัย ธนสัมพันธ์ และ ปารยะ อาศนะเสน. ภาวะคัดแน่นจมูก (Nasal Obstruction). เวชศาสตร์เขตเมือง Urban Medicine 4.0.
โฆษณา