โควิด สิ่งแวดล้อม โลก มนุษย์
แนวคิดมองโควิดในแง่ดีมีอยู่เรื่อยๆและมักจะโดนโจมตีจากโซเชียลแบบพร้อมใจกันไม่เลือกฝ่ายการเมือง
ล่าสุดนักเขียนรางวัลซีไรต์อย่างวินทร์ เรียววาริณ ผมอ่านอยู่บ้างนะ อย่างประชาธิปไตยบนเส้นขนาน ชุดไซไฟ ชุดการเขียน สิ่งมีชีวิตที่เรียกว่าคน ชุดสามก๊ก และประวัติศาสตร์ เขาได้โพสต์รูปภาพโลกสวยด้วยโควิด ทำให้คนโลกโซเชียลรุมถล่มยับ เขาบอกว่ารูปนี้เป็นแค่ภาพเสียดสีเท่านั้นเองแต่ดูเหมือนไม่มีใครเชื่อ มองว่าเป็นการหงายการ์ดเสียดสี
ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยกับแนวคิดของโควิดที่มากอบกู้โลกและฟื้นฟูธรรมชาติมองว่าแนวคิดนี้เหมือนกับฆาตกรโรคจิตที่มองผลลัพท์แต่ไม่มองวิธีการ
ยกตัวอย่างธาทอสในเรื่องอะเวนเจอร์ เอนด์เกมส์ที่มีเป้าหมายคือลดประชากรทั้งจักรวาลลงครึ่งหนึ่งเพื่อให้ดวงดาวต่างๆมีอายุยืนยาวขึ้น เพื่อความอยู่รอดของส่วนรวม ดูแล้วเหมือนความคิดเพื่อคนหมู่มากแต่ขัดกับความคิดของปัจเจก ทำให้นึกถึงประเทศเผด็จการที่ครอบงำผู้คนและอุ้มคนไปฆ่าได้ด้วยเหตุผลของความมั่นคง
คนที่รุมด่าคงมองว่าเหมือนเชียร์ฆาตกรกราดยิงโคราช โดยบอกว่าฆาตกรคนนั้นมีข้อดีอะไรบ้าง
ฆาตกรเป็นคนผิดแน่นอน แต่การกระทำนี้ก็ทำให้เห็นปัญหาที่อยู่เบื้องหลังค่ายทหารที่ไม่รู้ว่ามีมาก่อน
เหรียญยังไงก็มีสองด้านเสมอ
โควิดอาจหรือไม่อาจทำให้สิ่งแวดล้อมดีขึ้น แต่โควิดหรือโรคอุบัติใหม่ต่างๆมีผลจากมนุษย์และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงจากน้ำมือมนุษย์
โควิดเป็นไวรัสที่ไม่มีเจตจำนงอิสระเหมือนฆาตกร ไวรัสแค่มีอยู่และแพร่พันธุ์ จริงๆก็ไม่ต่างอะไรไปจากมนุษย์ที่เติบโตบนจานเพาะเชื้อที่มีชื่อว่าโลก
มนุษย์เราเพิ่มขึ้นสองเท่าในเวลาประมาณ 60 ปีที่ผ่านมา โลกร้อนขึ้นจากฝีมือของมนุษย์ หนัง post-apocalype หลายเรื่องสะท้อนภาพการล่มสลายของมนุษยชาติที่มีที่มาจากฝีมือมนุษย์ ทั้งสงคราม การอดอยาก โรคระบาด และภัยธรรมชาติ
ปฏิเสธไม่ได้ว่าโลกาภิวัฒน์และมนุษย์เองเป็นสาเหตุของไวรัสนี้ โลกทุนนิยมที่มีความต้องการไม่รู้จบ ต้องการหูฉลาม เนื้อโคขุน อุ้งตีนหมี ตัวนิ่ม ชะมด
ผู้ค้าก็หวังกำไรออกตามล่าสัตว์ป่าให้มากที่สุด เพื่อหวังเงินให้มากที่สุด
ป่าถูกตัด เอาไม้ไปขาย ที่ดินนำมาทำเกษตรกรรมและสร้างอาคาร เชื้อโรคหลายต่อหลายครั้งผุดออกมาจากป่า
ไวรัสเอชไอวีมาจากป่าในแอฟริกาถึงสองครั้ง ไวรัสอีโบล่าจากป่าสู่เมืองในแอฟริกาตะวันตก ซาร์สจากการค้าชะมดยาจีนสำหรับเศรษฐี เมอร์สจากฟาร์มอูฐเพื่อหวังเนื้อและนมอูฐ
ในขณะเดียวกันก็เป็นเรื่องน่าขัน มาลาเรียในไทยที่น้อยลงมากสาเหตุหนึ่งอาจมาจากการทำลายป่าจนไม่เหลือแหล่งที่อยู่ของพาหะอย่างยุงก้นปล่อง
โลกร้อนก็ทำให้เชื้อโรคปรับเปลี่ยน ไข้เลือดออกแพร่ระบาดสูงขึ้นตามละติจูดเพราะปัญหาโลกร้อน โรคท้องร่วงต่างๆเพิ่มสูงขึ้นจากอุณหภูมิโลกที่สูงขึ้น โลกที่ร้อนจากฝีมือมนุษย์
โลกร้อนไม่ได้มาจากแค่การเผาเชื้อเพลิงฟอสซิลอย่างน้ำมันและถ่านหินเท่านั้น การปศุสัตว์เองก็ทำให้โลกร้อนขึ้น Carbon footprint ของวัวตัวหนึ่งมากกว่ารถยนต์คันหนึ่งเสียอีก แกะเป็นสัตว์อีกหนึ่งชนิดที่มีรอยเท้าคาร์บอนสูงมาก ซี่โครงแกะกับซอสมิ้นท์และไวน์แดง อาหารราคาแพงที่แลกมาด้วยสิ่งแวดล้อม
โลกาภิวัฒน์ โลกที่เหมือนรวมกันเป็นหนึ่ง การเดินทางของผู้คนไปมาหาสู่กันด้วยเครื่องบิน ในขณะเดียวกันเชื้อโรคและสิ่งมีชีวิตต่างๆก็ไหลเวียนไปทั่วทุกมุมโลก
เมื่ออดัมและเอวาได้กินแอปเปิ้ลแห่งความรู้ หลังจากนั้นมนุษย์ก็ได้มองไปข้างหน้า ขยายเศรษฐกิจ สร้างเทคโนโลยี และสะสมมวลความรู้ พยายามเข้าใจจักรวาล ระหว่างการเดินทางได้สร้างและทำลาย การสูญพันธุ์ครั้งที่หกมีสาเหตุจากมนุษย์
ระหว่างการเดินทางตามหาความจริงของจักรวาล วันนี้เราเข้าใจแล้วว่าเราทำอะไรไปบ้าง และควรจะทำอะไร
โควิดไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อทำลายล้าง ไม่ได้ต้องการทำให้ใครเจ็บปวด และไวรัสตัวนี้ไม่ได้มีเป้าประสงค์ไปมากกว่าธรรมชาติและการคัดเลือกทางธรรมชาติ
ในไม่ช้าไวรัสตัวนี้จะสงบลง ไม่ว่าจะด้วยจำนวนผู้ติดเชื้อมีมากพอ เราผลิตวัคซีนได้ หรือเราร่วมมือร่วมใจกันอย่างดีจนไวรัสไม่สามารถแพร่กระจายได้อย่างรุนแรงอีก แต่ไม่ช้าไม่นานก็จะมีไวรัสตัวใหม่เกิดขึ้นมาอีกอย่างแน่นอน
วัณโรคอยู่กับเรามาหลายพันปี พบร่องรอยของวัณโรคในมัมมี่อียิปต์ วัณโรคแทบหายไปหมดในยุโรปและอเมริกา ในไทยยังเป็นปัญหาสำคัญ ในอดีตมีคนสำคัญมากมายเสียชีวิตจากวัณโรค
พยาธิหนอนกินีถูกบันทึกไว้ในคัมภีร์ไบเบิลและกำลังสูญพันธุ์ในอีกไม่กี่ปี
โรคหัดเป็นโรคที่อยู่กับเรามานานแสนนานหลายพันปี วันนี้แทบไม่เป็นปัญหาเพราะมีวัคซีน
ไวรัสที่เป็นอันดับหนึ่งที่ทุกคนกลัวอย่างเอชไอวี ที่ในอดีตเป็นแล้วตายแน่ มาปัจจุบันมียาดี ผลข้างเคียงต่ำทำให้ผู้ป่วยมีอายุขัยใกล้เคียงคนปกติ และจะเสียชีวิตด้วยโรคอื่น อย่างโรคหัวใจหรือเบาหวานแทน เอชไอวีเพิ่งเกิดขึ้นมาได้ไม่ถึงร้อยปี
จริงๆแล้วเชื้อโรคใหม่ๆโผล่ขึ้นมาทุกปี ปีละหลายครั้ง เพียงแต่ระบาดในวงแคบ เราคาดเดาไม่ได้เลยว่าเชื้อโรคที่มีการแพร่ระบาดสูงและรุนแรงจะโผล่ขึ้นมาเมื่อไหร่
เมื่อเราสะสมความรู้มากพอและสามารถควบคุมสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่ของโลกไว้ในอุ้งมือ ความมั่นใจของมนุษย์มีสูงเกินไป บททดสอบอีกหลายครั้งที่กำลังจะเกิด เช่น เชื้อแบคทีเรียดื้อยาที่หมดยารักษา โรคอุบัติใหม่ และปัญหาสิ่งแวดล้อม ในขณะเดียวกันมนุษย์หลังจากได้กินแอปเปิ้ลแห่งปัญญาก็เริ่มเล่นบทพระเจ้าอย่างการสร้างเครื่องจักรที่คิดได้และยาอายุวัฒนะ
เชื้อโรคที่ไร้เจตจำนงอิสระ ต่างจากมนุษย์ที่มีเจตจำนงอิสระ เราเลือกได้ที่จะใช้ชีวิตทุกวันอย่างมีความหมาย บางคนมีเป้าหมายเพื่อครอบครัว บางคนอยากได้อำนาจ บางคนอยากได้เงิน บางคนอยากไปตั้งรกรากบนดาวอังคาร บางคนต้องการบรรลุธรรม บางศาสนาต้องการไปสวรรค์ ไม่มีเป้าหมายไหนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่มนุษย์ควรมีร่วมกัน
แต่อย่างน้อยๆเราต้องคิดถึงเพื่อนมนุษย์ผู้อื่นที่ลำบากกว่าเรา มีจิตใจที่ดีงาม ผมเชื่อในการอยากเป็นคนดีของมนุษย์ เราควรยินดีที่ยังมีคนเอื้อเฟื้ออาหารให้กันที่สวนลุมและหัวลำโพง มีป้าใจดีแจกโจ๊กที่นครปฐม มีหลายคนบริจาคเงินช่วยเลี้ยงแมวจรจัดหลายร้อยตัว มีคนที่เลิกใช้ถุงพลาสติก เลิกกินหูฉลาม ลดการกินอาหารฟุ่มเฟือย ประหยัดไฟและประหยัดน้ำมัน มีคนที่ร่วมใจกันอยู่บ้านเพื่อไม่ให้เชื้อแพร่ไปติดผู้คนที่มีความเสี่ยงกว่าเรา
ทุกคนที่ได้อ่านข้อความเหล่านี้คือคนรวย เป็นระดับสูงสุดของการแบ่งรายได้คนตามหนังสือ Factfulness และเป็นคนส่วนน้อยของโลกและประเทศไทย วันนี้ถ้ามีอะไรที่ทำให้ผู้อื่นมีความสุขได้ก็น่าจะทำเสีย
สิ่งแวดล้อมนั้นสำคัญ ถ้าสิ่งแวดล้อมพัง เราจะตายกันหมดแน่นอน ไวรัสก็สำคัญ เราต้องช่วยกันลดการติดเชื้อด้วยการรักษาระยะห่างและล้างมือ สุดท้ายที่เราทำไปทั้งหมดคือการมีชีวิตอยู่ มีชีวิตอยู่อย่างมีความหมายเพื่อตัวเอง เพื่อเพื่อนมนุษย์ และสิ่งมีชีวิตทั้งหลายที่อาศัยอยู่ร่วมกับเรา
"After sleeping through a hundred million centuries we have finally opened our eyes on a sumptuous planet, sparkling with colour, bountiful with life. Within decades we must close our eyes again. Isn't it a noble, an enlightened way of spending our brief time in the sun, to work at understanding the universe and how we have come to wake up in it?" Richard Dawkins ผู้เขียน The Selfish Gene
- 26
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
