Blockdit Logo (Mobile)
Simple thing รวบรวมสิ่งที่คุณอยากรู้
•
14 มี.ค. 2020 เวลา 11:58 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
~ดาราศาสตร์: ดาวเคราะห์ก๊าซนอกระบบสุริยะมีฝนตกเป็นเหล็กหลอมเหลว~
ภาพจากฝีมือศิลปิน แสดงให้เห็นฝนเหล็กหลอมเหลวที่ตกลงในฝั่งด้านมืดของดาว Wasp-76b
แม้จะฟังดูเหมือนนิยายวิทยาศาสตร์ แต่ดาวเคราะห์ที่มีสภาพภูมิอากาศแปลกประหลาด เช่นมีฝนตกเป็นแร่ธาตุต่าง ๆ หรืออัญมณีล้ำค่านั้นมีอยู่จริง โดยล่าสุดทีมนักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเจนีวาของสวิตเซอร์แลนด์ ได้ค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะที่ร้อนจัดดวงหนึ่ง ซึ่งดาวดวงนี้มีฝนตกเป็นเหล็กหลอมเหลวอยู่เสมอ
ดาวเคราะห์ดังกล่าวมีชื่อว่า Wasp-76b อยู่ห่างจากโลกไป 640 ปีแสง โดยเป็นดาวเคราะห์ก๊าซที่คล้ายกับดาวพฤหัสบดี แต่มีขนาดใหญ่กว่า 2 เท่า และมีอุณหภูมิสูงกว่ามาก เพราะตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ใกล้ชิดติดกับดาวฤกษ์ศูนย์กลาง จนทำให้ใช้เวลาโคจรวนรอบดาวฤกษ์ของตนเองสั้นมากเพียง 43 ชั่วโมงเท่านั้น
Wasp-76b โคจรวนรอบดวงอาทิตย์ของมันโดยหันหน้าเพียงด้านเดียวเข้าหาอยู่เสมอ (tidal-locking) ทำให้ฝั่งที่ได้รับแสงสว่างหรือด้านที่เป็นเวลากลางวันอยู่ตลอดกาลมีอุณหภูมิร้อนแรงถึง 2,400 องศาเซลเซียส ในขณะที่ด้านตรงข้ามซึ่งมืดมิดอยู่ตลอดเวลา มีอุณหภูมิต่ำกว่าที่ 1,400 องศาเซลเซียส
Espresso คือเครื่องวิเคราะห์จำแนกสารตัวใหม่ ที่นำมาติดตั้งกับกล้องโทรทรรศน์ VLT ที่ประเทศชิลี
Espresso คือเครื่องวิเคราะห์จำแนกสารตัวใหม่ ที่นำมาติดตั้งกับกล้องโทรทรรศน์ VLT ที่ประเทศชิลี
มีการตีพิมพ์รายงานการค้นพบนี้ลงในวารสาร Nature โดยดร. เดวิด เอห์เรนไฮซ์ ผู้นำทีมวิจัยระบุว่า ได้ใช้อุปกรณ์ตรวจวิเคราะห์และจำแนกสารที่มีชื่อว่า Espresso ซึ่งติดตั้งอยู่กับกล้องโทรทรรศน์ VLT ในประเทศชิลี ในการค้นหาและศึกษาลักษณะพิเศษทางเคมีของดาวเคราะห์ดังกล่าว
เครื่องมือวิเคราะห์สาร Espresso พบว่า มีไอระเหยเข้มข้นของธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นโมเลกุลที่แตกตัวในชั้นบรรยากาศร้อนจัดด้านสว่างของดาว ถูกพัดพาไปยังด้านมืดฝั่งตรงข้ามด้วยกระแสลมแรงที่มีความเร็วสูงสุดถึง 18,000 กม./ชม. เป็นประจำ
เฟรเดริก พีเทอร์ส นักเขียนนิยายภาพเชิงวิทยาศาสตร์ ได้จินตนาการถึงบรรยากาศยามค่ำคืนท่ามกลางสายฝนเหล็ก
กระแสลมดังกล่าวซึ่งเกิดจากอุณหภูมิที่แตกต่างกันสุดขั้วระหว่างด้านมืดและด้านสว่าง ได้หอบเอาไอระเหยของธาตุเหล็กไปยังส่วนของชั้นบรรยากาศที่เย็นกว่า จนเกิดการควบแน่นและตกลงมาเป็น "ฝนเหล็ก" ที่ฝั่งด้านมืดของดาว โดยอุณหภูมิในฝั่งนี้แม้จะต่ำกว่าด้านสว่าง แต่ก็ยังคงสูงพอที่จะทำให้ฝนเหล็กอยู่ในสถานะโลหะหลอมเหลวได้
"ลองจินตนาการดูว่า แทนที่ฝนจะตกลงมาเป็นหยดน้ำชุ่มฉ่ำแบบที่เราคุ้นเคยกันบนโลก ดวงดาวที่อยู่ไกลโพ้นกลับมีพายุฝนเทกระหน่ำลงมาเป็นเหล็กหลอมเหลวและร้อนจัดแทน" ดร. เอห์เรนไฮซ์ กล่าว
ภาพจำลองดาวเคราะห์ก๊าซ Wasp-76b ซึ่งตั้งอยู่ใกล้ชิดติดกับดาวฤกษ์ของมันอย่างมาก

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา